Một thẩm phán liên bang đã đặt câu hỏi về thời điểm chính quyền Tổng Thống Donald Trump cố gắng thực thi sắc lệnh về quyền công dân theo nơi sinh và liệu chính phủ có trục xuất trẻ em sinh ra ở Hoa Kỳ có cha mẹ là người nhập cư bất hợp pháp hoặc tạm thời trước khi các hạn chế về quyền công dân theo nơi sinh có hiệu lực vào cuối tháng 7 hay không.
Luật sư Brad Rosenberg của Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ nói với Thẩm phán Deborah Boardman rằng chính quyền không có ý định trục xuất bất kỳ trẻ em nào theo sắc lệnh của Tổng Thống Donald Trump trong khi Tối Cao Pháp Viện đã đình chỉ việc thi hành nó trong 30 ngày. Ông gọi đó là một câu hỏi “giả định”.
Thẩm phán yêu cầu ông Rosenberg đệ trình bản tóm tắt bằng văn bản về những gì chính quyền tin rằng họ “có thể và không thể làm” sau phán quyết hôm thứ Sáu của Tối Cao Pháp Viện. Bà hỏi liệu chính phủ có “tìm cách trục xuất trẻ sơ sinh” trước ngày 26 tháng 7 hay không. Thẩm phán cho biết câu hỏi của bà đề cập đến những trẻ em sinh sau ngày 19 tháng 2 và thuộc sắc lệnh của Tổng Thống Trump nhưng không phải là nguyên đơn trong vụ kiện thách thức sắc lệnh.
Ông Rosenberg nói: “Không. Tôi chỉ muốn nói rõ. Tôi đang trả lời sự diễn giải của tòa án về những gì họ tin rằng Hoa Kỳ có thể làm sau 30 ngày kể từ ngày có quyết định của Tối Cao Pháp Viện. Nhưng, một lần nữa, tôi xin lưu ý rằng (các cơ quan liên bang) đều được giao nhiệm vụ phát triển các hướng dẫn để thực hiện sắc lệnh. Vì vậy, tôi xem đó là một điều giả định”.
“Tôi tin vào lời của chính phủ rằng Hoa Kỳ không có ý định làm điều đó và họ không làm điều đó”, Thẩm phán Boardman nói.
Luật sư William Powell của nguyên đơn cho biết khách hàng của họ đang trải qua “căng thẳng, lo lắng và sợ hãi tột độ” sau quyết định của Tối Cao Pháp Viện.
Ông Powell nói với thẩm phán: “Họ không phải là luật sư. Họ rất bối rối về chính xác những điều này có nghĩa là gì. Chúng tôi thực sự không thể đảm bảo với họ, ‘Ồ, không, lệnh này đã bị chặn hoàn toàn,’ bởi vì nó không phải vậy”.
Ông Powell cho biết việc trục xuất không phải là “tổn hại không thể khắc phục” duy nhất mà các luật sư của nguyên đơn lo ngại.
Ông nói: “Chúng tôi rõ ràng cũng lo ngại về những cách thức tiềm năng khác mà lệnh (hành pháp) có thể được thi hành để tước đoạt các quyền tiềm năng của trẻ sơ sinh”.
Theo nguồn tin từ Associated Press, Thẩm phán Boardman không phải là thẩm phán duy nhất đang phải vật lộn với cách điều chỉnh các lệnh của họ để tuân thủ quyết định của Tối Cao Pháp Viện do Thẩm phán Amy Coney Barrett viết. Các thẩm phán ở Massachusetts và tiểu bang Washington đã ban hành các lệnh riêng biệt về quyền công dân theo nơi sinh, cũng như một thẩm phán ở New Hampshire, mặc dù lệnh đó áp dụng hẹp hơn và không có hiệu lực trên toàn quốc.
Tổng Chưởng lý New Jersey Matt Platkin, cùng với các tiểu bang và thành phố khác đã đưa vụ việc ra tòa án liên bang ở Massachusetts, cho biết trong một lá thư hôm thứ Hai rằng ông đang tìm kiếm một phiên điều trần về việc liệu có cần thiết một lệnh trên toàn quốc chặn tổng thống hay không. Ông Platkin cho biết lệnh cấm trên toàn quốc trong vụ kiện của New Jersey không vi phạm ý kiến gần đây của Tối Cao Pháp Viện, nhưng nói thêm rằng tòa án tối cao đã đưa ra “các hình thức cứu trợ thay thế” trong khi để lại cuộc tranh luận về những điều đó cho các tòa án cấp dưới.
Đa số thẩm phán của tòa án tối cao phán quyết rằng các thẩm phán liên bang thiếu thẩm quyền để ban hành các lệnh cấm trên toàn quốc, nhưng quyết định này không làm rõ liệu sắc lệnh về quyền công dân theo nơi sinh của Tổng Thống Trump có thể sớm có hiệu lực ở các khu vực khác của đất nước hay không.
Quyền công dân theo nơi sinh tự động trao quyền công dân Hoa Kỳ cho bất kỳ ai sinh ra ở Hoa Kỳ, kể cả trẻ em sinh ra từ các bà mẹ nhập cư bất hợp pháp. Quyền này được quy định ngay sau Nội Chiến trong Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp. Hoa Kỳ là một trong khoảng 30 quốc gia áp dụng quyền công dân theo nơi sinh.
Tổng Thống Trump và những người ủng hộ ông lập luận rằng nên có các tiêu chuẩn khắt khe hơn để trở thành công dân Hoa Kỳ.
