Một thẩm phán liên bang đã phán quyết rằng việc cắt giảm nhân sự hàng loạt gần đây tại Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ (HHS) có thể là bất hợp pháp và ra lệnh cho chính quyền Tổng Thống Trump tạm dừng kế hoạch thu hẹp và tổ chức lại lực lượng lao động y tế của quốc gia.
Thẩm phán Melissa DuBose của Tòa án Quận Hoa Kỳ ở Rhode Island đã chấp thuận lệnh sơ bộ do liên minh các bộ trưởng tư pháp từ 19 tiểu bang và Đặc khu Columbia đệ trình trong một vụ kiện được đệ trình vào đầu tháng Năm.
Thẩm phán DuBose cho biết các tiểu bang đã chứng minh “tổn hại không thể khắc phục” từ việc cắt giảm và có khả năng thắng kiện trong các tuyên bố của họ rằng “hành động của HHS là tùy tiện và thất thường cũng như trái với luật pháp.”
“Cơ quan hành pháp không có thẩm quyền ra lệnh, tổ chức hoặc thực hiện các thay đổi lớn đối với cấu trúc và chức năng của các cơ quan do Quốc hội tạo ra,” Thẩm phán DuBose viết trong lệnh dài 58 trang được ban hành tại tòa án quận Hoa Kỳ của Rhode Island.
Lệnh của bà ngăn chính quyền Tổng Thống Trump hoàn tất việc sa thải đã được công bố vào tháng 3 hoặc đưa ra bất kỳ quyết định sa thải nào nữa. HHS được chỉ thị nộp báo cáo tình hình trước ngày 11 tháng 7.
Phán quyết áp dụng cho những nhân viên bị chấm dứt hợp đồng ở bốn bộ phận khác nhau của HHS – Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ; Trung tâm Sản phẩm Thuốc lá thuộc Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm; Văn phòng Head Start thuộc Cơ quan Quản lý Trẻ em và Gia đình và nhân viên của các văn phòng khu vực làm việc về các vấn đề Head Start; và Văn phòng Trợ lý Bộ trưởng Kế hoạch và Đánh giá.
Bộ trưởng Y tế Robert F. Kennedy Jr. đã loại bỏ hơn 10.000 nhân viên vào cuối tháng 3 và hợp nhất 28 cơ quan thành chỉ còn 15. Cùng với việc sa thải trước đó của chính quyền Tổng Thống Donald Trump, khoảng một phần tư lực lượng lao động của cơ quan đã bị cắt giảm, theo vụ kiện.
Các bộ trưởng tư pháp lập luận rằng việc tái cơ cấu lớn là tùy tiện và nằm ngoài phạm vi quyền hạn của cơ quan. Vụ kiện cũng nói rằng hành động này đã tàn phá các chương trình thiết yếu và đẩy chi phí nặng nề lên các tiểu bang.
“Tác động dự kiến … là loại bỏ hoàn toàn nhiều chương trình HHS quan trọng đối với sức khỏe và an toàn công cộng,” vụ kiện lập luận.
Việc cắt giảm là một phần của chỉ thị liên bang “Làm cho nước Mỹ khỏe mạnh trở lại” để hợp lý hóa các cơ quan tốn kém và giảm sự trùng lặp. Ông Kennedy nói với các thượng nghị sĩ tại một phiên điều trần vào ngày 14 tháng 5 rằng có “rất nhiều hỗn loạn và mất tổ chức” tại HHS.
Nhưng việc tái cơ cấu đã loại bỏ các nhóm chủ chốt quy định an toàn thực phẩm và thuốc men, cũng như hỗ trợ một loạt các chương trình về thuốc lá, phòng chống HIV và sức khỏe bà mẹ và trẻ sơ sinh. Kennedy kể từ đó đã nói rằng do những sai lầm, 20% số người bị sa thải có thể được phục hồi.
Các tiểu bang tham gia vụ kiện đều có thống đốc đảng Dân chủ, và nhiều tiểu bang tương tự – cộng với một số tiểu bang khác – cũng đã kiện chính quyền Tổng Thống Trump về việc cắt giảm 11 tỷ đô la tài trợ cho y tế công cộng. Lệnh sơ bộ đã được ban hành trong vụ việc đó vào giữa tháng Năm.
Theo Associated Press.