Trong những tuần gần đây, làn sóng sa thải các thẩm phán di trú trên khắp Hoa Kỳ của chính quyền Tổng Thống Donald Trump đang gây ra nhiều tranh cãi gay gắt, đặc biệt là tại San Francisco.
Các thẩm phán di trú Shuting Chen và Jeremiah Johnson ở San Francisco đã bị sa thải mà không được báo trước vào thứ Sáu tuần trước. Dù không quá bất ngờ trước số phận của nhiều đồng nghiệp trong năm nay, họ vẫn không khỏi bàng hoàng. Bà Chen, được bổ nhiệm dưới thời chính quyền Biden vào năm 2022, chia sẻ rằng bà đã khóc ngay tại phòng xử án khi nhận được email thông báo chấm dứt hợp đồng. Ông Johnson, một thẩm phán di trú từ năm 2017, bày tỏ sự thất vọng khi không nhận được bất kỳ lời giải thích hay lời cảm ơn nào.
Bà Chen và ông Johnson là một trong những nạn nhân mới nhất trong chiến dịch thanh lọc các thẩm phán di trú trên toàn quốc của chính quyền Tổng Thống Donald Trump. Theo nhiều nguồn tin, các thẩm phán di trú Patrick Savage, Amber George và Louis Gordon ở San Francisco cũng đã bị sa thải.
Tình trạng này đã gây ra những ảnh hưởng đáng kể tại Tòa Di Trú San Francisco. Luật sư di trú Wahida Noorzad cho biết một phiên điều trần cuối cùng trong vụ án tị nạn của thân chủ bà đã bị hủy và lùi lại ba năm do thẩm phán Savage bị sa thải. Bà Noorzad nhấn mạnh việc này gây ra nhiều khó khăn cho những người đang tuyệt vọng tìm kiếm quy chế tị nạn.
Theo Hiệp Hội Thẩm Phán Di Trú Quốc Gia, Bộ Tư Pháp đã sa thải hơn 90 thẩm phán di trú trong năm nay mà không nêu lý do. Tòa Di Trú San Francisco đặc biệt bị ảnh hưởng nặng nề, mất 12 trong số 21 thẩm phán của mình. Các thẩm phán còn lại, vốn đã quá tải với hàng ngàn vụ án mỗi năm, giờ đây sẽ phải gánh thêm một khối lượng công việc khổng lồ từ các vụ án bị bỏ lại.
Các thẩm phán và luật sư đang cố gắng tìm kiếm một mẫu số chung để giải thích cho việc ai đang bị sa thải, chẳng hạn như những thẩm phán có tỷ lệ chấp thuận tị nạn cao hay những người có kinh nghiệm đại diện cho người nhập cư. Tuy nhiên, ngày càng có nhiều người tin rằng chính quyền Tổng Thống Donald Trump đang cố gắng phá vỡ và định hình lại hoàn toàn các Tòa Di Trú.
Bà Chen nhận định: “Đây là một cuộc tấn công toàn diện vào Tòa Di Trú.” Ngoài việc sa thải, Bộ Tư Pháp, cơ quan sử dụng các thẩm phán di trú thông qua Văn Phòng Điều Hành Rà Soát Di Trú (EOIR), cũng đã ban hành một loạt các bản ghi nhớ chính sách và chỉ thị mới, gây áp lực lên tòa án. Thẩm phán Johnson cho rằng đây là “áp lực mềm” nhằm gợi ý các thẩm phán đưa ra phán quyết theo một cách nhất định, nhanh hơn và ít quy trình hơn.
Bộ Tư Pháp cho biết các chính sách mới nhằm mục đích thực thi luật di trú hiện hành của quốc gia, đồng thời cáo buộc chính quyền Biden đã bỏ bê việc này. Bộ từ chối bình luận về việc sa thải, nhưng cho biết họ đánh giá các thẩm phán dựa trên hành vi, sự công bằng, tuân thủ luật pháp, năng suất và tính chuyên nghiệp.
Trong khi chính quyền Tổng Thống Donald Trump sa thải hàng loạt thẩm phán, họ cũng đang tuyển dụng nhân sự mới. Chiến dịch tuyển dụng gần đây đã gây tranh cãi khi gọi các thẩm phán di trú là “thẩm phán trục xuất”. Bộ An Ninh Nội Địa (DHS) cũng đang thúc đẩy nỗ lực tuyển dụng này trên mạng xã hội, với những thông điệp mạnh mẽ như: “Hãy mạnh tay với những người nhập cư bất hợp pháp phạm tội. Bảo vệ cộng đồng, văn hóa và lối sống của quý vị.”
Ngôn ngữ này đã gây ra sự phản đối mạnh mẽ từ các luật sư, thẩm phán và những người ủng hộ quyền của người nhập cư. Thẩm phán Johnson cho rằng việc này đang “can thiệp vào vai trò và công việc thực sự của các thẩm phán.” Bà Chen bày tỏ hy vọng rằng những thẩm phán mới sẽ không coi mình là “thẩm phán trục xuất,” mà là những “thẩm phán di trú” hoặc “thẩm phán” đơn thuần, những người nỗ lực tìm hiểu luật pháp và làm điều đúng đắn. Đáp lại những chỉ trích, một phát ngôn viên của Bộ Tư Pháp cho biết: “Sau bốn năm chính quyền Biden buộc các Tòa Di Trú thực hiện chính sách ân xá trên thực tế cho hàng trăm ngàn người ngoại quốc, Bộ Tư Pháp này đang khôi phục sự liêm chính cho hệ thống di trú của chúng ta và khuyến khích các chuyên gia pháp lý tài năng tham gia sứ mệnh bảo vệ an ninh quốc gia và an toàn công cộng.”
Chính quyền cũng đã cho phép các luật sư quân đội bắt đầu phục vụ với tư cách là thẩm phán di trú tạm thời, và một số người đã bắt đầu làm việc, theo một thông cáo báo chí của EOIR vào tháng 10, tin từ NBC Bay Area cho biết.
