Bangkok – Thái Lan tuyên bố đã tạm dừng vô thời hạn việc thực thi thỏa thuận ngừng bắn do Hoa Kỳ làm trung gian với Campuchia, cho đến khi Phnom Penh đưa ra lời xin lỗi về vụ nổ mìn xảy ra vào thứ Hai khiến bốn binh sĩ Thái Lan bị thương tại khu vực biên giới.
Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul đã đến thăm các binh sĩ bị thương tại biên giới vào thứ Ba. Quân đội Thái Lan cáo buộc Campuchia đã cài đặt thêm mìn mới, vi phạm thỏa thuận đình chiến mà hai nước đã ký kết hồi tháng trước.
Tranh chấp lãnh thổ giữa hai nước láng giềng ở Đông Nam Á đã dẫn đến các cuộc giao tranh kéo dài năm ngày vào cuối tháng 7, khiến hàng chục binh sĩ và dân thường thiệt mạng. Nhiều người khác đã bị thương do mìn nổ trước và sau các cuộc giao tranh hồi tháng 7, và căng thẳng vẫn âm ỉ bất chấp lệnh ngừng bắn.
Theo quân đội Thái Lan, một binh sĩ đã mất chân phải sau khi giẫm phải mìn trong lúc tuần tra dọc biên giới thuộc tỉnh Sisaket vào thứ Hai. Ba người còn lại bị thương nhẹ. Tuy nhiên, Campuchia đã phủ nhận trách nhiệm.
Ông Nikorndej Balankura, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Thái Lan, cho biết vụ việc cho thấy “sự thiếu chân thành hoàn toàn của Campuchia”. Ông kêu gọi Campuchia đưa ra lời xin lỗi, tiến hành điều tra kỹ lưỡng và thực hiện các biện pháp ngăn chặn các vụ nổ tương tự.
Thái Lan cũng cho biết sẽ trì hoãn vô thời hạn việc trao trả 18 binh sĩ Campuchia bị giam giữ kể từ cuộc xung đột tháng 7. “Tình hình sẽ không leo thang nếu Campuchia thể hiện nỗ lực chân thành để đáp ứng các điều kiện,” ông Nikorndej nói.
Bà Maly Socheata, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Campuchia, cho biết vụ nổ là do “tàn dư của các cuộc xung đột trong quá khứ” và kêu gọi quân đội Thái Lan tránh tuần tra ở các khu vực có mìn cũ. Bà nhấn mạnh Campuchia “vẫn cam kết làm việc chặt chẽ với Thái Lan để thúc đẩy hòa bình và ổn định giữa hai nước, đặc biệt là đảm bảo an ninh và an toàn cho dân thường”.
Dưới thỏa thuận ngừng bắn, Thái Lan đồng ý trả tự do cho các binh sĩ Campuchia và cả hai bên phải bắt đầu dỡ bỏ vũ khí hạng nặng và mìn khỏi khu vực biên giới. Có báo cáo về một số tiến triển trong việc di dời vũ khí.
Malaysia ban đầu đóng vai trò trung gian cho thỏa thuận ngừng bắn. Sau đó, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã đe dọa sẽ rút các đặc quyền thương mại đối với Campuchia và Thái Lan, và thỏa thuận đã được ký kết trong hội nghị thượng đỉnh của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á vào tháng 10.
Theo Matthew Wheeler, nhà phân tích cấp cao về Đông Nam Á tại Nhóm Khủng hoảng Quốc tế (có trụ sở tại Bỉ), việc thỏa thuận đổ vỡ là điều “có thể đoán trước, bởi lẽ nó được ký kết để xoa dịu Tổng Thống Donald Trump về các vấn đề không liên quan đến xung đột, cụ thể là thương mại và mong muốn của ông Trump được nhìn nhận là người kiến tạo hòa bình”. Ông Wheeler nhận định rằng chủ nghĩa dân tộc mạnh mẽ của Thái Lan cũng khiến chính phủ nước này khó giải quyết xung đột bằng một phương pháp hòa giải.
Tin tức từ Associated Press.
