Dự luật dài khoảng 940 trang bao gồm các điều khoản giảm thuế, cắt giảm chi tiêu và những ưu tiên khác của đảng Cộng hòa, trong đó có ngân sách mới cho quốc phòng và trục xuất di dân. Hiện tại, Quốc Hội Hoa Kỳ sẽ quyết định liệu gói chính sách đối nội quan trọng này của Tổng Thống Donald Trump có được thông qua thành luật hay không.
Tổng Thống Trump đã yêu cầu các thành viên đảng Cộng hòa, những người đang nắm quyền kiểm soát đa số tại Hạ Viện và Thượng Viện, bỏ kỳ nghỉ lễ để thông qua dự luật trước ngày Quốc Khánh 4 tháng 7.
Các Thượng Nghị Sĩ đã làm việc suốt cuối tuần để thông qua dự luật và gửi lại cho Hạ Viện để bỏ phiếu cuối cùng. Đảng Dân Chủ phản đối dự luật này một cách thống nhất.
Dưới đây là những nội dung chính trong dự luật. Tuy nhiên, có thể có những thay đổi khi các nhà lập pháp đàm phán.
Ưu tiên cắt giảm thuế
Đảng Cộng hòa cho rằng dự luật này rất quan trọng vì nếu không có nó, sẽ có một đợt tăng thuế lớn, tổng cộng khoảng 3.8 nghìn tỷ đô la, sau tháng 12 khi các biện pháp giảm thuế từ nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng Thống Trump hết hạn.
Dự luật sẽ duy trì vĩnh viễn các mức thuế và khung thuế hiện hành. Đồng thời, dự luật tạm thời bổ sung các điều khoản mới mà Tổng Thống Trump đã vận động tranh cử, bao gồm: không đánh thuế đối với tiền thưởng (tips), tiền làm thêm giờ hoặc một số khoản vay mua xe, cùng với khoản khấu trừ lớn hơn 6,000 đô la trong dự thảo của Thượng Viện dành cho người lớn tuổi có thu nhập không quá 75,000 đô la mỗi năm.
Dự luật cũng tăng khoản tín dụng thuế cho trẻ em từ 2,000 đô la lên 2,200 đô la theo đề xuất của Thượng Viện, hoặc 2,500 đô la trong phiên bản của Hạ Viện. Tuy nhiên, các gia đình có thu nhập thấp hơn có thể không nhận được toàn bộ số tiền, hoặc thậm chí không nhận được gì.
Mức trần khấu trừ thuế tiểu bang và địa phương (SALT) sẽ tăng gấp bốn lần lên 40,000 đô la trong vòng năm năm. Đây là một điều khoản quan trọng đối với New York và các tiểu bang có thuế cao khác, mặc dù Hạ Viện muốn kéo dài nó trong 10 năm.
Ngoài ra, có rất nhiều khoản cắt giảm thuế liên quan đến doanh nghiệp.
Theo phân tích của Văn Phòng Ngân Sách Quốc Hội (CBO) về phiên bản của Hạ Viện, những hộ gia đình giàu có nhất sẽ được lợi thêm 12,000 đô la từ dự luật, trong khi những người nghèo nhất sẽ mất 1,600 đô la mỗi năm.
Những người đóng thuế có thu nhập trung bình sẽ được giảm thuế từ 500 đến 1,500 đô la, theo CBO.
Ngân sách cho trục xuất di dân, xây tường biên giới và hệ thống phòng thủ Golden Dome
Dự luật sẽ cung cấp khoảng 350 tỷ đô la cho chương trình an ninh biên giới và an ninh quốc gia của Tổng Thống Trump, bao gồm 46 tỷ đô la cho bức tường biên giới Hoa Kỳ-Mexico và 45 tỷ đô la cho 100,000 giường tại các cơ sở giam giữ di dân, nhằm thực hiện lời hứa về chiến dịch trục xuất di dân lớn nhất trong lịch sử Hoa Kỳ.
Ngân sách cũng sẽ được sử dụng để thuê 10,000 nhân viên mới cho Cơ Quan Thực Thi Di Trú và Hải Quan (ICE), với khoản tiền thưởng khi ký hợp đồng là 10,000 đô la, và tăng cường lực lượng tuần tra biên giới. Mục tiêu là trục xuất khoảng 1 triệu người mỗi năm.
Bộ trưởng Bộ An Ninh Nội Địa sẽ có một quỹ mới trị giá 10 tỷ đô la để cấp cho các tiểu bang hỗ trợ các hành động thực thi luật di trú và trục xuất của liên bang. Bộ trưởng Tư Pháp sẽ có 3.5 tỷ đô la cho một quỹ tương tự, được gọi là BIDEN (Bridging Immigration-related Deficits Experienced Nationwide), ám chỉ cựu Tổng Thống Joe Biden.
Để giúp chi trả cho tất cả những điều này, người nhập cư sẽ phải đối mặt với nhiều khoản phí mới, kể cả khi tìm kiếm sự bảo vệ tị nạn.
Đối với Bộ Quốc Phòng (Pentagon), dự luật sẽ cung cấp hàng tỷ đô la cho việc đóng tàu, hệ thống đạn dược và các biện pháp nâng cao chất lượng cuộc sống cho quân nhân, cũng như 25 tỷ đô la cho việc phát triển hệ thống phòng thủ tên lửa Golden Dome. Bộ Quốc Phòng cũng sẽ có 1 tỷ đô la cho an ninh biên giới.
Nguồn tài chính từ đâu? Cắt giảm Medicaid và các chương trình khác
Để bù đắp một phần doanh thu thuế bị mất và các khoản chi tiêu mới, đảng Cộng hòa đang tìm cách cắt giảm một số chương trình của chính phủ đã hoạt động lâu năm, bao gồm Medicaid, tem phiếu thực phẩm, các ưu đãi năng lượng xanh và những chương trình khác. Về cơ bản, đây là việc xóa bỏ những thành tựu của hai vị tổng thống đảng Dân Chủ gần đây nhất, Biden và Barack Obama.
Đảng Cộng hòa lập luận rằng họ đang cố gắng điều chỉnh lại các chương trình an sinh xã hội cho phù hợp với đối tượng mà chúng được thiết kế ban đầu để phục vụ, chủ yếu là phụ nữ mang thai và trẻ em, đồng thời loại bỏ những gì họ mô tả là lãng phí, gian lận và lạm dụng.
Gói này bao gồm các yêu cầu làm việc mới 80 giờ mỗi tháng đối với nhiều người trưởng thành nhận Medicaid và tem phiếu thực phẩm, kể cả người lớn tuổi đến 65 tuổi. Cha mẹ có con từ 14 tuổi trở lên cũng phải đáp ứng các yêu cầu làm việc của chương trình.
Ngoài ra, có một khoản đồng thanh toán mới được đề xuất là 35 đô la có thể được tính cho bệnh nhân sử dụng các dịch vụ Medicaid.
Khoảng 80 triệu người dựa vào Medicaid, chương trình đã được mở rộng dưới thời Đạo Luật Chăm Sóc Sức Khỏe Hợp Túi Tiền (Affordable Care Act) của Obama, và 40 triệu người sử dụng Chương Trình Hỗ Trợ Dinh Dưỡng Bổ Sung (SNAP). Hầu hết những người này đã đi làm, theo các nhà phân tích.
Theo ước tính của CBO, ít nhất 10.9 triệu người sẽ không có bảo hiểm y tế và 3 triệu người sẽ không đủ điều kiện nhận tem phiếu thực phẩm theo dự luật đã được Hạ Viện thông qua.
Thượng Viện đề xuất một Quỹ Chuyển Đổi Bệnh Viện Nông Thôn trị giá 25 tỷ đô la để bù đắp cho những cắt giảm này. Đây là một bổ sung mới, nhằm giành được sự ủng hộ của các Thượng Nghị Sĩ GOP đang do dự và một liên minh các thành viên đảng Cộng Hòa tại Hạ Viện cảnh báo rằng việc cắt giảm thuế đối với các nhà cung cấp Medicaid được đề xuất sẽ gây tổn hại cho các bệnh viện nông thôn.
Cả dự luật của Hạ Viện và Thượng Viện đều đề xuất một sự thoái lui mạnh mẽ đối với các ưu đãi thuế năng lượng xanh thời Biden dành cho xe điện. Họ cũng sẽ loại bỏ dần hoặc chấm dứt các khoản tín dụng thuế sản xuất và đầu tư mà các công ty sử dụng để xây dựng các dự án năng lượng gió, mặt trời và các dự án năng lượng tái tạo khác.
Tổng cộng, việc cắt giảm các chương trình Medicaid, tem phiếu thực phẩm và năng lượng xanh dự kiến sẽ tạo ra ít nhất 1.5 nghìn tỷ đô la tiết kiệm.
Tài khoản tiết kiệm Trump và nhiều điều khoản khác
Một số điều khoản bổ sung phản ánh các ưu tiên khác của GOP.
Cả Hạ Viện và Thượng Viện đều có một chương trình tiết kiệm cho trẻ em mới, được gọi là Tài Khoản Trump, với khoản tiền gửi tiềm năng 1,000 đô la từ Bộ Ngân Khố.
Thượng Viện đã cung cấp 40 triệu đô la để thành lập “Vườn Quốc Gia Tôn Vinh Anh Hùng Hoa Kỳ” mà Tổng Thống Trump đã tìm kiếm từ lâu.
Ngoài ra, còn có một loại thuế tiêu thụ đặc biệt mới đối với các khoản tài trợ của trường đại học, các hạn chế đối với sự phát triển của trí tuệ nhân tạo và các biện pháp ngăn chặn phẫu thuật chuyển giới. Thuế 200 đô la đối với ống giảm thanh súng và súng trường, súng ngắn nòng ngắn đã bị loại bỏ. Một điều khoản cấm cấp tiền cho các nhà cung cấp dịch vụ kế hoạch hóa gia đình, cụ thể là Planned Parenthood, trong khi 88 triệu đô la được dành cho một ủy ban trách nhiệm giải trình ứng phó với đại dịch.
Hàng tỷ đô la được dành cho sứ mệnh lên mặt trăng Artemis và thăm dò Sao Hỏa.
Chi phí cuối cùng là bao nhiêu?
Theo phân tích của CBO về dự luật của Hạ Viện, việc duy trì các biện pháp giảm thuế hiện hành và bổ sung các biện pháp mới dự kiến sẽ tiêu tốn 3.8 nghìn tỷ đô la trong thập kỷ tới. Phân tích về dự thảo của Thượng Viện đang chờ xử lý.
CBO ước tính gói được Hạ Viện thông qua sẽ làm tăng thâm hụt của quốc gia thêm 2.4 nghìn tỷ đô la trong thập kỷ tới.
Hoặc không, tùy thuộc vào cách tính toán.
Các Thượng Nghị Sĩ đảng Cộng Hòa đang đề xuất một chiến lược độc đáo là không tính các biện pháp giảm thuế hiện hành là một chi phí mới vì những biện pháp này đã là “chính sách hiện hành”. Các Thượng Nghị Sĩ cho biết chủ tịch Ủy Ban Ngân Sách Thượng Viện có quyền đặt ra cơ sở cho phương pháp tiếp cận ưu tiên.
Theo quan điểm của GOP Thượng Viện, chi phí của các điều khoản thuế sẽ là 441 tỷ đô la, theo Ủy Ban Liên Hợp Về Thuế Quốc Hội.
Đảng Dân Chủ và những người khác nói rằng đây là “phép toán kỳ diệu” che khuất chi phí của các biện pháp giảm thuế của GOP. Ủy Ban Ngân Sách Liên Bang Có Trách Nhiệm ước tính con số của Thượng Viện là 4.2 nghìn tỷ đô la trong thập kỷ tới. Tin từ hãng thông tấn AP.