Một phân tích sâu về dữ liệu bầu cử trong suốt 20 năm qua, từ năm 2004 đến 2024, cho thấy sự dịch chuyển đáng kể trong cơ cấu cử tri của hai đảng lớn tại Hoa Kỳ. Đặc biệt, thời kỳ cầm quyền của Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đã tạo ra những thay đổi rõ rệt trong bức tranh chính trị.
Cuộc bầu cử năm 2024 đánh dấu lần thứ hai trong hai thập kỷ qua Đảng Cộng Hòa giành chiến thắng phiếu phổ thông (popular vote). Điều này phản ánh những thay đổi lớn về địa lý, chủng tộc, trình độ học vấn và kinh tế trong nền chính trị quốc gia.
Theo dữ liệu từ NBC News, trong 20 năm qua, các quận (county) mà Đảng Cộng Hòa gia tăng đáng kể tỷ lệ phiếu bầu tổng thống chủ yếu tập trung ở vùng Appalachia và các khu vực lân cận. Trong top 100 quận có sự dịch chuyển lớn nhất về phía Cộng Hòa, có tới 11 quận thuộc West Virginia, 27 quận thuộc Tennessee, 18 quận thuộc Arkansas và 17 quận thuộc Kentucky.
Đa số các quận này có dân số da trắng chiếm tỷ lệ rất cao, thường trên 90%, và tỷ lệ thất nghiệp cao gấp đôi mức trung bình toàn quốc. Cư dân ở đây ít có bằng cử nhân trở lên (trung bình chỉ 14% so với 35% toàn quốc) và có xu hướng phụ thuộc vào tem phiếu thực phẩm nhiều hơn. Điều này cho thấy cách Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đã thu hút thêm nhiều cử tri da trắng thuộc tầng lớp lao động vào Đảng Cộng Hòa.
Ví dụ điển hình là quận Elliott, Kentucky. Năm 2004, ứng viên Dân Chủ John Kerry thắng áp đảo 70%-29% trước George W. Bush. Đến năm 2012, Obama chỉ còn thắng sít sao Mitt Romney 49%-47%. Và đến năm 2024, Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đã giành được 80% phiếu bầu tại quận này.
Trong giai đoạn chỉ tính từ năm 2016 đến 2024 (thời kỳ Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump), các quận có sự dịch chuyển lớn nhất về phía Cộng Hòa lại khác biệt. Trung bình, 100 quận dịch chuyển mạnh nhất về phía Cộng Hòa trong thời gian này có tỷ lệ dân gốc Tây Ban Nha (Hispanic) cao hơn đáng kể mức trung bình quốc gia. Các quận này cũng giàu có và có trình độ học vấn cao hơn so với nhóm quận dịch chuyển trong 20 năm, dù vẫn dưới mức trung bình toàn quốc.
Các quận dịch chuyển mạnh về Cộng Hòa trong thời kỳ Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump phân bố rải rác hơn, tập trung ở miền Nam và miền Tây. Có tới 29 quận của Texas nằm trong danh sách này, nhiều quận trong số đó có đa số dân gốc Tây Ban Nha. Quận Miami-Dade ở Florida cũng có sự dịch chuyển đáng kể về phía Cộng Hòa. Bên cạnh đó, các quận ở Utah với cộng đồng người theo đạo Mormon lớn, vốn ban đầu hoài nghi Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump năm 2016, cũng có xu hướng ủng hộ ông hơn vào năm 2024.
Ở chiều ngược lại, Đảng Dân Chủ đã có những bước tiến ở các khu vực khác. Các quận mà Đảng Dân Chủ cải thiện tỷ lệ phiếu bầu nhiều nhất trong 20 năm qua thường là những quận lớn hơn, chủ yếu ở khu vực thành thị và ngoại ô. Nhóm 100 quận dịch chuyển mạnh về Dân Chủ đã bỏ gần 20 triệu phiếu vào năm 2024, trong khi nhóm 100 quận dịch chuyển mạnh về Cộng Hòa trong cùng thời kỳ chỉ có 782,000 phiếu.
Các quận này có xu hướng đa dạng chủng tộc hơn (đặc biệt là tỷ lệ người da đen cao hơn), giàu có hơn, có trình độ học vấn cao hơn và tính đô thị hóa cao hơn. Đây là sự kết hợp của những cử tri được huy động dưới thời Obama và những người rời bỏ Đảng Cộng Hòa trong thời kỳ Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump. Vùng ngoại ô Atlanta, Georgia, là một ví dụ điển hình với 7 quận nằm trong top 8 dịch chuyển mạnh nhất về phía Dân Chủ trong 20 năm qua.
Trong thời kỳ Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump (2016-2024), các quận dịch chuyển mạnh nhất về phía Dân Chủ lại có xu hướng da trắng hơn và lớn tuổi hơn một chút so với nhóm dịch chuyển trong 20 năm. Nhiều quận nằm ở Colorado và Utah, cũng như một số khu vực ngoại ô có học vấn cao ở các bang cạnh tranh như Michigan và Wisconsin. Tuy nhiên, mức tăng trưởng của Dân Chủ ở các khu vực này ôn hòa hơn so với sự tăng trưởng của Cộng Hòa ở vùng Appalachia.
Tóm lại, dữ liệu 20 năm qua cho thấy sự tái cấu trúc sâu sắc của bản đồ chính trị Mỹ, với Đảng Cộng Hòa ngày càng dựa vào cử tri da trắng, lao động ở các vùng nông thôn và một phần cử tri gốc Tây Ban Nha, trong khi Đảng Dân Chủ củng cố vị thế ở các thành phố lớn, vùng ngoại ô đa dạng và có học vấn cao.
Theo phân tích của NBC News ngày 7/6/2025.
