Trong bối cảnh căng thẳng leo thang giữa Israel và Iran, mọi sự chú ý đổ dồn vào Đại giáo chủ Ali Khamenei, lãnh đạo tối cao của Iran. Theo Fox News, sau vụ tấn công tên lửa của Iran vào một bệnh viện ở Israel, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Israel Katz tuyên bố Khamenei sẽ phải chịu trách nhiệm về những hành động của mình, thậm chí còn gọi ông là “Hitler thời hiện đại”.
Trong nhiều thập kỷ nắm quyền, Khamenei đã xây dựng một vòng bảo vệ vững chắc cả bên trong và bên ngoài Iran. Tuy nhiên, với việc Israel loại bỏ một số trợ lý thân cận và các nhân vật an ninh cấp cao, cũng như làm suy yếu đáng kể các đồng minh Hồi giáo cực đoan trong khu vực, nhà lãnh đạo tối cao này ngày càng trở nên cô lập.
Tiến sĩ Meir Javedanfar, giảng viên về Nghiên cứu Iran tại Đại học Reichman gần Tel Aviv, cho biết Khamenei luôn coi mình là một nhà cách mạng, không phải nhà ngoại giao. Sự quyết tâm và hiếu chiến của ông thể hiện rõ trong tuyên bố gần đây rằng “dân tộc Iran sẽ không đầu hàng” và “chiến tranh sẽ gặp chiến tranh, ném bom sẽ gặp ném bom, và tấn công sẽ gặp tấn công”.
Khamenei sinh năm 1939 trong một gia đình tôn giáo ở Mashad, Iran. Ông là một trong những nhà hoạt động Hồi giáo đóng vai trò quan trọng trong cuộc cách mạng năm 1979 lật đổ Shah Mohammad Reza Pahlavi. Là đồng minh thân cận của lãnh đạo tối cao đầu tiên của Iran, Ayatollah Ruhollah Khomeini, Khamenei đã giúp quảng bá khái niệm về một chính phủ do tôn giáo chi phối.
Trong phần lớn những năm 1980, ông giữ chức tổng thống Iran, một vai trò mang tính hình thức. Sau khi Khomeini qua đời năm 1989, Khamenei trở thành lãnh đạo tối cao của đất nước. Từ đó, ông đã củng cố quyền lực tuyệt đối của mình, siết chặt quyền kiểm soát đối với bộ máy chính trị, quân sự và an ninh, đồng thời đàn áp những bất đồng chính kiến và chống lại các ý tưởng tiến bộ, phương Tây và Israel.
Lisa Daftari, một chuyên gia về Iran, nhận định rằng sự cai trị của Ayatollah Ali Khamenei được đánh dấu bằng sự tàn bạo và đàn áp không ngừng, cả bên trong Iran và bên ngoài biên giới. Dưới sự chỉ huy trực tiếp của ông, chế độ đã hành quyết hàng trăm tù nhân chỉ trong năm qua, bao gồm cả phụ nữ, và tiếp tục nắm giữ kỷ lục thế giới về hành quyết và tra tấn.
Khamenei cũng đầu tư mạnh vào cái gọi là trục kháng chiến trong khu vực, bao gồm hỗ trợ Hamas, Hezbollah và phong trào Houthi ở Yemen. Bên trong Iran, phong cách lãnh đạo bảo thủ của Khamenei đã phải đối mặt với những thách thức trong những năm qua, bao gồm cả các cuộc biểu tình lớn vào năm 2009 và năm 2022.
Tuy nhiên, theo Hội đồng Quan hệ Đối ngoại, nhà lãnh đạo tối cao của Iran vẫn là “lãnh đạo trọn đời” theo một hệ thống cai trị giáo sĩ, trao cho ông quyền kiểm soát rộng lớn bắt nguồn từ thẩm quyền tôn giáo. Javedanfar nói thêm rằng Khamenei luôn tin vào Hồi giáo hiếu chiến và luôn chống Israel đến mức bài Do Thái.
Theo Fox News, không có dấu hiệu nào cho thấy Khamenei sẵn sàng lùi bước. Ông tin vào việc đối đầu với Israel bằng mọi cách có thể và không lắng nghe những cảnh báo về việc ủng hộ Hamas và Hezbollah có thể gây ra chiến tranh cho Iran.
