Ba nhà khoa học đã cùng nhận giải Nobel Hóa học năm 2025 cho công trình nghiên cứu phát triển một hình thức kiến trúc phân tử mới. Công trình của họ được ví như chiếc túi xách thần kỳ của Hermione trong bộ truyện Harry Potter, có khả năng lưu trữ lượng lớn khí trong một thể tích nhỏ.
Giáo sư Susumu Kitagawa, 74 tuổi, từ Đại học Kyoto, Nhật Bản; Richard Robson, 88 tuổi, từ Đại học Melbourne, Úc; và Giáo sư Omar M. Yaghi, 60 tuổi, từ Đại học California, Berkeley là những người được vinh danh. Ông Yaghi, sinh ra tại Jordan trong một gia đình tị nạn Palestine, đã chuyển đến Hoa Kỳ năm 15 tuổi và hiện là công dân Mỹ.
Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển cho biết, thông qua việc phát triển các khung kim loại-hữu cơ (metal-organic frameworks – MOFs), những người đoạt giải đã cung cấp cho các nhà hóa học những cơ hội mới để giải quyết các thách thức mà chúng ta đang đối mặt.
Cấu trúc phân tử do bộ ba này tạo ra có thể được sử dụng để thu hoạch nước từ không khí sa mạc, thu giữ carbon dioxide và lưu trữ khí độc. Viện Hàn lâm nhận định những khám phá này “có thể đóng góp vào việc giải quyết một số thách thức lớn nhất của nhân loại”.
Năm ngoái, giải thưởng hóa học được trao cho các nhà khoa học Hoa Kỳ David Baker, John Jumper và Demis Hassabis vì công trình giải mã cấu trúc protein và tạo ra các protein mới, mang lại những tiến bộ trong các lĩnh vực như phát triển thuốc. Hai nhà khoa học Mỹ cũng nằm trong số những người đoạt giải Nobel Y học năm nay và ba nhà khoa học khác có trụ sở tại Hoa Kỳ đã nhận giải Nobel Vật lý hồi đầu tuần.
