Ông Mike Waltz, ứng viên được Tổng Thống Donald Trump đề cử vào vị trí Đại sứ Hoa Kỳ tại Liên Hợp Quốc, sẽ lần đầu tiên đối mặt với các nhà lập pháp để trả lời chất vấn kể từ khi bị bãi nhiệm khỏi chức vụ Cố vấn An ninh Quốc gia.
Ông Waltz, cựu Dân biểu thuộc Đảng Cộng hòa, dự kiến sẽ ra điều trần trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện. Vụ việc này diễn ra trong bối cảnh Tòa Bạch Ốc đang tìm cách bổ nhiệm nhân sự cho vị trí còn trống này sau nhiều tháng trì hoãn, bao gồm cả việc rút lui của ứng viên trước đó.
Buổi điều trần sẽ là cơ hội đầu tiên để các Thượng nghị sĩ thẩm vấn ông Waltz về việc tiết lộ thông tin vào tháng Ba, khi ông đã vô tình thêm Tổng biên tập tạp chí The Atlantic, ông Jeffrey Goldberg, vào một nhóm trò chuyện trên ứng dụng nhắn tin Signal. Nhóm này được sử dụng để thảo luận về kế hoạch tấn công lực lượng Houthi tại Yemen.
Ông Waltz đã nhận trách nhiệm, ngay cả khi có những lời chỉ trích nhắm vào Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth, người đã chia sẻ các kế hoạch nhạy cảm trong cuộc trò chuyện này, cùng với nhiều quan chức an ninh quốc gia cấp cao khác. Theo tin từ Associated Press, ông Hegseth cũng đã chia sẻ thông tin tương tự trong một nhóm Signal khác có bao gồm gia đình, nhưng Tổng thống Trump đã bày tỏ sự ủng hộ đối với ông Hegseth.
Ông Waltz bị cách chức Cố vấn An ninh Quốc gia vào tháng Năm và được thay thế bởi Ngoại trưởng Marco Rubio, trước khi được đề cử vào vai trò tại LHQ. Nếu được xác nhận, ông Waltz sẽ gia nhập LHQ vào thời điểm đầy biến động, khi tổ chức này đang chịu ảnh hưởng từ quyết định cắt giảm viện trợ nước ngoài của Tổng thống Trump, vốn tác động đến các cơ quan viện trợ nhân đạo của LHQ, và dự kiến sẽ có những khoản cắt giảm ngân sách hàng năm từ Hoa Kỳ.
Dưới chính sách đối ngoại “Nước Mỹ trên hết”, Tòa Bạch Ốc đã khẳng định rằng một số cơ quan và bộ phận của LHQ đã đi chệch khỏi sứ mệnh ban đầu và “hành động trái với lợi ích của Hoa Kỳ, đồng thời tấn công đồng minh của chúng ta và truyền bá chủ nghĩa bài Do Thái”.
Là nhà tài trợ lớn nhất của Liên Hợp Quốc, việc cắt giảm nguồn tài trợ của Hoa Kỳ cho ngân sách LHQ sẽ gây cản trở lớn cho hoạt động của tổ chức này. Trước tình hình bất ổn tài chính, LHQ đã dành nhiều tháng để cắt giảm nhân sự và hợp nhất các dự án, đồng thời bắt đầu thực hiện các cải cách đã bị trì hoãn từ lâu.
Theo các nhà phê bình, LHQ cũng đang đối mặt với sự thất vọng ngày càng tăng về sự thiếu hiệu quả và quyền lực trong việc thực hiện nhiệm vụ chấm dứt xung đột và ngăn chặn chiến tranh.
Ông John Bolton, cựu Đại sứ Hoa Kỳ tại LHQ và cũng từng là Cố vấn An ninh Quốc gia dưới thời Tổng thống Trump, đã chỉ trích tình trạng hiện tại của LHQ. Ông Bolton, hiện là người chỉ trích gay gắt Tổng thống Trump, gần đây đã nói với Associated Press rằng LHQ “có lẽ đang ở trong tình trạng tồi tệ nhất kể từ khi được thành lập”.
Ông Waltz đã dành nhiều tuần qua để gặp gỡ các thành viên thuộc cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa trong Ủy ban Đối ngoại. Dân biểu Tammy Duckworth cho biết bà và ông Waltz đã thảo luận về nhiều vấn đề, bao gồm việc liệu chính quyền Trump có sử dụng LHQ để củng cố các liên minh và chống lại ảnh hưởng của Trung Quốc hay không.
“Tôi đã hỏi ông ấy những câu hỏi về ‘Signalgate’, nhưng tôi cũng đã nói chuyện với ông ấy về cách chúng ta sẽ thuyết phục các quốc gia khác trong Liên Hợp Quốc về phía chúng ta, trước ảnh hưởng ngày càng lớn của Trung Quốc đối với các quốc gia khác,” Dân biểu từ Illinois nói, sử dụng từ viết tắt cho Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.
Ngay cả khi có sự phản đối từ phía Đảng Dân chủ, ông Waltz chỉ cần đa số phiếu tại Thượng viện, nơi Đảng Cộng hòa đang chiếm đa số với 53-47 ghế. “Ông ấy sẽ ổn thôi. Mike sẽ không gặp vấn đề gì,” Thượng nghị sĩ Markwayne Mullin, đến từ Oklahoma, cho biết. “Ý tôi là, Đảng Dân chủ sẽ làm những gì họ làm. Mike đã quen với việc hứng chịu hỏa lực.”
Vẫn chưa rõ ông Waltz sẽ tiếp cận công việc này như thế nào. Ứng viên đầu tiên của Tổng thống Trump, Dân biểu Elise Stefanik, đã xây dựng được hồ sơ trong Quốc hội về việc chỉ trích LHQ. Bà đã cam kết trong phiên điều trần xác nhận hồi tháng Giêng sẽ chống lại những gì bà gọi là chủ nghĩa bài Do Thái tại cơ quan thế giới và dẫn đầu một cuộc xem xét về nguồn tài trợ của Hoa Kỳ.
Bà được dự đoán sẽ được xác nhận, nhưng Tổng thống Trump đã đột ngột rút lại đề cử của bà vào tháng Ba, viện dẫn rủi ro đối với đa số mong manh của Đảng Cộng hòa tại Hạ viện. Vào thời điểm đó, việc mất đi một vài ghế có thể đã chuyển đa số Hạ viện sang tay Đảng Dân chủ và làm lung lay những nỗ lực thành công gần đây của họ trong việc thực hiện chương trình nghị sự sâu rộng của Tổng thống Trump.
Ông Waltz, người đã bàn giao ghế tại Hạ viện cho một nghị sĩ khác trong một cuộc bầu cử đặc biệt hồi đầu năm, đã làm việc cho Tòa Bạch Ốc trong vài tháng qua mặc dù bị bãi nhiệm khỏi chức Cố vấn An ninh Quốc gia. Theo danh sách lương mới nhất của Tòa Bạch Ốc, tính đến ngày 1 tháng 7, ông Waltz nhận mức lương hàng năm là 195.200 đô la.
Một quan chức Tòa Bạch Ốc, giấu tên để thảo luận về các vấn đề nhân sự, cho biết ông Waltz vẫn tiếp tục làm việc để “đảm bảo sự chuyển giao suôn sẻ và thành công, xét đến tầm quan trọng đặc biệt của vai trò Cố vấn An ninh Quốc gia.”
Ông Waltz là quân nhân Lực lượng Mũ nồi xanh đầu tiên được bầu vào Hạ viện và đã dễ dàng tái đắc cử nhiệm kỳ thứ tư vào tháng 11 trước khi Tổng thống Trump yêu cầu ông tham gia chính quyền.
Bài báo được thực hiện bởi Associated Press.
