Theo tin từ ABC News, một số người Iran đã bị Sở Di trú Hoa Kỳ bắt giữ sau nhiều thập kỷ sinh sống tại Hoa Kỳ.
Mandonna “Donna” Kashanian đã sống ở Hoa Kỳ 47 năm, kết hôn với một công dân Hoa Kỳ và nuôi dạy con gái. Bà đang làm vườn tại nhà riêng ở New Orleans thì bị các nhân viên của Sở Di trú và Hải quan Hoa Kỳ (ICE) còng tay và đưa đi, theo lời kể của gia đình bà.
Bà Kashanian đến Hoa Kỳ năm 1978 bằng visa du học và nộp đơn xin tị nạn, lo sợ bị trả thù vì cha bà ủng hộ nhà vua do Hoa Kỳ hậu thuẫn. Bà đã thua kiện, nhưng bà được phép ở lại với chồng và con nếu thường xuyên trình diện với các viên chức di trú. Bà đã tuân thủ quy định này, thậm chí còn trình diện từ Nam Carolina trong thời gian xảy ra bão Katrina. Hiện bà đang bị giam giữ tại một trung tâm giam giữ di trú ở Basile, Louisiana, trong khi gia đình bà đang cố gắng thu thập thông tin.
Các trường hợp tương tự cũng xảy ra với những người Iran khác sau nhiều thập kỷ sống ở Hoa Kỳ. Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ (DHS) không cho biết họ đã bắt giữ bao nhiêu người, nhưng các cuộc tấn công quân sự của Hoa Kỳ vào Iran đã làm dấy lên lo ngại về các đợt bắt giữ và trục xuất tiếp theo.
Ryan Costello, giám đốc chính sách của Hội đồng Người Mỹ gốc Iran Quốc gia, một nhóm vận động, cho biết: “Một mức độ cảnh giác nào đó là hợp lý, nhưng có vẻ như ICE đã đưa ra một mệnh lệnh để bắt giữ càng nhiều người Iran càng tốt, bất kể họ có liên quan đến bất kỳ mối đe dọa nào hay không, sau đó bắt giữ và trục xuất họ, điều này rất đáng lo ngại”.
DHS đã công bố việc bắt giữ ít nhất 11 người Iran vì vi phạm luật di trú vào cuối tuần diễn ra các cuộc tấn công bằng tên lửa của Hoa Kỳ. Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ (CBP) cho biết họ đã bắt giữ bảy người Iran tại một địa chỉ ở khu vực Los Angeles “đã nhiều lần được sử dụng để chứa chấp những người nhập cảnh bất hợp pháp có liên hệ với khủng bố”, nhưng không cung cấp thêm chi tiết.
Phát ngôn nhân Tricia McLaughlin của DHS cho biết cơ quan này “đã dốc toàn lực để xác định và bắt giữ những kẻ khủng bố và những phần tử cực đoan bạo lực đã biết hoặc bị nghi ngờ đã nhập cảnh bất hợp pháp vào đất nước này, thông qua các chương trình tạm tha gian lận của Tổng Thống Biden hoặc bằng cách khác”. Bà không đưa ra bất kỳ bằng chứng nào về mối liên hệ khủng bố hoặc cực đoan. Bình luận của bà về các chương trình tạm tha đề cập đến các con đường hợp pháp mở rộng để nhập cảnh của Tổng Thống Joe Biden, mà người kế nhiệm ông, Tổng Thống Donald Trump, đã đóng cửa.
Russell Milne, chồng của bà Kashanian, cho biết vợ ông không phải là mối đe dọa. Việc bà xin tị nạn gặp nhiều phức tạp vì “các sự kiện trong cuộc sống ban đầu của bà”. Tòa án đã phán quyết một cuộc hôn nhân trước đó của bà là gian lận.
Nhưng trong hơn bốn thập kỷ, bà Kashanian, 64 tuổi, đã xây dựng cuộc sống ở Louisiana. Họ gặp nhau khi bà làm nhân viên pha chế rượu khi còn là sinh viên vào cuối những năm 1980. Họ kết hôn và có một con gái. Bà tình nguyện làm việc với Habitat for Humanity, quay các video hướng dẫn nấu ăn Ba Tư trên YouTube và là hình mẫu người bà đối với những đứa trẻ hàng xóm.
Nỗi sợ bị trục xuất luôn treo lơ lửng trên gia đình, ông Milne nói, nhưng ông cho biết vợ ông đã làm mọi thứ theo yêu cầu.
“Bà ấy đang thực hiện các nghĩa vụ của mình,” ông Milne nói. “Bà ấy đã đến tuổi nghỉ hưu. Bà ấy không phải là mối đe dọa. Ai lại đi bắt một người bà chứ?”
Trong khi người Iran đã vượt biên trái phép trong nhiều năm, đặc biệt là kể từ năm 2021, họ ít gặp rủi ro bị trục xuất về nước do quan hệ ngoại giao bị cắt đứt với Hoa Kỳ. Tình hình dường như không còn như vậy nữa.
Chính quyền Tổng Thống Trump đã trục xuất hàng trăm người, bao gồm cả người Iran, đến các quốc gia khác ngoài quốc gia của họ để cố gắng vượt qua các rào cản ngoại giao với các chính phủ không nhận lại người của họ. Trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng Thống Trump, các quốc gia bao gồm El Salvador, Costa Rica và Panama đã nhận lại những người không phải là công dân từ Hoa Kỳ.
Chính quyền đã yêu cầu Tối cao Pháp viện mở đường cho một số vụ trục xuất đến Nam Sudan, một quốc gia bị chiến tranh tàn phá mà họ không có quan hệ, sau khi các thẩm phán cho phép trục xuất đến các quốc gia khác với quốc gia mà những người không phải là công dân đến từ đó.
Lực lượng Tuần tra Biên giới Hoa Kỳ đã bắt giữ người Iran 1.700 lần tại biên giới Mexico từ tháng 10 năm 2021 đến tháng 11 năm 2024, theo dữ liệu công khai gần đây nhất hiện có. DHS báo cáo rằng khoảng 600 người Iran đã ở quá hạn visa du lịch kinh doanh hoặc trao đổi, khách du lịch và sinh viên trong khoảng thời gian 12 tháng tính đến tháng 9 năm 2023, theo báo cáo dữ liệu gần đây nhất.
Iran là một trong 12 quốc gia phải tuân theo lệnh cấm đi lại của Hoa Kỳ có hiệu lực trong tháng này. Một số người lo sợ việc ICE tăng cường bắt giữ để trục xuất sẽ là một đòn giáng khác.
Tại Oregon, một người đàn ông Iran đã bị các nhân viên di trú giam giữ vào tuần trước khi đang lái xe đến phòng tập thể dục. Ông bị bắt khoảng hai tuần trước khi dự kiến trình diện tại văn phòng ICE ở Portland, theo các tài liệu tòa án do luật sư của ông, Michael Purcell, đệ trình.
Người đàn ông, được xác định trong hồ sơ tòa án là S.F., đã sống ở Hoa Kỳ hơn 20 năm, và vợ và hai con của ông là công dân Hoa Kỳ.
S.F. đã nộp đơn xin tị nạn ở Hoa Kỳ vào đầu những năm 2000, nhưng đơn của ông đã bị từ chối vào năm 2002. Kháng cáo của ông không thành công nhưng chính phủ đã không trục xuất ông và ông tiếp tục sống ở nước này trong nhiều thập kỷ, theo các tài liệu của tòa án.
Do “các điều kiện thay đổi” ở Iran, S.F. sẽ phải đối mặt với “nguy cơ bị đàn áp tăng lên rất nhiều” nếu ông bị trục xuất, ông Purcell viết trong đơn của mình. “Những hoàn cảnh này liên quan đến vụ đánh bom gần đây của Hoa Kỳ vào các cơ sở hạt nhân của Iran, do đó tạo ra một tình trạng chiến tranh trên thực tế giữa Hoa Kỳ và Iran.”
Việc S.F. cư trú lâu năm ở Hoa Kỳ, việc ông cải sang Cơ đốc giáo và việc vợ và các con của ông là công dân Hoa Kỳ “làm tăng đáng kể khả năng ông bị bỏ tù ở Iran, hoặc bị tra tấn hoặc hành quyết,” ông nói.
Tương tự, con gái của bà Kashanian cho biết cô lo lắng về những gì sẽ xảy ra với mẹ mình.
“Mẹ tôi đã cố gắng làm mọi thứ đúng đắn,” Kaitlynn Milne nói.