Ông Darren Beattie, một quan chức cấp cao tại Bộ Ngoại giao, người từng bị sa thải trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Donald Trump và có lịch sử đưa ra các tuyên bố gây kích động, đã được bổ nhiệm làm chủ tịch lâm thời của Viện Hòa bình Hoa Kỳ (USIP).
Động thái này được xem là bước đi mới nhất của chính quyền nhằm giải tán tổ chức vốn đang gặp nhiều tranh cãi. USIP, được thành lập như một tổ chức độc lập, phi lợi nhuận, nhận tài trợ từ Quốc hội để thúc đẩy hòa bình và ngăn chặn, chấm dứt xung đột trên toàn cầu.
Ông Beattie, hiện đang giữ chức Thứ trưởng Ngoại giao về Quan hệ Công chúng, đã bị sa thải trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Trump sau khi có tin tức ông đã phát biểu tại một hội nghị năm 2016 có sự tham dự của những người theo chủ nghĩa dân tộc da trắng. Ông biện hộ cho bài phát biểu của mình rằng không chứa nội dung nào đáng bị phản đối.
Là một cựu học giả từng giảng dạy tại Đại học Duke, ông Beattie còn là người sáng lập một trang web cánh hữu chia sẻ các thuyết âm mưu về vụ tấn công Điện Capitol ngày 6 tháng Giêng, và có lịch sử lâu dài đăng tải các tuyên bố gây kích động trên mạng xã hội. Một dòng trạng thái của ông vào tháng 10 năm 2024 có nội dung: “Những người đàn ông da trắng có năng lực phải nắm quyền nếu bạn muốn mọi thứ hoạt động. Thật không may, toàn bộ hệ tư tưởng quốc gia của chúng ta đều dựa trên việc vuốt ve cảm xúc của phụ nữ và thiểu số, và làm suy yếu tinh thần của những người đàn ông da trắng có năng lực.”
Một quan chức Bộ Ngoại giao xác nhận việc bổ nhiệm ông Beattie bởi hội đồng quản trị USIP, hiện bao gồm cả Ngoại trưởng Marco Rubio và Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth. Họ cho biết: “Chúng tôi mong muốn thấy ông ấy thúc đẩy chương trình nghị sự ưu tiên Nước Mỹ trên hết của Tổng thống Trump trong vai trò mới này.”
USIP đã trải qua nhiều biến động kể từ khi Tổng thống Trump có ý định giải tán tổ chức này ngay sau khi nhậm chức, như một phần nỗ lực lớn hơn nhằm thu gọn quy mô chính phủ liên bang và loại bỏ các cơ quan độc lập. Nỗ lực đầu tiên của Bộ Hiệu quả Chính phủ nhằm tiếp quản trụ sở của USIP đã dẫn đến một cuộc đối đầu kịch tính.
Các thành viên trong nhóm của ông Musk đã quay trở lại vài ngày sau đó cùng với FBI và Sở Cảnh sát Metropolitan Washington, D.C., để hỗ trợ họ tiếp cận trụ sở. Chính quyền đã sa thải phần lớn hội đồng quản trị của viện, sau đó là việc sa thải hàng loạt gần như toàn bộ 300 nhân viên, mà họ gọi là “cuộc tàn sát tối thứ Sáu”.
Viện và nhiều thành viên hội đồng quản trị đã kiện chính quyền Trump vào tháng 3, tìm cách ngăn chặn việc bãi nhiệm họ và ngăn DOGE tiếp quản hoạt động của viện. Theo tin từ Associated Press, tòa phúc thẩm kháng cáo đã phủ nhận yêu cầu của Viện Hòa bình Hoa Kỳ về việc xét xử toàn bộ ban để dỡ bỏ lệnh hoãn của một ban ba thẩm phán vào tháng 6. Lệnh hoãn đó đã khiến tổ chức này phải bàn giao lại trụ sở cho chính quyền Trump.
Ông George Foote, cựu cố vấn của viện, nhận định việc bổ nhiệm ông Beattie “đi ngược lại các giá trị cốt lõi trong công việc của USIP và cam kết của Mỹ trong việc hợp tác tôn trọng với các đối tác quốc tế”, đồng thời gọi đây là hành động “bất hợp pháp theo quyết định ngày 19 tháng 5 của Thẩm phán Howell”.
Vụ việc cho thấy cuộc đấu tranh pháp lý và chính trị xung quanh tương lai của Viện Hòa bình Hoa Kỳ, một tổ chức có vai trò quan trọng trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ.
