Trong một bài viết quan điểm trên Mercury News, bà Debra Gittler, nhà sáng lập With Company, đã chia sẻ những suy nghĩ sâu sắc về sự đánh đổi giữa an ninh và dân chủ, lấy El Salvador làm ví dụ điển hình để cảnh báo cho Hoa Kỳ.
Khi làm việc tại El Salvador vào năm 2022, bà Gittler đã chứng kiến Tổng Thống Nayib Bukele ban bố tình trạng khẩn cấp sau một đợt gia tăng bạo lực. Quyền tố tụng đã bị đình chỉ và quân đội được điều động vào các khu dân cư. Hàng ngàn người bị bắt giữ, trong đó có cả người vô tội và có tội. Biện pháp này đã giúp giảm bạo lực, tái mở cửa đường phố và thúc đẩy du lịch, nhưng đổi lại là sự xói mòn dân chủ.
Bà Gittler đặt câu hỏi liệu Hoa Kỳ có đang đối mặt với một tình huống tương tự hay không, khi Tổng Thống Donald Trump đe dọa triển khai Vệ Binh Quốc Gia đến các thành phố Mỹ, đặc biệt là Chicago. Tác giả nhấn mạnh rằng tại Chicago, tỷ lệ án mạng đã giảm hơn 30% và các vụ xả súng cũng giảm gần 40%. Trên toàn quốc, tội phạm bạo lực cũng đang giảm mạnh, với Cục Điều Tra Liên Bang (FBI) báo cáo mức giảm mạnh nhất trong nhiều thập niên. Việc lựa chọn sử dụng vũ lực trong bối cảnh này không phải là sự cần thiết mà là sự lơ là.
Bài viết cảnh báo về hậu quả của việc chỉ dựa vào vũ lực, dẫn chứng bài học từ những năm 1990 khi chính sách giam giữ hàng loạt tuy giảm án mạng trong ngắn hạn nhưng lại gây ra tổn hại sâu rộng cho các thế hệ sau, làm rạn nứt gia đình, giảm cơ hội và làm mất niềm tin trong cộng đồng. Điều này dẫn đến cả an ninh lẫn dân chủ đều suy yếu.
Thay vào đó, bà Gittler đề xuất những khoản đầu tư đa tầng vào cộng đồng, các cải cách cảnh sát có mục tiêu và phong trào can thiệp bạo lực cộng đồng. Bà kêu gọi tận dụng cơ hội hiện tại để đầu tư vào những giải pháp bền vững, thay vì để nỗi sợ hãi đẩy chúng ta trở lại với việc chỉ dùng vũ lực. Tác giả tưởng tượng ra các giải pháp thay thế như biến những người hòa giải bạo lực thành nhân viên y tế cộng đồng, khuyến khích đầu tư và sở hữu nhà ở địa phương mà không gây ra sự gentrification (quá trình thay đổi nhân khẩu học và văn hóa của một khu phố, thường là do người giàu hơn chuyển đến), và tài trợ đồng bộ cho công viên, thư viện, trường học để củng cố các thể chế xã hội.
Tóm lại, El Salvador là một bài học cho thấy điều gì xảy ra khi vũ lực trở thành thước đo duy nhất của sự tiến bộ: an ninh trở nên mong manh, và dân chủ phải trả giá. Việc điều động Vệ Binh Quốc Gia chỉ là một sự đánh lạc hướng, không phải là giải pháp thực sự. Cơ hội hiện tại là phải hỏi: nếu bạo lực không còn là cuộc khủng hoảng chính, chúng ta sẽ xây dựng điều gì thay vào đó? Và làm thế nào để đạt được điều đó một cách nhanh chóng, ngay cả trong thời kỳ khan hiếm nguồn lực? Đây là công việc cần làm cho Chicago, El Salvador và các thành phố trên khắp đất nước, không chỉ là giữ hòa bình khi không có xung đột, mà còn là đầu tư – một cách sáng tạo và khẩn cấp – vào những điều kiện cho phép mọi cộng đồng phát triển mạnh mẽ, theo tin từ Mercury News ngày 5 tháng 9 năm 2025.
