Một nhóm nhân viên Cơ quan Bảo vệ Môi trường (EPA) vừa công bố một tuyên bố bất đồng về các chính sách của cơ quan dưới thời chính quyền Tổng Thống Trump, nói rằng chúng “làm suy yếu sứ mệnh bảo vệ sức khỏe con người và môi trường của EPA”.
Hơn 170 nhân viên EPA đã ký tên vào văn bản này, và khoảng 100 người khác ký ẩn danh vì sợ bị trả thù, theo ông Jeremy Berg, một cựu tổng biên tập của tạp chí Science, người không phải là nhân viên EPA nhưng nằm trong số các nhà khoa học hoặc học giả ngoài EPA cũng ký tên. Con số sau bao gồm 20 người đoạt giải Nobel.
Lá thư thể hiện sự chỉ trích công khai hiếm hoi từ các nhân viên cơ quan, những người có thể phải đối mặt với phản ứng dữ dội vì đã lên tiếng chống lại việc suy yếu nguồn tài trợ và hỗ trợ liên bang cho khoa học về khí hậu, môi trường và sức khỏe. Các nhà khoa học tại Viện Y tế Quốc gia (NIH) cũng đã thực hiện một động thái tương tự vào đầu tháng Sáu.
“Kể từ khi Cơ quan được thành lập vào năm 1970, EPA đã hoàn thành sứ mệnh của mình bằng cách tận dụng khoa học, tài trợ và đội ngũ chuyên gia phục vụ người dân Mỹ. Ngày nay, chúng tôi cùng nhau phản đối việc chính quyền hiện tại tập trung vào việc bãi bỏ quy định gây hại, xuyên tạc các hành động trước đây của EPA và coi thường kiến thức khoa học”, lá thư viết.
Các phát ngôn viên của cơ quan đã không trả lời ngay lập tức các tin nhắn yêu cầu bình luận.
Bà Amelia Hertzberg, một chuyên gia bảo vệ môi trường tại EPA, người đã nghỉ phép hành chính từ tháng Hai từ Văn phòng Tư pháp Môi trường và Quyền Dân sự Bên ngoài, cho biết: “Tôi thực sự buồn. Cơ quan này, từng là một siêu anh hùng đối với tôi khi còn trẻ, chúng ta không sống theo lý tưởng của mình dưới thời chính quyền này. Và tôi thực sự muốn chúng ta làm được điều đó”.
Công việc của bà Hertzberg tập trung vào các nhóm dễ bị tổn thương nhất do ô nhiễm: phụ nữ mang thai và cho con bú, trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh, người già, người có bệnh mãn tính từ trước và những người sống trong cộng đồng tiếp xúc với mức độ ô nhiễm cao hơn. Bà nói, điều đó không gây tranh cãi, nhưng nó đã trở thành như vậy trong môi trường chính trị này.
“Người Mỹ có quyền được uống nước và hít thở không khí mà không bị nhiễm độc. Và nếu họ không được như vậy, thì chính phủ của chúng ta đang thất bại”, bà nói.
Ông Berg, người cũng chỉ đạo Viện Khoa học Y tế Tổng quát Quốc gia tại NIH từ năm 2003-2011, cho biết sự bất đồng không phải do chỉ trích đảng phái thúc đẩy. Ông cho biết các nhân viên hy vọng nó sẽ giúp EPA quay trở lại sứ mệnh mà cơ quan được thành lập – điều mà “chỉ có ý nghĩa nếu bạn hít thở không khí và uống nước”.
Bức thư vạch ra những gì các nhân viên EPA coi là năm mối quan tâm chính: làm suy yếu lòng tin của công chúng; phớt lờ sự đồng thuận khoa học để mang lại lợi ích cho những kẻ gây ô nhiễm; đảo ngược tiến bộ của EPA ở các cộng đồng dễ bị tổn thương nhất của Mỹ; giải tán Văn phòng Nghiên cứu và Phát triển; và thúc đẩy một nền văn hóa sợ hãi, buộc nhân viên phải lựa chọn giữa sinh kế và hạnh phúc của họ.
Dưới thời Giám đốc Lee Zeldin, EPA đã cắt giảm tài trợ cho các cải thiện môi trường ở các cộng đồng thiểu số, cam kết hủy bỏ các quy định liên bang làm giảm ô nhiễm không khí ở các công viên quốc gia và khu bảo tồn của bộ lạc, muốn hủy bỏ lệnh cấm đối với một loại amiăng và đề xuất bãi bỏ các quy tắc hạn chế khí thải nhà kính làm nóng hành tinh từ các nhà máy điện chạy bằng than và khí đốt tự nhiên.
Ông Zeldin đã bắt đầu tổ chức lại văn phòng nghiên cứu và phát triển của EPA như một phần trong nỗ lực cắt giảm ngân sách và loại bỏ nghiên cứu của họ về biến đổi khí hậu và công bằng môi trường. Và ông đang tìm cách hủy bỏ các quy tắc ô nhiễm mà một cuộc kiểm tra của Associated Press cho thấy ước tính cứu sống 30.000 người và 275 tỷ đô la mỗi năm.
Bà Carol Greider, một người đoạt giải Nobel và là giáo sư sinh học phân tử và tế bào tại Đại học California, Santa Cruz, người cũng ký vào lá thư, cho biết: “Mọi người sẽ chết”. Bà mô tả đợt nắng nóng ở Bờ Đông tuần trước là bằng chứng về những cách mà mọi người đang cảm nhận những ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Bà nói thêm: “Và nếu chúng ta không có các nhà khoa học tại EPA để hiểu cách những gì chúng ta làm thải vào không khí ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng ta, thì sẽ có nhiều người chết hơn”.
Ông Berg cho biết các tuyên bố bất đồng từ cả nhân viên NIH và EPA đều đáng chú ý vì chúng đại diện cho các nhà khoa học lên tiếng khi sự nghiệp của họ đang bị đe dọa. Ngay cả những người không phải là nhân viên cơ quan cũng phải xem xét liệu chính phủ có rút lại nguồn tài trợ nghiên cứu hay không.
Khi được hỏi về nỗi sợ hãi về những hậu quả hoặc trả thù, bà Greider nói rằng bà “đang sống với những hậu quả của mọi thứ”. Bà thường xuyên gặp gỡ các sinh viên tốt nghiệp, những người lo lắng về việc theo đuổi sự nghiệp khoa học khi các phòng thí nghiệm mất tài trợ.
Bà nói: “Đó là một vấn đề lâu dài nếu chúng ta không hỗ trợ thế hệ nhà khoa học tiếp theo: “Đó là sự mất mát hàng thập kỷ”.
Theo Associated Press.
