Gần đây, Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump và những người ủng hộ ông liên tục kêu gọi cấm đeo khẩu trang tại các cuộc biểu tình và bắt giữ những người che mặt. Làn sóng kêu gọi này mạnh mẽ hơn sau các cuộc biểu tình tại Los Angeles phản đối chiến dịch trấn áp di dân của chính quyền.
Các chuyên gia pháp lý chia sẻ với hãng tin AP rằng có nhiều lý do khiến người biểu tình muốn che mặt, bao gồm bảo vệ sức khỏe, vì lý do tôn giáo, tránh bị chính quyền trả thù, ngăn chặn bị theo dõi và ‘doxing’ (lộ thông tin cá nhân trên mạng), hoặc để bảo vệ bản thân khỏi hơi cay.
Trong bối cảnh các hoạt động lập pháp đang diễn ra trên khắp Hoa Kỳ, họ cho rằng việc vấn đề này quay trở lại tòa án chỉ là sớm muộn.
Trong khi đó, những người biểu tình lại bày tỏ sự bất bình khi thấy hình ảnh nhân viên Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan (ICE) đeo khẩu trang khi tiến hành các cuộc đột kích di dân và cảnh sát đeo khẩu trang tại các cuộc biểu tình ở Los Angeles, cho rằng đây là tiêu chuẩn kép.
Theo Elly Page, cố vấn pháp lý cấp cao tại Trung tâm Luật Phi lợi nhuận Quốc tế, ít nhất 18 tiểu bang và đặc khu Washington, D.C., có luật hạn chế việc đeo khẩu trang hoặc các vật che mặt ở một mức độ nào đó. Kể từ Tháng 10, năm 2023, ít nhất 16 dự luật đã được đưa ra tại 8 tiểu bang và Quốc hội nhằm hạn chế việc đeo khẩu trang khi biểu tình.
Nhiều luật này có từ thập niên 1940 và 1950, khi nhiều tiểu bang thông qua luật chống đeo khẩu trang để đối phó với Ku Klux Klan – nhóm người thường che giấu danh tính khi khủng bố nạn nhân. Giữa các cuộc biểu tình phản đối chiến tranh Gaza và chính sách di dân của Tổng Thống Hoa Kỳ Trump, bà Page cho biết đã có những nỗ lực nhằm ‘hồi sinh’ các luật hiếm khi được sử dụng này để nhắm vào người biểu tình, đôi khi một cách không nhất quán.
Lời kêu gọi bắt giữ người biểu tình đeo khẩu trang của Tổng Thống Hoa Kỳ Trump được đưa ra khi các nhân viên liên bang bị bắt gặp đeo khẩu trang trong các cuộc đột kích tại Los Angeles và các thành phố khác của Hoa Kỳ.
Các dân biểu Dân chủ tại California đã đưa ra dự luật nhằm ngăn chặn các nhân viên liên bang và cảnh sát địa phương đeo khẩu trang. Họ lo ngại nhân viên ICE đang cố gắng che giấu danh tính và tránh chịu trách nhiệm cho các hành vi sai trái tiềm ẩn trong các cuộc đột kích di dân gây chú ý. Vấn đề này cũng được nêu ra tại một phiên điều trần của Quốc hội, khi Thống đốc Minnesota, ông Tim Walz (đảng Dân chủ), chỉ trích việc nhân viên ICE đeo khẩu trang khi đột kích, nói rằng: “Đừng đeo khẩu trang. Hãy cho biết bạn là ai”.
Các quan chức Cộng hòa liên bang bảo vệ việc đeo khẩu trang của nhân viên, cho rằng điều đó giúp bảo vệ họ khỏi bị ‘doxing’. Thứ trưởng Bộ An ninh Nội địa, bà Tricia McLaughlin, gọi dự luật của California là “đáng khinh bỉ”.
Giáo sư luật Geoffrey Stone từ Đại học Chicago cho biết Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ đã làm rõ rằng quyền tự do ngôn luận bao gồm quyền phát biểu ẩn danh. Tuy nhiên, ông nói rằng việc áp dụng điều này cho người biểu tình đeo khẩu trang vẫn là “một câu hỏi chưa được giải quyết theo Tu chính án thứ nhất”.
Đối với Giáo sư Stone, điều này đặt ra một câu hỏi then chốt: Tại sao người biểu tình và nhân viên ICE lại phải tuân theo các quy định khác nhau? “Chính phủ không muốn họ bị nhắm mục tiêu vì thực hiện trách nhiệm của mình với tư cách là nhân viên ICE,” ông Stone nói. “Nhưng đó chính là lý do tại sao người biểu tình muốn đeo khẩu trang. Họ muốn đeo khẩu trang để có thể thực hiện ‘công việc’ tự do ngôn luận của mình một cách đúng đắn. Lý do tương tự khiến các sĩ quan đeo khẩu trang nên áp dụng cho người biểu tình,” theo tin từ AP.
