Các luật sư thuộc Bộ Tư pháp Hoa Kỳ từ lâu đã được tòa án tin tưởng, coi lời nói của họ là sự thật. Tuy nhiên, trong những tháng gần đây, hành vi của các luật sư dưới thời Tổng thống Donald Trump đã khiến một số quan tòa bày tỏ sự mất niềm tin.
Các chuyên gia pháp lý nhận định rằng sự xói mòn niềm tin này, hay còn gọi là “sự suy giảm tính đều đặn của pháp luật”, có thể ảnh hưởng sâu sắc đến hoạt động của các tòa án.
Giáo sư Stephen I. Vladeck từ Đại học Georgetown cho biết: “Tôi nghĩ mọi người không đánh giá đúng mức độ quan trọng của uy tín chính phủ đối với sự vận hành hàng ngày của hệ thống pháp luật. Nếu không có sự tín nhiệm đó, chính phủ sẽ khó thực hiện mọi việc tại tòa án hơn.”
Nhiều thẩm phán đã công khai nghi ngờ sự trung thực và uy tín của các luật sư Bộ Tư pháp. Thẩm phán Zia Faruqui đã chỉ trích gay gắt các công tố viên vì cố gắng yêu cầu ông phải “thật sự xem xét kỹ lưỡng” yêu cầu của họ trong một vụ án hình sự.
“Sự tin tưởng được vun đắp qua nhiều thế hệ đã mất đi chỉ trong vài tuần,” ông viết. Thẩm phán Faruqui cũng dẫn ra việc các luật sư Bộ Tư pháp dưới thời Tổng thống Trump đã sa thải các công tố viên làm các vụ án hình sự của ông Trump, chỉ trích các vụ bạo loạn ngày 6 tháng 1 là “cuộc săn phù thủy”, và vi phạm lệnh của tòa án trong các vụ án liên quan đến chính sách trục xuất.
Trong một trường hợp khác, Thẩm phán Paula Xinis đã thể hiện sự tức giận khi Bộ Tư pháp không tuân thủ lệnh của bà và không giải thích rõ ràng lý do vi phạm. Bà nói: “Các vị đã hủy hoại ‘sự đều đặn của pháp luật’ trong mắt tôi.”
Đại diện Bộ Tư pháp đã phản bác, khẳng định họ “không hối tiếc khi hết lòng bênh vực Hoa Kỳ, đặc biệt là bảo vệ các chính sách và ưu tiên mà người dân Mỹ đã yêu cầu.”
Tuy nhiên, thẩm phán Dale E. Ho đã bác bỏ lý do Bộ Tư pháp đưa ra để bãi bỏ cáo buộc hối lộ đối với Thị trưởng Eric Adams của New York, cho rằng có dấu hiệu của một vụ trao đổi giữa việc bãi bỏ cáo buộc và việc ông Adams ủng hộ chính sách nhập cư của Tổng thống Trump.
Bà Barbara McQuade, cựu luật sư Hoa Kỳ, nhận định rằng nếu thẩm phán tiếp tục mất niềm tin, các luật sư Bộ Tư pháp sẽ phải tốn rất nhiều công sức để chứng minh mọi lời nói của mình tại tòa.
“Nếu các luật sư chính phủ phải chứng minh mọi tuyên bố của họ ở mọi cấp độ trong mọi vụ án, mọi lúc họ ra tòa, điều đó sẽ làm đình trệ hệ thống tư pháp,” bà nói.
Không chỉ thẩm phán, bồi thẩm đoàn liên bang tại Los Angeles cũng từ chối truy tố nhiều bị cáo mà các công tố viên đề nghị, điều này cho thấy sự mất lòng tin lan rộng trong hệ thống pháp luật. Theo giáo sư Daniel Richman từ Đại học Columbia, khi chính phủ mất đi uy tín, điều đó sẽ thể hiện rõ qua phản ứng của các bên khác trong hệ thống pháp luật.
Bài báo này được tổng hợp từ The New York Times.
