Chính phủ Panama vừa thông báo sẽ cho phép mỏ đồng gây tranh cãi, vốn đã bị đóng cửa sau nhiều tháng biểu tình phản đối, xuất khẩu hơn 120.000 tấn quặng đồng đã được khai thác. Mục đích của việc này là để lấy kinh phí trang trải chi phí bảo trì cho khu vực mỏ đang ngừng hoạt động.
Mỏ đồng khổng lồ Cobre Panamá là tâm điểm của các cuộc biểu tình lan rộng nhất tại Panama trong những năm gần đây. Sự phản đối bùng lên sau khi Tòa án Tối cao bác bỏ thỏa thuận cho phép công ty Canada First Quantum Minerals vận hành mỏ này.
Công ty First Quantum Minerals, có trụ sở tại Toronto, cho biết số quặng đồng đang tồn đọng tại địa điểm mỏ sẽ được xuất khẩu để tài trợ cho các biện pháp bảo trì và bảo vệ môi trường. Tổng thống Panama, ông José Raúl Mulino, đã kêu gọi thực hiện các bước này vào tháng 3 vừa qua, giữa lúc các nhóm doanh nghiệp vận động ông cho phép mở cửa lại mỏ.
Bộ trưởng Thương mại và Công nghiệp Panama, Julio Moltó, nhấn mạnh rằng việc cho phép xuất khẩu không có nghĩa là mỏ sẽ mở cửa trở lại, mà chỉ nhằm đảm bảo an toàn cho khu vực này và tránh các thiệt hại môi trường tiềm ẩn. Theo tin từ Associated Press ngày 30/05/2025, doanh thu từ mỏ này từng đóng góp gần 5% vào Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Panama trong năm cuối cùng hoạt động.
Mỏ lộ thiên này đã tạm thời đóng cửa vào năm 2022 sau khi đàm phán giữa chính phủ và First Quantum về các khoản thanh toán bị đổ vỡ. Tháng 3 năm 2023, Quốc hội Panama đạt được thỏa thuận với First Quantum, cho phép công ty con Panama Copper tiếp tục vận hành mỏ nằm trong khu rừng nhiệt đới giàu đa dạng sinh học trên bờ biển Đại Tây Dương ít nhất 20 năm nữa. Tuy nhiên, thỏa thuận này vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ những người cho rằng Panama không nhận được đủ lợi ích, cũng như từ các nhà môi trường và cộng đồng thổ dân lo ngại về tác động của mỏ.
Các cuộc biểu tình bao gồm việc phong tỏa nhà máy điện của mỏ và chặn một phần đường cao tốc Pan American. Đỉnh điểm là ngày 28 tháng 11 năm 2023, Tòa án Tối cao Panama đồng lòng phán quyết rằng giấy phép hoạt động 20 năm là vi hiến, và Tổng thống đương nhiệm Laurentino Cortizo khi đó đã công bố khởi động quy trình đóng cửa mỏ.
