Một thẩm phán liên bang đã ra phán quyết buộc chính phủ phải trả tự do cho Mahmoud Khalil, cựu sinh viên sau đại học của Đại học Columbia, người mà chính quyền Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đang tìm cách trục xuất vì tham gia các cuộc biểu tình ủng hộ Palestine.
Tuy nhiên, Khalil, một thường trú nhân hợp pháp tại Hoa Kỳ, sẽ vẫn bị giam giữ cho đến ít nhất là thứ Sáu, để chính phủ có thời gian kháng cáo, Thẩm phán Tòa án Quận Hoa Kỳ Michael Farbiarz cho biết hôm thứ Tư.
Ramzi Kassem, đồng giám đốc CLEAR, một tổ chức phi lợi nhuận và phòng khám pháp lý tại Đại học Thành phố New York đại diện cho Khalil, nhận định: “Phán quyết của tòa án là sự minh oan quan trọng nhất cho đến nay về các quyền của Mahmoud. Nhưng chúng tôi vẫn chưa hết khó khăn cho đến khi Mahmoud được tự do và trở về nhà với vợ con.”
Luật sư và người phát ngôn Bộ Tư pháp, cơ quan đang xử lý vụ việc, chưa phản hồi ngay lập tức yêu cầu bình luận.
Khalil bị đặc vụ nhập cư liên bang giam giữ vào ngày 8 tháng 3 tại sảnh căn hộ thuộc sở hữu của trường đại học. Đây là vụ bắt giữ đầu tiên trong chiến dịch trấn áp của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đối với các sinh viên tham gia biểu tình phản đối cuộc chiến ở Gaza.
Sau đó, anh bị đưa đến một trung tâm tạm giam người nhập cư ở Jena, Louisiana, cách xa hàng ngàn dặm so với luật sư và người vợ là công dân Hoa Kỳ, người đã hạ sinh con đầu lòng của họ trong khi anh bị giam giữ.
Luật sư của Khalil đã thách thức tính hợp pháp của việc giam giữ, cáo buộc chính quyền Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cố gắng đàn áp quyền tự do ngôn luận. Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio nói rằng ông có quyền trục xuất Khalil vì sự hiện diện của anh ở Hoa Kỳ có thể gây hại cho chính sách đối ngoại.
Trước đó, Thẩm phán Farbiarz đã phán quyết rằng việc trục xuất Khalil khỏi Hoa Kỳ với lý do đó có khả năng vi hiến.
Trong phán quyết mới hôm thứ Tư, thẩm phán cho biết Khalil đã chứng minh rằng việc tiếp tục giam giữ đang gây ra thiệt hại không thể khắc phục đối với sự nghiệp, gia đình và quyền tự do ngôn luận của anh.
Tuy nhiên, thẩm phán đã tạm hoãn lệnh của mình cho đến 9 giờ 30 sáng thứ Sáu để chính phủ có thời gian kháng cáo. Ông cũng yêu cầu Khalil nộp 1 USD tiền bảo lãnh trước khi được thả.
Trong phán quyết của mình, Thẩm phán Farbiarz đã trích dẫn lời khai của Khalil trước tòa tuần trước rằng việc thu hồi thẻ xanh đã làm tổn hại đến triển vọng sự nghiệp của anh, bao gồm việc Oxfam International đã rút lại lời mời làm cố vấn chính sách. Thẩm phán cũng lưu ý rằng quyết định này đã ngăn cản Khalil tham gia các cuộc biểu tình và hoạt động liên quan đến quyền tự do ngôn luận được hiến pháp bảo vệ.
“Tòa án nhận định rằng sự nghiệp và danh tiếng của bị đơn đang bị tổn hại và lời nói của anh ấy đang bị kìm hãm – và điều này cấu thành thiệt hại không thể khắc phục,” thẩm phán viết.
Thẩm phán Farbiarz lưu ý trong phán quyết rằng chính phủ cũng lập luận rằng họ đang giam giữ và trục xuất Khalil một phần vì những cáo buộc khai thiếu trong đơn xin thẻ xanh của anh.
Nhưng thẩm phán cho biết bằng chứng được luật sư của anh đưa ra cho thấy những thường trú nhân hợp pháp hầu như không bao giờ bị giam giữ vì những việc như vậy.
Khalil, trong lời khai của mình trước tòa tuần trước, cũng bác bỏ việc anh không trung thực trong đơn. Ví dụ, anh nói rằng mình chưa bao giờ được tổ chức hoặc phục vụ với tư cách là “cán bộ” của Cơ quan Cứu trợ và Việc làm của Liên Hợp Quốc cho Người tị nạn Palestine (UNRWA), như chính quyền tuyên bố, mà chỉ hoàn thành một kỳ thực tập được trường đại học phê duyệt như một phần của chương trình học sau đại học.
Quyết định của thẩm phán được đưa ra sau khi một số thường trú nhân hợp pháp khác bị nhắm mục tiêu vì hoạt động của họ cũng đã được trả tự do, bao gồm Mohsen Mahdawi, một sinh viên Palestine khác tại Columbia; Rumeysa Ozturk, một sinh viên Đại học Tufts; và Badar Khan Suri, một học giả Đại học Georgetown.
Ông Rubio đã viện dẫn một đạo luật hiếm khi được sử dụng để biện minh cho việc trục xuất Khalil và những người khác, cho phép ông có quyền trục xuất những người gây ra “những hậu quả tiêu cực nghiêm trọng tiềm tàng đối với chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ.”
Khalil không bị buộc tội vi phạm bất kỳ luật nào trong các cuộc biểu tình tại Columbia. Tuy nhiên, chính phủ đã nói rằng những người không phải là công dân tham gia các cuộc biểu tình như vậy nên bị trục xuất khỏi đất nước vì bày tỏ quan điểm mà chính quyền coi là bài Do Thái và “ủng hộ Hamas,” ám chỉ nhóm chiến binh Palestine đã tấn công Israel vào ngày 7 tháng 10 năm 2023.
Khalil, khi đó là sinh viên sau đại học chuyên ngành quan hệ quốc tế, đã đóng vai trò là nhà đàm phán và người phát ngôn cho các nhà hoạt động sinh viên tại Columbia, những người đã chiếm đóng một bãi cỏ trong khuôn viên trường vào mùa xuân năm ngoái để phản đối chiến dịch quân sự của Israel ở Gaza.
Trường đại học đã huy động cảnh sát để giải tán khu trại sau khi một nhóm nhỏ người biểu tình chiếm giữ một tòa nhà hành chính. Khalil không bị cáo buộc tham gia chiếm đóng tòa nhà và không nằm trong số những người bị bắt liên quan đến các cuộc biểu tình.
Nhưng hình ảnh khuôn mặt không đeo khẩu trang của anh tại các cuộc biểu tình, cùng với việc anh sẵn sàng chia sẻ tên mình với các phóng viên, đã khiến anh trở thành mục tiêu bị chỉ trích gay gắt bởi những người coi những người biểu tình và yêu cầu của họ là bài Do Thái. Tòa Bạch Ốc cáo buộc Khalil “đứng về phía khủng bố,” nhưng chưa đưa ra bất kỳ bằng chứng nào cho tuyên bố này, tin từ ABC News ngày 11/06/2025 cho biết.
