Cảnh sát và công tố viên Nhật Bản tuần này đã có một hành động bất thường khi đến bên mộ của một người đàn ông bị giam oan, mang theo hoa và cúi đầu bày tỏ lời xin lỗi. Người này đã qua đời vì ung thư mà không được điều trị thích đáng do bị giam giữ kéo dài.
Họ đang xin lỗi ông Shizuo Aishima, một trong ba giám đốc của công ty chế tạo máy Ohkawara Kakohki, có trụ sở tại Yokohama, gần Tokyo. Ông Aishima và hai đồng nghiệp bị bắt giữ và buộc tội sai trái vào năm 2020 vì tội xuất khẩu trái phép thiết bị công nghiệp nhạy cảm.
Ông Aishima, người phụ trách thiết kế và phát triển, được chẩn đoán mắc bệnh ung thư dạ dày trong thời gian bị tạm giam. Luật sư của ông đã nộp đơn xin bảo lãnh tới tám lần với hy vọng ông Aishima sẽ nhận được sự chăm sóc y tế cần thiết, nhưng tất cả đều bị từ chối.
Ông Aishima cuối cùng đã được đưa đến bệnh viện bên ngoài, nhưng đã quá muộn để điều trị. Ông qua đời vào tháng 2 năm 2021, hưởng thọ 72 tuổi, năm tháng trước khi các công tố viên hủy bỏ cáo buộc đối với ông và hai giám đốc công ty khác.
“Chúng tôi thành thật xin lỗi về cuộc điều tra và vụ bắt giữ bất hợp pháp của chúng tôi,” ông Tetsuo Kamata, phó giám đốc cảnh sát thủ đô Tokyo, cho biết.
Ông Hiroshi Ichikawa, phó trưởng công tố tại Văn phòng Công tố Quận Tokyo, cũng đã đến cầu nguyện tại mộ ông Aishima. Ông thừa nhận rằng việc họ bác bỏ yêu cầu bảo lãnh bất công đã tước đi cơ hội điều trị y tế của ông Aishima. “Chúng tôi vô cùng lấy làm tiếc.”
Cáo buộc đối với ông Aishima và hai người khác, chủ tịch công ty Masaaki Okawa và một cựu giám đốc, Junji Shimada, bắt nguồn từ việc họ xuất khẩu máy sấy phun, một loại máy có thể biến chất lỏng thành bột. Cảnh sát cho rằng máy này có khả năng sản xuất các tác nhân sinh học.
Các quan chức công ty luôn phủ nhận rằng thiết bị của họ thuộc diện bị hạn chế xuất khẩu. Cuối cùng, các công tố viên đã hủy vụ án vào tháng 7 năm 2021, nói rằng có những nghi ngờ về việc liệu có bất kỳ hành vi bất hợp pháp nào xảy ra hay không.
Vào tháng 9 năm 2021, công ty đã đệ đơn kiện đòi bồi thường thiệt hại chống lại chính quyền thủ đô Tokyo và chính phủ trung ương. Tòa án Cấp cao Tokyo vào tháng 6 đã phán quyết rằng việc bắt giữ và truy tố ba giám đốc là bất hợp pháp, yêu cầu chính quyền Tokyo và nhà nước bồi thường thiệt hại cho họ với tổng số 166 triệu yên (tương đương 1,12 triệu đô la Mỹ).
Phán quyết này được đưa ra một năm sau vụ tuyên trắng án cho ông Iwao Hakamada, người bị kết án tù chung thân lâu nhất tại Nhật Bản, người bị kết tội oan trong một vụ giết người hàng loạt năm 1966.
“Tôi chấp nhận lời xin lỗi của các vị, nhưng tôi không bao giờ có thể tha thứ cho các vị,” vợ của ông Aishima nói với các quan chức tại mộ. Bà cho biết ông Aishima đã nói với bà rằng ông không hiểu tại sao ông phải đối mặt với sự đối xử bất công như vậy. Thông tin này được đăng tải theo hãng thông tấn AP.
