Theo tin từ The Associated Press đăng trên The Seattle Times ngày 31/05/2025, các quan chức quốc phòng cấp cao tham dự Diễn đàn Đối thoại Shangri-La – hội nghị quốc phòng hàng đầu châu Á – vừa qua tại Singapore đã nhấn mạnh rằng chiến tranh ở Ukraine, cùng với sự hỗ trợ của Trung Quốc và Bắc Triều Tiên dành cho Nga, đã làm mờ đi ranh giới giữa các khu vực địa lý và cho thấy sự cần thiết phải có một cách tiếp cận toàn cầu đối với quốc phòng.
Bắc Triều Tiên được cho là đã gửi quân đến chiến đấu ở tiền tuyến tại Ukraine, trong khi Trung Quốc hỗ trợ Nga về kinh tế và công nghệ, đồng thời phản đối các lệnh trừng phạt quốc tế.
Bộ trưởng Quốc phòng Lithuania, bà Dovilė Šakalienė, phát biểu tại diễn đàn rằng nếu Ukraine thất bại, điều đó sẽ tạo ra hiệu ứng lan tỏa ở châu Á, có thể khuyến khích Trung Quốc trong các tuyên bố chủ quyền đối với Đài Loan và gần như toàn bộ Biển Đông. Bà nói: “Nếu Nga thắng thế ở Ukraine, đó không chỉ là vấn đề của châu Âu hay một khu vực. Nó sẽ gửi một tín hiệu rất rõ ràng đến các quốc gia nhỏ hơn ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương rằng bất kỳ ai cũng có thể phớt lờ biên giới của họ, rằng bất kỳ cái cớ bịa đặt nào cũng có thể biện minh cho hành động xâm lược.”
Bình luận của bà Šakalienė lặp lại quan điểm của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, người đã ủng hộ sự can dự nhiều hơn của châu Âu vào khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương khi khai mạc hội nghị. Tuy nhiên, trái ngược với quan điểm của Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Pete Hegseth rằng các quốc gia châu Âu nên tập trung nỗ lực quốc phòng ở khu vực của mình và để khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương lại cho Hoa Kỳ, bà Šakalienė nhấn mạnh sự liên kết rõ ràng giữa các khu vực.
Bà chỉ ra rằng những kẻ gây ra các mối đe dọa an ninh mạng chính chống lại Nhật Bản là Trung Quốc, Nga và Bắc Triều Tiên, trong khi đối với Lithuania là Nga, Trung Quốc và Belarus. Việc hai trong ba kẻ gây rối giống nhau cho thấy sự kết nối này. Bà thêm rằng sự hợp nhất của Nga, Trung Quốc, Iran và Bắc Triều Tiên thành một “trục độc tài ngày càng phối hợp” đòi hỏi một phản ứng thống nhất. Iran là nhà cung cấp máy bay không người lái tấn công chính cho Nga.
Bộ trưởng Quốc phòng Úc, Richard Marles, nhận xét rằng điểm đáng chú ý nhất từ hội nghị là sự tham gia mạnh mẽ của các nước châu Âu vào các cuộc tranh luận, phản ánh sự kết nối giữa khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương và khu vực Bắc Đại Tây Dương.
Phản ứng trước bình luận của Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Pete Hegseth rằng Bắc Kinh đang gây bất ổn khu vực và chuẩn bị có thể chiếm Đài Loan bằng vũ lực, Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố rằng không quốc gia nào trên thế giới xứng đáng được gọi là cường quốc bá chủ ngoài Hoa Kỳ, nước này cũng là yếu tố chính làm suy yếu hòa bình và ổn định ở châu Á-Thái Bình Dương. Trung Quốc nhắc lại rằng vấn đề Đài Loan là công việc nội bộ của họ và cảnh báo Hoa Kỳ “không được đùa với lửa”.
Bộ trưởng Quốc phòng Philippines, Gilberto Teodoro Jr., bác bỏ ý kiến cho rằng Hoa Kỳ là vấn đề. Ông cho biết những gì chính phủ Trung Quốc coi là công bằng và chính đáng có thể hoàn toàn trái ngược với các chuẩn mực và giá trị được phần còn lại của thế giới chấp nhận, đặc biệt là các quốc gia nhỏ hơn. Ông nói thêm: “Để hình dung về một trật tự quốc tế do Trung Quốc lãnh đạo, chúng ta chỉ cần nhìn vào cách họ đối xử với những nước láng giềng nhỏ hơn nhiều ở Biển Đông.”
Ông Teodoro Jr. cũng nhấn mạnh những hệ lụy quốc tế từ căng thẳng ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, lưu ý rằng Biển Đông là một trong nhiều tuyến đường hàng hải là “các động mạch của nền kinh tế toàn cầu”. “Sự gián đoạn ở bất kỳ hành lang hàng hải nào trong số này sẽ gây ra hiệu ứng lan tỏa trên khắp các châu lục, ảnh hưởng đến dòng chảy thương mại, việc triển khai quân sự và lập trường ngoại giao,” ông kết luận.
