Một thẩm phán liên bang tại New Hampshire sẽ lắng nghe các lập luận vào thứ Năm (10/7/2025) về việc liệu có nên chứng nhận một vụ kiện tập thể hay không, vụ kiện này có thể bao gồm mọi trẻ em bị ảnh hưởng bởi các biện pháp hạn chế quyền công dân theo nơi sinh của Tổng thống Donald Trump.
Vụ kiện, được đệ trình thay mặt cho một phụ nữ mang thai, hai phụ huynh và các con của họ, là một trong nhiều vụ kiện thách thức sắc lệnh hồi tháng Giêng của Tổng thống Trump, nhằm từ chối quyền công dân đối với những người sinh ra từ cha mẹ đang sinh sống tại Hoa Kỳ bất hợp pháp hoặc tạm thời. Các nguyên đơn, được đại diện bởi Liên minh Tự do Dân sự Hoa Kỳ (ACLU) và các tổ chức khác, đang tìm cách để vụ kiện của họ được chứng nhận là vụ kiện tập thể và yêu cầu ngăn chặn việc thực thi sắc lệnh trong khi vụ kiện vẫn đang tiếp diễn.
“Hàng chục ngàn em bé và cha mẹ của họ có thể phải đối mặt với vô số tác hại từ sắc lệnh này chỉ trong vài tuần tới và cần có lệnh cấm ngay lập tức,” các luật sư của nguyên đơn viết trong các văn bản pháp lý nộp lên tòa vào thứ Ba.
Trọng tâm của vụ việc là Tu chính án thứ 14 của Hiến pháp Hoa Kỳ, nêu rõ: “Tất cả mọi người sinh ra hoặc nhập tịch tại Hoa Kỳ và thuộc thẩm quyền của nước này, đều là công dân Hoa Kỳ.” Chính quyền Tổng thống Trump cho rằng cụm từ “thuộc thẩm quyền của nước này” có nghĩa là Hoa Kỳ có thể từ chối quyền công dân đối với những em bé sinh ra từ các bà mẹ nhập cư bất hợp pháp, qua đó chấm dứt một quy định được coi là một phần cố hữu của luật pháp Hoa Kỳ trong hơn một thế kỷ.
“Những quan niệm sai lầm trước đây về điều khoản công dân đã tạo ra động lực sai lầm cho nhập cư bất hợp pháp, gây ảnh hưởng tiêu cực đến chủ quyền, an ninh quốc gia và sự ổn định kinh tế của đất nước,” các luật sư chính phủ viết trong vụ án ở New Hampshire. “Hiến pháp không có điều khoản ban thưởng quyền công dân Mỹ cho… con cái của những người đã lách luật (hoặc hoàn toàn phớt lờ) luật nhập cư liên bang.”
Các cuộc chiến pháp lý tiếp tục diễn ra ở nhiều tiểu bang. Một số thẩm phán liên bang đã ban hành các lệnh cấm trên toàn quốc nhằm ngăn chặn sắc lệnh của Tổng thống Trump có hiệu lực, nhưng Tối cao Pháp viện đã giới hạn các lệnh cấm này trong phán quyết ngày 27 tháng 6, cho phép các tòa án cấp dưới có 30 ngày để hành động. Với khung thời gian này, những người phản đối sự thay đổi đã nhanh chóng trở lại tòa án để cố gắng ngăn chặn nó.
New Jersey và hơn một chục tiểu bang khác tham gia vụ kiện của họ tại tòa án liên bang Massachusetts đã yêu cầu thẩm phán xác định liệu lệnh cấm trên toàn quốc trong vụ án của họ có còn hiệu lực theo phán quyết của Tối cao Pháp viện hay không. Thẩm phán đã ấn định một buổi điều trần vào ngày 18 tháng 7.
Trong một vụ án ở Washington, trước Tòa Phúc thẩm Liên bang khu vực thứ 9, các thẩm phán đã yêu cầu các bên viết các bản kiến nghị giải thích tác động của phán quyết Tối cao Pháp viện. Washington và các tiểu bang khác trong vụ kiện đó đã yêu cầu tòa phúc thẩm trả lại vụ án cho thẩm phán tòa cấp dưới.
Tương tự như ở New Hampshire, nguyên đơn trong một vụ án tại Maryland tìm cách tổ chức một vụ kiện tập thể bao gồm mọi người sẽ bị ảnh hưởng bởi sắc lệnh. Thẩm phán đã đặt hạn chót vào thứ Tư cho các lập luận pháp lý bằng văn bản khi bà xem xét yêu cầu về một lệnh cấm toàn quốc khác từ CASA, một tổ chức phi lợi nhuận về quyền của người nhập cư.
Ama Frimpong, giám đốc pháp lý của CASA, cho biết nhóm đã nhấn mạnh với các thành viên và khách hàng rằng đây chưa phải là lúc để hoảng loạn. Bà nói: “Không ai phải chuyển tiểu bang ngay lập tức. Có nhiều con đường khác nhau mà tất cả chúng ta đang chiến đấu, một lần nữa, để đảm bảo rằng sắc lệnh hành pháp này không bao giờ thực sự được ban hành.”
Các nguyên đơn ở New Hampshire, chỉ được đề cập bằng bút danh, bao gồm một phụ nữ đến từ Honduras có đơn xin tị nạn đang chờ xử lý và dự kiến sinh con thứ tư vào tháng 10. Bà cho tòa biết gia đình bà đến Hoa Kỳ sau khi bị các băng nhóm nhắm mục tiêu. Bà viết: “Tôi không muốn con mình sống trong sợ hãi và lẩn trốn. Tôi không muốn con mình trở thành mục tiêu của việc thực thi luật nhập cư. Tôi sợ gia đình chúng tôi có thể gặp rủi ro bị chia cắt.”
Một nguyên đơn khác, một người đàn ông từ Brazil, đã sống cùng vợ ở Florida được 5 năm. Con đầu lòng của họ sinh vào tháng 3, và họ đang trong quá trình xin tình trạng thường trú hợp pháp dựa trên mối quan hệ gia đình — cha của vợ là công dân Hoa Kỳ.
“Con tôi có quyền được công dân và một tương lai ở Hoa Kỳ,” ông viết.
Thông tin được cung cấp bởi Associated Press, ngày 10 tháng 7 năm 2025.
