Một thẩm phán liên bang tại New York hôm thứ Ba đã ra phán quyết ngăn chặn chính quyền Tổng thống Trump chấm dứt quy chế pháp lý tạm thời cho hơn 500.000 người Haiti đang có mặt tại Hoa Kỳ.
Thẩm phán quận Brian M. Cogan đã phán quyết rằng việc rút ngắn thời hạn hiệu lực của quy chế bảo vệ tạm thời (TPS) ít nhất năm tháng đối với người Haiti, trong đó có những người đã sinh sống tại Hoa Kỳ hơn một thập kỷ, là bất hợp pháp.
Chính quyền Biden đã gia hạn quy chế TPS của Haiti cho đến ít nhất ngày 3 tháng 2 năm 2026, do tình trạng bạo lực băng đảng, bất ổn chính trị, trận động đất lớn năm 2021 và nhiều yếu tố khác, theo tài liệu tòa án.
Tuy nhiên, vào tuần trước, Bộ An ninh Nội địa (DHS) đã thông báo chấm dứt các biện pháp bảo vệ pháp lý đó sớm nhất là ngày 2 tháng 9, đặt người Haiti vào tình thế có thể bị trục xuất. Bộ này cho rằng tình hình tại Haiti đã cải thiện và người Haiti không còn đủ điều kiện cho các biện pháp bảo vệ pháp lý tạm thời.
Phán quyết này được đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Donald Trump đang nỗ lực chấm dứt các biện pháp bảo vệ và chương trình dành cho người nhập cư, như một phần trong lời hứa trục xuất hàng loạt của ông.
Trong phán quyết dài 23 trang của mình, thẩm phán nêu rõ rằng động thái của DHS nhằm chấm dứt sớm các biện pháp bảo vệ pháp lý là vi phạm luật TPS, quy định cần có thông báo đầy đủ trước khi xem xét lại một quyết định.
Thẩm phán cho rằng “Khi Chính phủ trao một lợi ích trong một khoảng thời gian cố định, người thụ hưởng có thể kỳ vọng hợp lý sẽ nhận được lợi ích đó ít nhất cho đến cuối khoảng thời gian cố định đó.”
Thẩm phán cũng viện dẫn thực tế rằng các nguyên đơn đã bắt đầu có việc làm, nhập học và bắt đầu nhận được sự chăm sóc y tế với kỳ vọng quy chế TPS của quốc gia sẽ có hiệu lực cho đến cuối năm.
Manny Pastreich, chủ tịch của Liên đoàn Nhân viên Dịch vụ Quốc tế Địa phương 32BJ, đơn vị đã đệ đơn kiện, mô tả phán quyết này là một “bước đi quan trọng” nhưng nhấn mạnh rằng cuộc chiến vẫn chưa kết thúc.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục đấu tranh để đảm bảo quyết định này được tôn trọng,” ông Pastreich nói trong một tuyên bố. “Chúng tôi sẽ tiếp tục đấu tranh cho quyền lợi của các thành viên và tất cả người nhập cư chống lại chính quyền Tổng thống Trump – trên đường phố, tại nơi làm việc và cả trong các tòa án. Và khi chúng tôi chiến đấu, chúng tôi sẽ chiến thắng.”
DHS chưa đưa ra phản hồi ngay lập tức về yêu cầu bình luận qua email từ Hãng Thông tấn AP. Tuy nhiên, chính phủ đã lập luận rằng TPS là một chương trình tạm thời và do đó “việc chấm dứt quy chế TPS của một quốc gia là điều mà người thụ hưởng luôn phải lường trước.”
Theo đơn kiện, quy chế TPS của Haiti ban đầu được kích hoạt vào năm 2010 sau trận động đất thảm khốc và đã được gia hạn nhiều lần.
Bạo lực băng đảng đã khiến 1,3 triệu người phải di dời trên khắp Haiti khi chính phủ sở tại và cộng đồng quốc tế phải vật lộn với cuộc khủng hoảng ngày càng tồi tệ, theo một báo cáo từ Tổ chức Di cư Quốc tế. Số người di dời đã tăng 24% kể từ tháng 12, với việc các tay súng đã buộc 11% trong số gần 12 triệu dân Haiti phải rời bỏ nhà cửa, báo cáo cho biết.
Vào tháng 5, Tối cao Pháp viện đã cho phép chính quyền Tổng thống Trump tước bỏ Quy chế Bảo vệ Tạm thời khỏi 350.000 người Venezuela, có khả năng khiến họ đối mặt với nguy cơ bị trục xuất. Lệnh này đã tạm dừng một phán quyết của thẩm phán liên bang tại San Francisco, vốn giữ nguyên các biện pháp bảo vệ pháp lý.
Quyết định của thẩm phán tại New York cũng diễn ra sau khi chính quyền Tổng thống Trump thu hồi các biện pháp bảo vệ pháp lý cho hàng ngàn người Haiti đã đến Hoa Kỳ một cách hợp pháp thông qua chương trình bảo lãnh nhân đạo.
Thông tin từ Hãng Thông tấn AP.
