Một khảo sát mới nhất cho thấy tâm lý của người tiêu dùng tại Mỹ tiếp tục suy giảm trong tháng 5, đánh dấu tháng thứ tư liên tiếp tình hình này diễn ra. Điều đáng chú ý là sự sụt giảm này xảy ra ngay cả khi Tổng Thống Donald Trump đã thực hiện giảm bớt một số mức thuế quan nhập cảng.
Theo dữ liệu khảo sát từ Đại học Michigan, tâm lý người tiêu dùng hiện đang ở mức gần thấp nhất kể từ đợt lạm phát nghiêm trọng ba năm trước. Trước đó, chỉ số đo lường thái độ của người tiêu dùng chưa bao giờ xuống thấp đến vậy.
Sự bi quan kéo dài nhiều tháng này được cho là xuất phát từ những lo ngại về lạm phát và cảnh báo suy thoái kinh tế, những yếu tố nảy sinh từ việc Tổng Thống Trump lần đầu tiên áp đặt các loại thuế nhập cảng.
Tuần này, một thỏa thuận thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đã cắt giảm các mức thuế “ăn miếng trả miếng” giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, kéo theo sự tăng trưởng mạnh mẽ của thị trường chứng khoán. Chỉ trong vài ngày, các công ty tài chính ở Phố Wall đã giảm bớt dự báo về khả năng xảy ra suy thoái.
Tuy nhiên, cuộc khảo sát của Đại học Michigan được tiến hành từ ngày 22 tháng 4 đến ngày 13 tháng 5, chỉ một ngày sau khi thỏa thuận Mỹ-Trung được công bố. Do đó, kết quả có thể chưa phản ánh đầy đủ tác động của thỏa thuận này.
Việc giảm thuế quan nhập cảng với Trung Quốc là động thái nới lỏng mới nhất của Tổng Thống Trump, diễn ra vài tuần sau khi Tòa Bạch ốc tạm dừng áp thuế “có đi có lại” trên diện rộng đối với hàng chục quốc gia. Tổng Thống Trump cũng đã nới lỏng thuế quan đặc thù đối với xe hơi, và giảm thuế đối với một số mặt hàng từ Mexico và Canada.
Việc giảm thuế quan diễn ra cùng lúc với những dữ liệu cho thấy nền kinh tế Mỹ vẫn đang ở trạng thái tốt. Dữ liệu chính phủ tuần này cho thấy lạm phát đã giảm nhẹ trong tháng trước, xuống mức thấp nhất kể từ năm 2021. Bên cạnh đó, nền kinh tế vẫn tiếp tục tạo ra việc làm với tốc độ ổn định.
Dù vậy, sự bất định vẫn bao trùm triển vọng kinh tế. Nhiều loại thuế quan vẫn còn hiệu lực, bao gồm mức thuế 10% áp dụng cho hàng nhập cảng từ hầu hết các quốc gia. Các loại thuế bổ sung vẫn nhắm vào phụ tùng xe hơi, thép và nhôm.
Ngay cả sau khi giảm bớt, mức thuế 30% đối với hàng hóa từ Trung Quốc vẫn cao hơn đáng kể so với mức trước khi Tổng Thống Trump nhậm chức. Điều này vẫn tiềm ẩn nguy cơ tăng giá cho một loạt sản phẩm bao gồm quần áo, đồ chơi và một số thiết bị điện tử. Các lãnh đạo của Walmart vào thứ Năm đã cảnh báo về khả năng tăng giá do thuế quan đối với hàng nhập cảng dễ hỏng như cà phê, trái bơ, chuối, hoa hồng, cũng như đồ chơi và thiết bị điện tử.
Người tiêu dùng đã cho thấy dấu hiệu yếu đi trong tháng trước khi doanh số bán lẻ chậm lại. Điều này có thể cho thấy người mua sắm đang ngần ngại chờ đợi những ảnh hưởng tiềm tàng từ thuế quan. Xu hướng này tạo ra rủi ro cho nền kinh tế rộng lớn hơn, vì chi tiêu của người tiêu dùng chiếm khoảng hai phần ba hoạt động kinh tế.
Nền kinh tế Mỹ đã suy giảm nhẹ vào đầu năm nay, sụt giảm mạnh so với tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ trong những tháng cuối năm 2024. Tuy nhiên, sự tăng vọt của hàng nhập cảng trước khi thuế quan của Tổng Thống Trump có hiệu lực có thể đã làm sai lệch con số này, vì cách tính GDP trừ đi hàng nhập cảng để loại trừ sản xuất nước ngoài. Các nhà phân tích cảnh báo rằng việc GDP giảm do xu hướng này không nhất thiết phản ánh sự yếu kém của nền kinh tế.
Theo tin từ ABC News ngày 16/05/2025.
