Phái viên của Tòa Bạch Ốc, Steve Witkoff, đã đến Moscow để gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin vào thứ Ba, sau một cuối tuần đàm phán với Ukraine nhằm tìm kiếm một thỏa thuận hòa bình. Ông Witkoff và Jared Kushner, con rể của Tổng thống Donald Trump, đang nỗ lực tìm hiểu xem liệu ông Putin có chấp nhận đề xuất 19 điểm mà hai bên đã hoàn tất với các đối tác Ukraine hay không.
Đây là nỗ lực ngoại giao tích cực nhất hướng tới một giải pháp tiềm năng kể từ cuộc xâm lược toàn diện năm 2022. Tuy nhiên, các nhà đàm phán thừa nhận còn nhiều trở ngại lớn. Các tranh chấp cốt lõi về lãnh thổ, các thỏa thuận an ninh lâu dài cho Ukraine, và các điều kiện cho lệnh ngừng bắn vẫn chưa được giải quyết. Tiến trình sẽ phụ thuộc vào việc liệu ông Putin có thể hiện sự linh hoạt trong các cuộc họp tuần này hay không.
Sau khi kế hoạch 28 điểm ban đầu do ông Witkoff và phái viên Nga Kirill Dmitriev làm trung gian bị Kyiv coi là quá thiên vị Moscow, các quan chức Mỹ và Ukraine đã phải xem xét lại. Họ đã gặp nhau ở Geneva vào cuối tháng 11 để xem xét phiên bản rút gọn của kế hoạch và một lần nữa vào cuối tuần qua tại Florida để hoàn thiện thêm chi tiết.
Cả hai bên đều cho biết các cuộc đàm phán đã diễn ra hiệu quả, nhưng không cung cấp thông tin chi tiết về các vấn đề còn chia rẽ. Ngoại trưởng Marco Rubio cho biết: “Còn rất nhiều việc phải làm, nhưng hôm nay lại là một phiên họp rất hiệu quả và hữu ích, nơi tôi nghĩ rằng đã có thêm tiến bộ.” Tổng thống Donald Trump cũng cho biết: “Có khả năng tốt chúng ta có thể đạt được một thỏa thuận.”
Tuy nhiên, hai bên vẫn còn cách xa nhau. Một số vấn đề nhạy cảm nhất đã được để dành cho cuộc gặp giữa các nhà lãnh đạo chính. Nga kiên quyết rằng Ukraine không thể gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), mặc dù Ukraine đã sửa đổi hiến pháp để coi việc gia nhập NATO là mục tiêu quốc gia. Trong kế hoạch ban đầu, Nga cũng yêu cầu Ukraine giảm lực lượng vũ trang thời bình xuống còn 600.000 người.
Vấn đề lớn nhất còn tồn đọng là nhượng bộ lãnh thổ. Bản dự thảo của đề xuất trước đó đã gợi ý công nhận Crimea và các khu vực lớn của Luhansk, Donetsk, Kherson và Zaporizhzhia là thuộc quyền kiểm soát thực tế của Nga.
Diễn biến phức tạp hơn là việc ông Andriy Yermak, chánh văn phòng và là nhà đàm phán chính của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy, đột ngột từ chức sau một cuộc điều tra tham nhũng dẫn đến việc khám xét nhà ông. Trước đó vài ngày, ông Yermak đã công khai khẳng định rằng Ukraine sẽ không từ bỏ đất đai để đổi lấy hòa bình.
Ông Putin vào cuối tháng 11 cho biết ông sẵn sàng cho các cuộc đàm phán “nghiêm túc”, nhưng cũng khẳng định Nga đang nắm ưu thế và sẽ chỉ ngừng bắn nếu lực lượng Ukraine rút khỏi các vùng lãnh thổ mà họ đã tái chiếm.
Các nhà phân tích cho rằng Washington vẫn có thể sử dụng các biện pháp gây áp lực nếu đàm phán đình trệ, bao gồm thắt chặt các biện pháp trừng phạt và mở rộng hỗ trợ quân sự cho Ukraine. Tuy nhiên, nhiều biện pháp kinh tế mạnh mẽ nhất đã được áp dụng, và Hoa Kỳ đã cung cấp hàng chục tỷ đô la viện trợ quân sự cho Ukraine kể từ năm 2022.
Điều này khiến các lựa chọn trở nên hẹp hơn nếu các cuộc đàm phán đi vào bế tắc. Tổng thống Donald Trump đã bày tỏ sự thất vọng về tốc độ chậm chạp của ngoại giao trong những ngày gần đây, cho rằng một giải pháp “lẽ ra phải xảy ra từ lâu rồi”, mặc dù các quan chức chưa cho biết Washington đang chuẩn bị rút khỏi các cuộc đàm phán.
Thông tin từ Fox News ngày 02/12/2025.
