Ông Matt Payne, một cựu lính Thủy quân Lục chiến từng làm việc tại các khu vực rủi ro cao ở nước ngoài, đã chia sẻ câu chuyện đầy xúc động về những ngày ông làm tình nguyện viên hỗ trợ người nhập cư tại tòa án di trú ở Seattle. Ông cho biết, cảm giác về bổn phận và trách nhiệm đã được khơi dậy mạnh mẽ trở lại trước những sự kiện diễn ra dưới thời chính quyền Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump.
Không tìm kiếm sự chú ý hay “like” trên mạng xã hội, Matt tập trung vào việc hành động. Ông thường xuyên có mặt tại tòa án di trú, đôi khi đứng bên ngoài phát tài liệu hướng dẫn “biết quyền của bạn” trước khi người nhập cư vào trong, hoặc vào bên trong để quan sát và hỗ trợ trực tiếp.
Matt mô tả những khoảnh khắc căng thẳng khi chạm trán các đặc vụ Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) trong hành lang tòa án. Ông kể lại một lần ông đứng đối mặt với năm đặc vụ ICE, ngăn cách họ với một người bạn đang chờ ở phía bên kia. Trong suốt 20 phút im lặng căng thẳng, người bạn đã lên tiếng hỏi “Matt, tại sao việc này lại bất hợp pháp?”. Đó là lúc Matt bắt đầu lên tiếng, dành 20 phút tiếp theo giải thích về Hiến pháp, lời thề mà quân nhân đã đọc, và cách hành động của ICE có thể vi phạm luật pháp. Ông nói trực tiếp với những đặc vụ trông và nói chuyện giống như mình, những người có thể đã từng phục vụ cùng ông hoặc chơi thể thao với những người giống ông.
Một trường hợp khác, một nữ luật sư nhỏ bé nhưng đầy kiên cường bước ra khỏi phòng xử án cùng thân chủ. Hành lang lúc đó đầy đặc vụ ICE và cả Matt, một người đàn ông cao lớn (6’5″, 235 pound). Ban đầu, nữ luật sư nhầm Matt là đặc vụ và gay gắt nói “Đủ dũng cảm để lộ mặt rồi hả?”. Matt cười và giải thích mình không phải ICE. Khi các đặc vụ vây quanh thân chủ, nữ luật sư giơ giấy tờ lên, hét lớn “Thân chủ của tôi đã được dời ngày xử, ông không thể giam giữ anh ấy!”. Thấy cô ấy đi nhầm hướng, Matt nhẹ nhàng hướng dẫn họ đến thang máy.
Matt chia sẻ, dũng cảm là làm điều đúng ngay cả khi sợ hãi. Nhiều ngày, ông là tình nguyện viên duy nhất đứng giữa vòng vây các đặc vụ ICE ở tầng sáu, phát tài liệu thông tin. Ông cảm thấy không muốn ở đó, muốn ra ngoài, nhưng biết rằng nếu ông không có mặt, người nhập cư sẽ chỉ thấy toàn đặc vụ mang mặt nạ chứ không có một gương mặt thân thiện nào. Ông chào hỏi họ bằng tiếng Tây Ban Nha, Ả Rập hay Pháp, giúp họ tìm đường đến phòng xử án hoặc an toàn ra thang máy.
Cũng trong ngày hôm đó, ông chứng kiến sức mạnh của phụ nữ khi một cặp vợ chồng trẻ vừa ra tòa đã bị ICE bao vây. Người vợ đứng chắn giữa chồng và các đặc vụ, khẳng định họ đã được dời ngày xử. Dù vậy, khi thang máy phục vụ mở ra, ICE vẫn tóm lấy cả hai. Matt rất sốc, cảm giác họ bị bắt chỉ vì các đặc vụ có cơ hội.
Một ngày khác, ông thấy một người chồng chạy theo vợ khi cô bị ICE đưa đi. Matt cố ngăn ông ấy đưa túi xách cho đặc vụ nhưng không kịp. Người chồng khóc, hỏi “Tôi phải làm gì đây? Tôi phải quay lại, họ muốn bắt thêm người nhà của tôi!”. Matt khoác tay lên vai ông và đưa ông trở lại phòng xử án. Sau đó, ICE phong tỏa hành lang, kiểm tra và chụp ảnh giấy tờ, khuôn mặt của tất cả mọi người. Với sự giúp đỡ của một luật sư, họ đã phản đối việc khám xét bất hợp pháp và giúp gia đình này ra ngoài an toàn.
Matt không biết tuần tới sẽ ra sao, nhưng ông khẳng định sẽ vẫn có mặt ở đó để hỗ trợ cộng đồng. Theo Seattle Times ngày 20 tháng 6 năm 2025.
