Tổ chức chăm sóc sức khỏe Planned Parenthood trên khắp nước Mỹ đang đối mặt với nguy cơ đóng cửa hoặc hợp nhất nhiều chi nhánh do những đợt cắt giảm ngân sách sâu rộng. Theo tin từ NBC News ngày 6/6/2025, việc chính quyền Tổng Thống Trump bất ngờ đóng băng ngân sách liên bang cho hơn 100 phòng khám Planned Parenthood vào mùa Xuân này đã khiến tình hình tài chính của tổ chức trở nên căng thẳng.
Tình trạng này không chỉ xảy ra ở một vài nơi. Ít nhất 20 phòng khám Planned Parenthood trên toàn quốc đã đóng cửa hoặc dự kiến sẽ đóng cửa trong năm nay. Planned Parenthood là một tổ chức phi lợi nhuận phục vụ hơn 2 triệu bệnh nhân mỗi năm, phần lớn là người không có bảo hiểm, bảo hiểm thấp hoặc đủ điều kiện nhận Medicaid. Từ lâu, họ đã đối mặt với áp lực tài chính tương tự các nhà cung cấp dịch vụ y tế khác tại Hoa Kỳ (tỷ lệ hoàn trả bảo hiểm thấp, hạn chế mở rộng Medicaid, thiếu nhân viên và chi phí tăng cao).
Tuy nhiên, điểm khác biệt lần này là các đợt cắt giảm nhắm thẳng vào Planned Parenthood một cách sâu rộng và ảnh hưởng đến nhiều phòng khám lẫn bệnh nhân hơn. Vào tháng 3, chính quyền Tổng Thống Trump đã loại nhiều phòng khám khỏi chương trình kế hoạch hóa gia đình Title X. Đến cuối tháng 5, Hạ Viện do Đảng Cộng hòa chiếm đa số đã giáng một đòn mạnh khác khi bỏ phiếu thông qua việc chấm dứt ngân sách cho Planned Parenthood như một phần của dự luật hòa giải.
Luật liên bang hiện hành (Hyde Amendment) đã cấm sử dụng ngân sách liên bang cho việc phá thai, trừ các trường hợp loạn luân, hiếp dâm hoặc cứu sống người mẹ. Tuy nhiên, nếu dự luật hòa giải mới được Thượng Viện thông qua, nó sẽ chặn Planned Parenthood xuất hóa đơn đòi bồi hoàn từ Medicaid cho *bất kỳ* dịch vụ y tế nào, bao gồm cả sàng lọc ung thư, khám sức khỏe định kỳ và kiểm soát sinh sản. Điều này sẽ cắt bỏ hàng trăm triệu đô la từ chi phí chăm sóc sức khỏe hàng năm của Planned Parenthood.
Những người phản đối quyền phá thai dường như hiểu rằng việc cắt bỏ nguồn tài trợ từ Title X và Medicaid sẽ gây nguy hiểm cho các phòng khám có thực hiện phá thai, dù các nguồn quỹ này không được dùng trực tiếp cho thủ thuật đó. Việc cắt giảm này có thể ảnh hưởng đến tất cả các phòng khám, bất kể họ có cung cấp dịch vụ phá thai hay không.
Trước khi bị cắt giảm, Planned Parenthood vốn đã hoạt động với lợi nhuận mỏng manh. Giờ đây, nhiều phòng khám đang phải vật lộn để duy trì hoạt động trong tình trạng thua lỗ. Tình hình buộc họ phải đóng cửa một số trung tâm, hợp nhất những nơi khác và đầu tư vào các dịch vụ y tế ảo.
Dù việc phá thai chỉ chiếm khoảng 4% các dịch vụ Planned Parenthood cung cấp theo báo cáo năm 2024, phần lớn các dịch vụ là chăm sóc sức khỏe cơ bản như chẩn đoán và điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu, nhiễm nấm men, sàng lọc ung thư cổ tử cung và ung thư vú. Hơn một nửa số dịch vụ liên quan đến xét nghiệm và điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục, và 25% là cung cấp các biện pháp tránh thai, thường là miễn phí hoặc chi phí thấp.
Khoảng 40% ngân sách của Planned Parenthood đến từ các khoản bồi hoàn bảo hiểm y tế và trợ cấp của chính phủ. Nhiều phòng khám áp dụng biểu giá thay đổi (sliding scale) cho những người không đủ khả năng chi trả. Việc cắt giảm nguồn tài trợ này thực sự là cắt giảm khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc cho những người không có bảo hiểm hoặc bảo hiểm thấp.
Việc đóng cửa các phòng khám Planned Parenthood đang diễn ra ngay cả ở các tiểu bang có lịch sử ủng hộ quyền phá thai, như Michigan, New York, Minnesota, Iowa, Illinois, và Utah. Điều này cho thấy vấn đề nằm ở áp lực tài chính vượt ra ngoài chính sách phá thai của tiểu bang. Hệ thống y tế Hoa Kỳ vốn đã mong manh, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn, sẽ càng chịu thêm gánh nặng khi các phòng khám này biến mất.
Các tiểu bang như Alabama, Louisiana, và Mississippi, nơi Planned Parenthood có ít hoặc không có phòng khám vật lý, đang đối mặt với tỷ lệ mang thai tuổi vị thành niên và tử vong mẹ cao. Các chuyên gia y tế lo ngại việc đóng cửa thêm các phòng khám Planned Parenthood sẽ làm trầm trọng thêm những vấn đề sức khỏe cộng đồng này, khiến người nghèo và những người dễ bị tổn thương khó khăn hơn trong việc tiếp cận các dịch vụ y tế thiết yếu.
