Tổng thống Donald Trump đang có nỗ lực cách chức bà Lisa Cook, một trong bảy thống đốc của Cục Dự trữ Liên bang (Fed). Động thái này được dự báo sẽ vấp phải sự phản kháng mạnh mẽ và có thể đưa ra tòa, qua đó định hình rõ hơn giới hạn quyền lực pháp lý của Tổng thống đối với thể chế vốn độc lập này.
Các chuyên gia pháp lý nhận định lập luận của Tổng thống Trump về việc có thể cách chức bà Cook, người được bổ nhiệm bởi Tổng thống Joe Biden, là không vững chắc. Tuy nhiên, đây là một hành động chưa từng có tiền lệ và chưa từng được đưa ra tòa án xem xét. Tòa án Tối cao năm nay đã thể hiện sự sẵn sàng cho phép Tổng thống cách chức các quan chức cơ quan hành pháp hơn so với trước đây.
Việc cách chức bà Cook có thể làm suy yếu tính độc lập về chính trị của Fed, vốn được coi là yếu tố then chốt trong khả năng chống lạm phát của cơ quan này. Một Fed kém độc lập hơn có thể khiến người dân Mỹ phải đối mặt với lãi suất thế chấp, vay mua xe và vay kinh doanh cao hơn, do các nhà đầu tư có thể yêu cầu lãi suất cao hơn để bù đắp cho lạm phát gia tăng, dẫn đến chi phí vay mượn trên toàn nền kinh tế tăng vọt.
Ông Lev Menand, giáo sư luật tại Đại học Columbia và là tác giả của một cuốn sách về Fed, cho rằng đây là một vụ cách chức trái pháp luật, nhưng Tổng thống Trump sẽ viện dẫn Hiến pháp để biện minh. Ông Menand cũng lưu ý rằng Tòa án Tối cao có thể tạo ra luật hiến pháp mới trong trường hợp này.
Các bước tiếp theo có khả năng nhất là bà Cook sẽ tìm kiếm một lệnh cấm đối với sắc lệnh của Tổng thống Trump, cho phép bà tiếp tục công việc của mình. Tuy nhiên, tình hình này đặt Fed vào một thế khó xử, khi cơ quan này có nghĩa vụ pháp lý phải tuân theo luật pháp chứ không phải làm theo mọi mệnh lệnh của Tổng thống.
Tổng thống Trump tuyên bố ông cách chức bà Cook ngay lập tức vì cáo buộc gian lận thế chấp. Tuy nhiên, bà Cook khẳng định sẽ không từ chức và cho rằng Tổng thống Trump không có thẩm quyền để làm điều đó.
Theo tin từ The Associated Press, bà Cook đã thuê luật sư Abbe Lowell, một luật sư nổi tiếng tại Washington, để bảo vệ quyền lợi của mình.
