NEWARK, New Jersey – Một thẩm phán liên bang vừa ra phán quyết yêu cầu chính phủ phải trả tự do cho Mahmoud Khalil, cựu sinh viên cao học Đại học Columbia. Ông Khalil bị chính quyền Tổng Thống Hoa Kỳ hiện tại Donald Trump tìm cách trục xuất vì tham gia các cuộc biểu tình ủng hộ Palestine.
Khalil, một thường trú nhân hợp pháp tại Hoa Kỳ, đã bị các nhân viên di trú liên bang bắt giữ vào ngày 8 tháng 3 ngay tại sảnh khu căn hộ của trường đại học. Đây được xem là vụ bắt giữ đầu tiên dưới thời Tổng Thống Donald Trump nhằm vào các sinh viên tham gia biểu tình phản đối chiến sự ở Gaza.
Sau khi bị bắt, ông Khalil bị đưa đến một trung tâm giam giữ di trú ở Jena, Louisiana, cách xa hàng ngàn dặm so với các luật sư và vợ ông. Vợ ông là công dân Hoa Kỳ và đã sinh con đầu lòng trong thời gian ông bị giam giữ.
Các luật sư của Khalil đã thách thức tính hợp pháp của việc giam giữ, cáo buộc chính quyền Tổng Thống Trump đang tìm cách đàn áp quyền tự do ngôn luận. Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ, ông Marco Rubio, tuyên bố ông có quyền trục xuất Khalil vì sự hiện diện của ông ta ở Mỹ có thể gây hại cho chính sách đối ngoại.
Trước đó, Thẩm phán Tòa án Quận Liên bang Michael Farbiarz đã ra phán quyết rằng việc trục xuất Khalil khỏi Hoa Kỳ dựa trên lý do này có thể là vi hiến.
Trong phán quyết mới nhất hôm thứ Tư, thẩm phán cho biết ông Khalil đã chứng minh rằng việc tiếp tục bị giam giữ đang gây ra “tổn thất không thể khắc phục” đối với sự nghiệp, gia đình và quyền tự do ngôn luận của ông.
Thẩm phán Farbiarz cho chính phủ thời hạn đến thứ Sáu để kháng cáo phán quyết này. Ông cũng yêu cầu Khalil phải đóng khoản tiền bảo lãnh $1 trước khi được thả.
“Phán quyết của tòa án là sự xác nhận quan trọng nhất cho đến nay về các quyền của Mahmoud,” Ramzi Kassem, đồng giám đốc CLEAR, một tổ chức phi lợi nhuận và phòng khám pháp lý tại City University of New York đại diện cho Khalil, phát biểu. “Nhưng chúng tôi vẫn chưa thể thở phào nhẹ nhõm cho đến khi Mahmoud được tự do và trở về nhà với vợ con.”
Các luật sư và phát ngôn viên của Bộ Tư pháp, cơ quan đang thụ lý vụ việc, đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận qua email (theo tin từ abc7 News ngày 11/06/2025).
Quyết định của thẩm phán được đưa ra sau khi một số thường trú nhân hợp pháp khác bị nhắm mục tiêu vì hoạt động của họ cũng đã thắng kiện đòi trả tự do trong những tuần gần đây, bao gồm Mohsen Mahdawi, một sinh viên Palestine khác tại Columbia, Rumeysa Ozturk, một sinh viên Đại học Tufts, và Badar Khan Suri, một học giả tại Đại học Georgetown.
Bộ trưởng Ngoại giao Marco Rubio đã viện dẫn một đạo luật hiếm khi được sử dụng để biện minh cho việc trục xuất Khalil và những người khác, trao cho ông quyền trục xuất những người gây ra “hậu quả tiềm tàng nghiêm trọng đối với chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ.”
Ông Khalil không bị buộc tội vi phạm bất kỳ luật nào trong các cuộc biểu tình tại Columbia. Tuy nhiên, chính phủ cho rằng những người không phải công dân tham gia các cuộc biểu tình như vậy nên bị trục xuất khỏi đất nước vì thể hiện quan điểm mà chính quyền cho là chống Do Thái và “ủng hộ Hamas”, ám chỉ nhóm chiến binh Palestine đã tấn công Israel vào ngày 7 tháng 10 năm 2023.
Khalil, một sinh viên cao học quan hệ quốc tế 30 tuổi, đã từng là nhà đàm phán và phát ngôn viên cho các nhà hoạt động sinh viên tại Đại học Columbia, những người đã chiếm bãi cỏ khuôn viên trường vào mùa xuân năm ngoái để phản đối chiến dịch quân sự của Israel ở Gaza.
Trường đại học đã đưa cảnh sát vào để giải tán khu cắm trại sau khi một nhóm nhỏ người biểu tình chiếm một tòa nhà hành chính. Ông Khalil không bị buộc tội tham gia chiếm tòa nhà và không nằm trong số những người bị bắt liên quan đến các cuộc biểu tình.
Tuy nhiên, những hình ảnh ông để lộ mặt tại các cuộc biểu tình, cùng với việc sẵn sàng chia sẻ tên mình với các phóng viên, đã khiến ông trở thành mục tiêu chỉ trích của những người coi người biểu tình và yêu cầu của họ là chống Do Thái. Tòa Bạch Ốc cáo buộc Khalil “đứng về phía khủng bố,” nhưng chưa đưa ra bằng chứng nào cho tuyên bố này.
Chính quyền Tổng Thống Trump cho biết họ đang cắt giảm ít nhất 400 triệu USD tiền tài trợ liên bang cho các chương trình nghiên cứu tại Columbia và trung tâm y tế của trường để trừng phạt vì trường đã không làm đủ để chống lại điều mà họ coi là chủ nghĩa chống Do Thái trong khuôn viên trường. Một số sinh viên và giảng viên gốc Do Thái phàn nàn về việc bị quấy rối trong các cuộc biểu tình hoặc bị xa lánh vì đức tin hay sự ủng hộ Israel của họ.
