Cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Alaska vào thứ Sáu được dự báo sẽ là một thời điểm quan trọng đối với cuộc chiến tại Ukraine và mối quan hệ đặc biệt giữa hai nhà lãnh đạo. Ông Trump từ lâu đã tự hào về sự hòa hợp với ông Putin, thậm chí còn khen ngợi nhà lãnh đạo Nga là “khá thông minh” khi xâm lược Ukraine. Tuy nhiên, trong những tháng gần đây, ông Trump đã bày tỏ sự thất vọng với ông Putin và đe dọa áp đặt thêm các lệnh trừng phạt đối với Nga.
Cùng lúc đó, Tổng thống Trump đưa ra những thông điệp trái chiều về kỳ vọng của mình đối với cuộc gặp. Ông gọi đây là “cuộc gặp để thăm dò ý kiến” nhằm đánh giá sự sẵn sàng của ông Putin cho một lệnh ngừng bắn, nhưng cũng cảnh báo về “hậu quả rất nghiêm trọng” nếu ông Putin không đồng ý chấm dứt chiến tranh.
Đối với ông Putin, cuộc gặp này là cơ hội để hàn gắn mối quan hệ với Tổng thống Trump và phá vỡ sự cô lập của phương Tây đối với nước Nga sau cuộc xâm lược Ukraine cách đây 3 năm rưỡi. Ông Putin đã thể hiện rõ mong muốn xây dựng lại quan hệ Mỹ-Nga khi ông Trump trở lại Nhà Trắng.
Phía Nhà Trắng đã bác bỏ mọi gợi ý rằng việc Tổng thống Trump đồng ý ngồi lại với ông Putin là một chiến thắng cho lãnh đạo Nga. Tuy nhiên, các nhà phê bình cho rằng cuộc gặp này tạo cơ hội cho ông Putin tác động đến Tổng thống Trump, gây bất lợi cho Ukraine khi nước này không có đại diện tại hội nghị.
Ông Ian Kelly, một cựu viên chức ngoại giao kỳ cựu của Hoa Kỳ, nhận định: “Tôi cho rằng đây là một sai lầm khổng lồ. Chúng ta không cần mời Putin đến đất Mỹ để nghe những gì chúng ta đã biết ông ta muốn.”
Thượng nghị sĩ Cộng hòa Lindsey Graham, một người có quan điểm cứng rắn với Nga và là đồng minh thân cận của ông Trump, bày tỏ sự lạc quan về cuộc gặp. Ông Graham viết trên mạng xã hội: “Tôi hoàn toàn tin tưởng Tổng thống sẽ gặp ông Putin trên thế mạnh, ông ấy sẽ quan tâm đến châu Âu và nhu cầu của Ukraine để kết thúc cuộc chiến một cách danh dự.”
Bài báo cũng điểm lại những thăng trầm trong mối quan hệ giữa ông Trump và ông Putin, từ nghi vấn trong chiến dịch tranh cử năm 2016, cuộc gặp tại Helsinki năm 2018 khi ông Trump tỏ ra ủng hộ lời phủ nhận của ông Putin về việc Nga can thiệp bầu cử Mỹ, cho đến việc ông Trump gọi ông Putin là “khá thông minh” sau cuộc xâm lược Ukraine. Sau khi rời Nhà Trắng, ông Trump tiếp tục duy trì mối quan hệ thân thiện và thường xuyên tuyên bố ông có thể giải quyết cuộc xung đột ở Ukraine trong vòng 24 giờ.
Tuy nhiên, theo tin từ Associated Press, thái độ của ông Trump đã có những thay đổi gần đây. Ông từng đăng tải lời kêu gọi công khai trên mạng xã hội: “Vladimir, DỪNG LẠI!” và bày tỏ sự thất vọng, cho rằng ông Putin “hoàn toàn MẤT TRÍ!”. Ông Trump cũng đã ra lệnh tái bố trí hai tàu ngầm hạt nhân của Hoa Kỳ do những tuyên bố “khiêu khích cao độ” của cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev.
Trước thềm cuộc gặp tại Alaska, Tổng thống Trump đã mô tả đây là “cuộc gặp để thăm dò ý kiến, chỉ một chút thôi”, và cho biết: “Tôi nghĩ nó sẽ tốt, nhưng cũng có thể tồi tệ.”
