Trong bối cảnh Tổng thống Donald Trump thúc đẩy các tiểu bang vẽ lại bản đồ bầu cử địa hạt của Quốc hội theo hướng có lợi cho Đảng Cộng hòa, phe Dân chủ đã thể hiện sự sẵn sàng vượt ra ngoài những lời lẽ phản đối để sử dụng bất kỳ quyền lực nào họ có nhằm giành chiến thắng.
Các nhà lập pháp Dân chủ tại Texas là những người tiên phong trong động thái này khi trì hoãn các nỗ lực của Đảng Cộng hòa nhằm mở rộng đa số của đảng này trong phái đoàn của bang và duy trì quyền kiểm soát Hạ viện Hoa Kỳ thông qua các địa hạt mới cho cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2026. Sau đó, nhiều thống đốc Dân chủ đã cam kết đưa ra các địa hạt mới tại tiểu bang của họ để vô hiệu hóa các lợi ích tiềm năng của Đảng Cộng hòa tại Washington. Sự phản ứng này được hỗ trợ bởi các hoạt động gây quỹ, chiến dịch truyền thông và các cuộc biểu tình công khai trên toàn quốc.
“Đối với tất cả những ai đã hỏi, ‘Đảng Dân chủ đâu rồi?’ – thì đây,” Dân biểu Jasmine Crockett từ Texas, một trong số nhiều nhà lập pháp Dân chủ có thể bị loại bỏ theo bản đồ mới của bang, cho biết. “Đối với tất cả những ai đã hỏi, ‘Cuộc chiến ở đâu?’ – thì đây là nó.”
Dù không có gì đảm bảo rằng phe Dân chủ có thể ngăn chặn việc tái phân chia địa giới do Đảng Cộng hòa thúc đẩy, giống như họ đã không thể ngăn chặn các động thái của Tổng thống Trump, đây là một bước ngoặt đáng chú ý đối với một đảng mà theo lời thừa nhận của các lãnh đạo, đã tôn trọng các quy tắc truyền thống và né tránh các chiến thuật “không khoan nhượng”.
Cho đến nay, các phe cấp tiến và thành lập của Đảng Dân chủ đang đoàn kết, hợp nhất một phe đối lập thường bị chia rẽ kể từ khi Đảng Cộng hòa dưới sự lãnh đạo của ông Trump nắm quyền kiểm soát chính phủ liên bang với chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử tháng 11. Các nhà lãnh đạo cánh tả cho rằng cách tiếp cận này mang lại cho họ một phương thức hiệu quả hơn để đối đầu với ông. Họ có thể thách thức kế hoạch tái phân chia địa giới của ông bằng các hành động cụ thể, đồng thời phản đối luật thuế và chi tiêu của Đảng Cộng hòa, và nhấn mạnh rằng ông đang xé nát nền dân chủ Hoa Kỳ.
Theo ông Maurice Mitchell, người đứng đầu Đảng Gia đình Lao động ở cánh tả của chính trị Hoa Kỳ, đảng Dân chủ đang “thực hiện những rủi ro thực sự để bảo vệ tất cả các quyền của chúng ta” chống lại “một tổng thống độc tài chỉ hiểu được cuộc chiến”.
Bang Texas là nơi Đảng Cộng hòa chọn để bắt đầu cuộc tranh cãi về tái phân chia địa giới. Họ chiếm ưu thế tại Tòa nhà Tiểu bang, và Thống đốc Greg Abbott là người trung thành với ông Trump. Tuy nhiên, khi các đồng minh của Tổng thống công bố một bản đồ chính trị mới nhằm đưa thêm 5 nhà lập pháp Cộng hòa vào Hạ viện Hoa Kỳ, các đại diện Dân chủ của bang đã bỏ trốn khỏi Texas, làm suy giảm số lượng cần thiết để tiến hành công việc tại Tòa nhà Tiểu bang và phê chuẩn các địa hạt đã được sửa đổi.
Những nhà lập pháp này đã xuất hiện ở Illinois, New York, California và các nơi khác, cùng với các thống đốc, thượng nghị sĩ, chủ tịch đảng tiểu bang, nhà lập pháp của các tiểu bang khác và các nhà hoạt động. Tất cả đều hứa hành động, và phản ứng này mang đậm phong cách của ông Trump. Theo tin từ Associated Press, các thống đốc Newsom (California), Pritzker (Illinois) và Hochul (New York) đã chào đón các nhà lập pháp Dân chủ Texas và cam kết trả đũa bằng việc tái phân chia địa giới. Ông Pritzker chế giễu ông Abbott là kẻ a dua, chỉ biết “vâng, thưa ngài” theo lệnh của ông Trump, trong khi bà Hochul gọi các nhà lập pháp Cộng hòa Texas là “những kẻ cao bồi phạm pháp”.
Một cuộc thăm dò gần đây của Associated Press-NORC Center for Public Affairs Research cho thấy khoảng 15% cử tri Dân chủ mô tả đảng này bằng các từ như “yếu đuối” hoặc “thờ ơ”. Thêm 10% nữa gọi đảng này là “không hiệu quả” hoặc “thiếu tổ chức”.
Ông Beto O’Rourke, cựu dân biểu Texas, người đang gây quỹ để ủng hộ các nhà lập pháp Dân chủ Texas, đã khuyến khích các cơ quan lập pháp do Đảng Dân chủ điều hành vẽ lại các địa hạt ngay bây giờ thay vì chờ các tiểu bang do Đảng Cộng hòa kiểm soát hành động. Hôm thứ Sáu, các nhà lập pháp Dân chủ California đã công bố một kế hoạch có thể mang lại cho đảng thêm 5 ghế Hạ viện Hoa Kỳ. Kế hoạch này sẽ yêu cầu sự chấp thuận của cử tri trong cuộc bầu cử tháng 11.
Ông Ken Martin, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia Đảng Dân chủ, thừa nhận sự thay đổi này: “Đây không còn là Đảng Dân chủ của ông nội bạn, những người sẽ mang theo một cây bút chì vào cuộc đấu dao.”
Ông Andrew O’Neill, một giám đốc điều hành của nhóm cấp tiến Indivisible, đã so sánh phản ứng này với những bài phát biểu kỷ lục của Thượng nghị sĩ Cory Booker và lãnh đạo phe Dân chủ tại Hạ viện, Hakeem Jeffries, trong việc chỉ trích ông Trump và các gói cắt giảm thuế, chi tiêu của ông. Ông O’Neill hồi tưởng rằng phe cánh tả đã “hò hét ăn mừng những khoảnh khắc đó”, nhưng “càng thất vọng hơn sau đó.”
Ông Trump vẫn thành công trong việc cắt giảm thuế cho người giàu, đẩy nhanh các vụ trục xuất và cắt giảm các chương trình an sinh xã hội, ngay cả khi một số đề cử gây tranh cãi của ông được xác nhận bất chấp sự phản đối mạnh mẽ của phe Dân chủ.
“Bây giờ,” ông O’Neill nói, “có sự kết hợp giữa những lời lẽ chúng ta đã thấy kể từ khi ông Trump nhậm chức với một số hành động thực tế.”
Ông O’Neill nhớ lại quyết định của các Thượng nghị sĩ Dân chủ không loại bỏ thủ tục filibuster “khi phe ta có đa số tuyệt đối,” để đa số đơn giản có thể thông qua các dự luật quan trọng. Theo ông O’Neill, Tổng chưởng lý của Tổng thống Dân chủ Joe Biden, Merrick Garland, đã quá nhút nhát trong việc truy tố ông Trump và các cộng sự thân cận liên quan đến vụ bạo loạn Điện Capitol.
Năm 2016, Tổng thống Dân chủ Barack Obama đã không chọn cách chơi cứng rắn khi lãnh đạo phe Đa số Thượng viện của Đảng Cộng hòa, Mitch McConnell, từ chối xem xét đề cử của ông Obama đối với Garland vào Tòa án Tối cao. Ông Mitchell cho rằng “những quy tắc ứng xử ngầm này, đặc biệt là về phía Đảng Dân chủ, đã tạo ra điều kiện” cho phép ông Trump.
Ngay cả trong vấn đề tái phân chia địa giới, phe Dân chủ sẽ phải bỏ qua các nỗ lực cải thiện quản trị tốt trước đây của họ và phớt lờ các ủy ban độc lập vẽ ranh giới ở nhiều tiểu bang, bao gồm cả California. Các nhà lãnh đạo và nhà hoạt động đảng hợp lý hóa rằng các cuộc đấu tranh rộng lớn hơn sẽ kết nối các cuộc đụng độ lẻ tẻ, vốn có thể không tác động đến cử tri.
Theo ông O’Neill, lập luận rằng ông Trump làm suy yếu nền dân chủ sẽ thu hút những người đã ủng hộ Đảng Dân chủ. Ngược lại, ông nói, “sự cướp đoạt quyền lực” của Đảng Cộng hòa có thể được liên kết với các chính sách không được lòng dân, ảnh hưởng đến cuộc sống của cử tri.
Dân biểu Al Green lưu ý rằng gói luật lớn của ông Trump đã vượt qua Thượng viện “bằng một phiếu” và Hạ viện với vài phiếu, cho thấy tầm quan trọng của việc tái phân chia địa giới. Dân biểu Greg Casar từ Texas nói rằng Đảng Dân chủ phải thực hiện các động thái quyền lực không đẹp mắt, ngắn hạn để sau đó có thể thông qua luật “cấm phân chia địa giới trên toàn quốc, cấm các siêu ủy ban hành động chính trị (super PACs) và loại bỏ loại tiền lớn và lợi ích đặc biệt đã giúp chúng ta đến được nơi này”. Dân biểu Lloyd Doggett, D-Texas, nói thêm rằng một đa số Dân chủ sẽ có quyền triệu tập để điều tra chính quyền của ông Trump.
Trong thời gian chờ đợi, theo Dân biểu Julie Johnson, D-Texas, cử tri đang nắm bắt một thực tế phũ phàng. “Họ nói, ‘Chà, tôi không biết. Chính trị không ảnh hưởng đến tôi,’” cô nói về những người dân mà cô gặp. “Tôi nói, ‘Cô ơi, nó có ảnh hưởng đấy.’ Nếu bạn không làm chính trị, chính trị sẽ làm bạn.”
