Một thẩm phán liên bang hôm thứ Sáu đã đặt câu hỏi gay gắt về thẩm quyền và sự cần thiết của chính quyền Tổng Thống Donald Trump trong việc duy trì quyền chỉ huy đối với các binh sĩ Lực lượng Vệ binh Quốc gia California, những người đã được triển khai đến Los Angeles hồi tháng Sáu sau các cuộc biểu tình bạo động.
Tại một phiên điều trần ở San Francisco, Thẩm phán Tòa án Địa phương Hoa Kỳ Charles Breyer cho rằng tình hình ở Los Angeles đã thay đổi kể từ lần triển khai ban đầu, và ông đặt câu hỏi liệu chính quyền có thể kiểm soát quân Vệ binh Tiểu bang “mãi mãi” theo cách giải thích luật liên bang của mình.
“Không có cuộc khủng hoảng nào kéo dài mãi mãi,” ông nói. “Kinh nghiệm cho chúng ta thấy rằng khủng hoảng đến rồi khủng hoảng đi. Đó là cách mọi việc diễn ra.”
Ông đã gây áp lực lên một luật sư của chính phủ về bất kỳ bằng chứng nào cho thấy chính quyền tiểu bang không có khả năng hoặc không muốn giúp giữ an toàn cho nhân viên và tài sản liên bang trong khu vực, đồng thời lưu ý rằng Tổng Thống Donald Trump có quyền truy cập vào hàng chục ngàn quân nhân tại ngũ ở California.
Các quan chức California đã yêu cầu ông Breyer ban hành lệnh cấm sơ bộ nhằm trao trả quyền kiểm soát các binh sĩ Lực lượng Vệ binh Quốc gia California còn lại ở Los Angeles về cho tiểu bang. Ông Breyer đã không đưa ra phán quyết ngay lập tức. Trước đó, ông đã phán quyết việc triển khai Lực lượng Vệ binh Quốc gia California của chính quyền là bất hợp pháp.
“Lực lượng Vệ binh Quốc gia không phải là đội quân tư nhân của tổng thống để triển khai bất cứ nơi nào ông muốn, khi nào ông muốn, trong bao lâu ông muốn, vì bất kỳ lý do gì ông muốn, hoặc không vì lý do gì cả,” Tổng chưởng lý California Rob Bonta nói sau phiên điều trần.
Tổng Thống Donald Trump ban đầu đã huy động hơn 4.000 binh sĩ Lực lượng Vệ binh Quốc gia California để phản ứng với các cuộc biểu tình về việc tăng cường thực thi luật nhập cư của ông, nhưng con số đó đã giảm xuống vài trăm vào cuối tháng 10, với chỉ khoảng 100 binh sĩ còn lại trong khu vực Los Angeles.
Tuy nhiên, tổng thống Đảng Cộng hòa này cũng đã cố gắng sử dụng các thành viên Lực lượng Vệ binh California ở Portland, Oregon, và Chicago, như một phần trong nỗ lực của ông nhằm đưa quân đội vào các thành phố do Đảng Dân chủ điều hành bất chấp sự phản kháng mạnh mẽ từ các thị trưởng và thống đốc.
Luật sư Bộ Tư pháp Eric Hamilton cho biết luật liên bang trao cho tổng thống quyền gia hạn kiểm soát quân Vệ binh Tiểu bang miễn là ông thấy cần thiết.
Ông cho biết các binh sĩ còn lại ở Los Angeles đang cho phép các đặc vụ nhập cư tiếp tục nhiệm vụ của họ và bảo vệ tài sản liên bang, đồng thời lưu ý rằng có người đã ném hai thiết bị gây cháy vào một tòa nhà liên bang vào thứ Hai.
Tòa án không có thẩm quyền xem xét cách tổng thống quản lý một nhiệm vụ của Vệ binh đang diễn ra, nhưng ngay cả khi có, tòa án cũng phải xem xét bạo lực vào mùa hè này, Hamilton nói.
“Chúng ta không thể nhắm mắt làm ngơ trước những gì đã xảy ra ở Los Angeles vào tháng Sáu năm nay,” ông nói.
Việc Tổng Thống Donald Trump huy động Lực lượng Vệ binh Quốc gia California là lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ mà lực lượng vệ binh quốc gia của một tiểu bang được kích hoạt mà không có yêu cầu từ thống đốc và đánh dấu sự leo thang đáng kể trong nỗ lực của chính quyền nhằm thực hiện chính sách trục xuất hàng loạt của mình. Họ đã được bố trí bên ngoài một trung tâm giam giữ liên bang ở trung tâm thành phố nơi những người biểu tình tập trung, và sau đó được cử ra đường để bảo vệ các đặc vụ nhập cư khi họ thực hiện các vụ bắt giữ.
California đã kiện, và ông Breyer đã ban hành lệnh ngăn chặn tạm thời yêu cầu chính quyền trả lại quyền kiểm soát các binh sĩ Vệ binh cho California. Tuy nhiên, một hội đồng phúc thẩm đã tạm dừng quyết định đó. Ông Breyer được đề cử vào ghế thẩm phán bởi Tổng thống Bill Clinton, một đảng viên Đảng Dân chủ.
California lập luận rằng tổng thống đã sử dụng các thành viên Vệ binh vi phạm luật hạn chế việc sử dụng quân đội trong các vấn đề đối nội.
Chính quyền cho biết tòa án không thể xem xét lại quyết định của tổng thống rằng bạo lực trong các cuộc biểu tình khiến ông không thể thi hành luật pháp Hoa Kỳ bằng các lực lượng thông thường và phản ánh một cuộc nổi loạn, hoặc nguy cơ nổi loạn.
Vào tháng Chín, ông Breyer đã phán quyết sau một phiên tòa rằng việc triển khai này vi phạm luật. Các thẩm phán khác đã chặn chính quyền triển khai Lực lượng Vệ binh Quốc gia đến Portland, Oregon, và Chicago. Thông tin từ The Associated Press.
