Tổng thống Nga Vladimir Putin được cho là vẫn giữ vững các yêu sách của Moscow trong cuộc chiến tại Ukraine, trước thềm cuộc gặp dự kiến với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tại Alaska. Điều này làm dấy lên lo ngại rằng ông Putin có thể lợi dụng hội nghị thượng đỉnh này để gây áp lực buộc Kyiv chấp nhận một thỏa thuận bất lợi.
Các yêu sách của Nga phản ánh quyết tâm đạt được mục tiêu mà ông Putin đã đề ra khi phát động cuộc xâm lược toàn diện Ukraine vào tháng 2 năm 2022. Theo các nguồn tin, ông Putin xem cuộc gặp với Tổng thống Trump là cơ hội để đàm phán một thỏa thuận rộng rãi, không chỉ củng cố các lợi ích lãnh thổ của Nga mà còn ngăn chặn Ukraine gia nhập NATO và sự hiện diện của quân đội phương Tây, từ đó dần đưa Ukraine trở lại quỹ đạo ảnh hưởng của Moscow.
Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cũng kiên định với lập trường của mình, đồng ý với đề xuất ngừng bắn của ông Trump nhưng tái khẳng định lập trường không từ bỏ việc gia nhập NATO và không công nhận việc Nga sáp nhập các vùng lãnh thổ của Ukraine.
Về phía Nga, trong một bản ghi nhớ trình bày tại các cuộc đàm phán ở Istanbul vào tháng 6, Moscow đã đưa ra hai lựa chọn cho một thỏa thuận ngừng bắn 30 ngày. Một lựa chọn yêu cầu Ukraine rút quân khỏi Donetsk, Luhansk, Zaporizhzhia và Kherson – bốn khu vực mà Moscow đã tuyên bố sáp nhập bất hợp pháp vào tháng 9 năm 2022 nhưng chưa kiểm soát hoàn toàn. Lựa chọn thay thế là Ukraine phải ngừng huy động lực lượng, đóng băng việc cung cấp vũ khí của phương Tây và cấm mọi lực lượng nước thứ ba hiện diện trên lãnh thổ của mình.
Phía Ukraine nhấn mạnh sự cần thiết của một thỏa thuận ngừng bắn toàn diện và vô điều kiện kéo dài 30 ngày để tạo tiền đề cho các cuộc đàm phán hòa bình. Kyiv cũng tái khẳng định việc từ chối yêu sách của Nga về tình trạng trung lập, cho rằng Ukraine có quyền tự do lựa chọn liên minh của mình và việc gia nhập NATO sẽ phụ thuộc vào sự đồng thuận của liên minh này.
Ông Donald Trump, trong quá khứ, đã có những phát ngôn đánh giá cao ông Putin và đôi khi lặp lại các luận điểm của Nga về cuộc chiến. Việc ông đồng ý gặp ông Putin mà không có sự tham gia của Tổng thống Zelenskyy đã gây lo ngại cho Ukraine và các đồng minh châu Âu, vì sợ rằng điều này có thể cho phép Nga lôi kéo ông Trump về phía mình và ép buộc Ukraine nhượng bộ.
Theo thông tin từ Associated Press, ông Trump cho biết sẽ thảo luận về việc “trao đổi lãnh thổ” nhằm mang lại lợi ích cho cả Nga và Ukraine như một phần của bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào. Tuy nhiên, các nhà phân tích nhận định rằng ông Putin có thể chấp nhận một thỏa thuận ngừng bắn tạm thời để lấy lòng ông Trump trong khi vẫn theo đuổi các mục tiêu rộng lớn hơn.
