Tổng Thống Donald Trump trở lại nắm quyền với lời hứa không gây ra cuộc chiến mới nào. Cho đến nay, ông vẫn giữ lời hứa đó. Tuy nhiên, nhiều người ở Washington và các đồng minh của Mỹ cảm thấy bối rối trước một loạt động thái nhanh chóng và bất ngờ của ông ở Trung Đông.
Chỉ trong vài tháng, Tổng Thống Trump đã mở lại các kênh liên lạc với Iran, sau đó đe dọa chế độ này. Ông giữ khoảng cách với Israel, bỏ qua nước này trong chuyến công du khu vực, trước khi ra tín hiệu ủng hộ một lần nữa. Ông dỡ bỏ lệnh trừng phạt của Mỹ đối với nhà lãnh đạo Hồi giáo của Syria, một nhân vật từ lâu bị coi là không thể chạm tới ở Washington. Và ông đã gây chú ý khi tiếp đón tướng hàng đầu của Pakistan tại Nhà Trắng, ngay cả khi Ấn Độ công khai phản đối.
Đối với những người theo dõi sát sao, thật khó để xác định một học thuyết rõ ràng. Các nhà phê bình cho rằng đó là sự ứng biến, đôi khi thậm chí là mâu thuẫn. Nhưng nếu lùi lại một bước, một mô hình bắt đầu xuất hiện. Vấn đề không phải là ý thức hệ, thúc đẩy dân chủ hay các liên minh truyền thống, mà là về khả năng tiếp cận, vị trí địa lý và thương mại.
Cụ thể hơn, có thể là về việc khởi động lại một dự án cơ sở hạ tầng bị đình trệ từ lâu, nhằm mục đích vượt qua Trung Quốc và đưa Hoa Kỳ trở lại trung tâm của một hành lang kinh tế chiến lược trải dài từ Ấn Độ đến Châu Âu.
Dự án này có tên là Hành lang Ấn Độ – Trung Đông – Châu Âu (IMEC). Hầu hết người Mỹ chưa từng nghe nói về nó. Nó được khởi động vào năm 2023 tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở New Delhi, như một sáng kiến chung giữa Hoa Kỳ, Ấn Độ, Ả Rập Saudi, UAE và Liên minh Châu Âu. Mục tiêu của nó? Xây dựng một liên kết cơ sở hạ tầng hiện đại kết nối Nam Á với Châu Âu, mà không đi qua lãnh thổ Trung Quốc hoặc dựa vào vốn của Trung Quốc.
Theo Fox News, cách tiếp cận của Tổng Thống Trump đối với Iran là một ví dụ điển hình. Trong khi đó, quyết định tạm thời xa rời Israel của Tổng Thống Trump cũng rất đáng chú ý. Ông đã bỏ qua Israel trong chuyến công du khu vực và tránh liên kết với cách tiếp cận cứng rắn của Thủ tướng Netanyahu đối với Gaza. Thay vào đó, ông ca ngợi Qatar, một đối tác quân sự của Hoa Kỳ và là nhà hòa giải âm thầm trong các cuộc đàm phán về Gaza, đồng thời ra tín hiệu ủng hộ các kế hoạch tái thiết do vùng Vịnh dẫn đầu.
Ngay cả việc tiếp cận Pakistan, điều này đã khiến Ấn Độ tức giận, cũng phù hợp với lăng kính cơ sở hạ tầng rộng lớn hơn. Pakistan giáp Iran, gây ảnh hưởng đến Afghanistan do Taliban kiểm soát và duy trì quan hệ với quân đội vùng Vịnh. Việc chào đón tham mưu trưởng quân đội Pakistan ít liên quan đến lòng trung thành hơn, mà liên quan đến đòn bẩy nhiều hơn. Trong chính trị hành lang, địa lý thường thắng thế hơn các liên minh.
Tóm lại, theo Fox News, những động thái của Tổng Thống Trump cho thấy ông đang cố gắng xây dựng các điều kiện để nó khởi động lại, không phải bằng cách nói về hòa bình, mà bằng cách biến hòa bình thành điều kiện để đầu tư. Trong một khu vực từ lâu đã bị định hình bởi các cuộc chiến tranh về ý thức hệ và lãnh thổ, đó có thể là một loại chiến lược riêng.
