Luân Đôn — Hệ thống nhà tù tại Anh Quốc đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng trầm trọng, không chỉ vì những vụ vượt ngục táo bạo mà còn do hàng loạt vụ tù nhân bị trả tự do nhầm lẫn một cách khó tin.
Chuyện tưởng chừng như chỉ là một sai sót đơn lẻ giờ đây lại trở thành vấn đề nhức nhối trong bối cảnh nước Anh đang vật lộn với tình trạng lạm phát tăng cao, lương trì trệ và các dịch vụ công cộng xuống cấp.
Một trường hợp điển hình là tội phạm tình dục người Algeria 24 tuổi, Brahim Kaddour-Cherif, bị bắt lại ở Luân Đôn vào thứ Sáu tuần trước sau khi được thả nhầm chín ngày trước đó. Một công dân Anh khác, William Smith, kẻ lừa đảo bị kết án, cũng vô tình được phóng thích từ cùng một nhà tù không lâu sau và đã tự ra trình diện vào thứ Năm.
Trước đó vào tháng 10, một tội phạm tình dục khác cũng bị trả tự do nhầm từ một nhà tù riêng biệt, gây ra cuộc truy lùng gắt gao trong ba ngày mới có thể bắt lại được. Theo BBC, ít nhất bốn tù nhân được trả tự do nhầm trong năm qua hiện vẫn đang ngoài vòng pháp luật. Dữ liệu chính thức cho thấy, hơn 260 tù nhân ở Anh và xứ Wales đã bị thả nhầm trong năm tính đến tháng 3, cao gấp đôi so với năm trước đó.
Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tư pháp David Lammy đã bày tỏ sự “kinh hoàng trước tỷ lệ trả tự do nhầm lẫn” trên nền tảng X vào thứ Sáu, đồng thời ra lệnh “kiểm tra việc phóng thích mới nghiêm ngặt, mở cuộc điều tra và bắt đầu cải tổ các hệ thống nhà tù đã lỗi thời.” Ông Lammy cũng đổ lỗi cho Đảng Bảo thủ cầm quyền trước đây đã “khiến các nhà tù của chúng ta đứng trước bờ vực sụp đổ hoàn toàn.”
Tuy nhiên, những sai sót gần đây lại trùng hợp với việc Đảng Lao động cầm quyền đang phải đối phó với những khó khăn kinh tế và mức độ không được lòng dân kỷ lục.
Các nhà tù ở Anh đã lâm vào tình trạng khủng hoảng từ nhiều năm nay. Dân số tù nhân đã tăng hơn gấp đôi kể từ năm 1990, trong khi nhân sự và cơ sở hạ tầng không thể theo kịp. Nhiều năm cắt giảm ngân sách đang “bắt kịp” các dịch vụ công của Anh, theo Giáo sư Glen O’Hara từ Đại học Oxford Brookes. Ông cũng chỉ ra rằng hệ thống nhà tù bị quá tải bởi số lượng lớn các bản án tù ngắn hạn.
Vào mùa hè năm ngoái, hệ thống nhà tù nam gần như đã đầy đến công suất tối đa, chỉ còn khoảng một trăm chỗ trống. Tình trạng này đã kích hoạt chương trình trả tự do khẩn cấp của chính phủ, cho phép một số tù nhân được ra tù sau khi thụ án 40% thay vì 50% thông thường. Chương trình này đã giúp gần 40.000 tù nhân được thả sớm, theo số liệu của Bộ Tư pháp.
Các vấn đề về nhân sự cũng là một thách thức lớn. Trong năm tính đến tháng Sáu, gần 13% nhân viên đã rời các nhà tù Anh, theo dữ liệu từ Cơ quan Nhà tù và Quản chế. Sai sót hành chính được cho là nguyên nhân khiến Kaddour-Cherif và Smith được thả.
Nhà tù Wandsworth, nơi Smith và Kaddour-Cherif bị trả tự do nhầm, được xây dựng vào năm 1851 để giam giữ chưa đến 1.000 tù nhân. Một báo cáo tháng 8/2024 của hội đồng giám sát độc lập nhà tù cho thấy số tù nhân đã tăng lên 1.513 người. Báo cáo mô tả “các khu trại hỗn loạn và nhân viên ở hầu hết các đơn vị không thể xác nhận vị trí của tất cả tù nhân trong ngày làm việc.” Nhà tù thời Victoria này, cũng từng là nơi xảy ra các vụ vượt ngục đình đám, như vụ cựu binh Daniel Khalife trốn thoát vào năm 2023.
Người phát ngôn Bộ Tư pháp cho biết các trường hợp gần đây “tiếp tục phơi bày mức độ của cuộc khủng hoảng trong các nhà tù mà chúng tôi đã thừa hưởng,” và thêm rằng “việc này sẽ không được khắc phục trong một sớm một chiều.”
Bất chấp các tiêu đề báo chí và cuộc điều tra, những sai sót vẫn tiếp tục chồng chất tại một quốc gia đang chật vật để giữ vững trật tự, từng cánh cổng không khóa một.
Tin từ NBC News.
