Người tị nạn Ukraine tại Hoa Kỳ đang phải đối mặt với một tương lai đầy bấp bênh khi nhiều người mất quyền làm việc hợp pháp, do chính quyền Tổng Thống Donald Trump đóng băng việc gia hạn các chương trình nhân đạo. Hàng trăm ngàn người Ukraine, cùng với di dân từ Cuba, Haiti, Nicaragua, Venezuela và Afghanistan, đang bị ảnh hưởng bởi những thay đổi trong chính sách di trú.
Chương trình “Uniting for Ukraine” được cựu Tổng Thống Joe Biden khởi xướng vào năm 2022, cho phép người Ukraine tạm thời ở lại và làm việc tại Mỹ trong hai năm, với sự bảo trợ của một công dân Hoa Kỳ. Tuy nhiên, dưới thời chính quyền Tổng Thống Donald Trump, việc gia hạn các giấy phép lao động đã bị đình trệ. Điều này đã đẩy nhiều di dân vào tình cảnh khó khăn, mất việc làm và chật vật mưu sinh.
Một trường hợp điển hình là Denys, một người cha có ba con nhỏ, di cư từ Kharkiv, Ukraine đến Spokane, Washington vào năm 2023. Sau khi trải qua nửa năm học tiếng Anh, anh nhanh chóng tìm được việc làm thợ hàn. Nhưng vào tháng 6 vừa qua, Denys đã mất việc vì chính phủ liên bang không gia hạn quyền làm việc hợp pháp cho anh. “Tôi rất lo lắng cho gia đình mình. Tôi cần tiền mua thức ăn, tôi có ba đứa con,” Denys chia sẻ. Hiện tại, anh phải dựa vào sự giúp đỡ của người bảo trợ và đang chờ xét duyệt trợ cấp thất nghiệp.
Chính quyền Tổng Thống Donald Trump đã đình chỉ các chương trình nhân đạo của thời Tổng Thống Biden, ảnh hưởng đến gần 1.8 triệu người di dân. Lệnh đóng băng này bao gồm việc rút lại các biện pháp bảo vệ tạm thời cho hơn 530,000 người từ Cuba, Haiti, Nicaragua và Venezuela, cùng với hơn 9,000 người từ Afghanistan.
Trong khi người Ukraine không phải đối mặt với vấn đề kỳ thị chủng tộc như một số nhóm di dân khác, họ vẫn bị cuốn vào làn sóng thay đổi chính sách. Luật sư di trú Sam Smith tại Spokane nhận định rằng, nhiều người đang bị kẹt trong “vùng đất không người”, không có giải pháp rõ ràng cho tương lai.
Dù có một phán quyết của tòa án cấp dưới vào tháng 5 đã cho phép gỡ bỏ lệnh đóng băng việc xử lý các đơn xin gia hạn, trên thực tế, rất ít trường hợp được chấp thuận. Matthew Soerens, Giám đốc chính sách của Tổ chức Tái định cư Người tị nạn Quốc gia World Relief, cho biết họ chưa ghi nhận trường hợp nào được gia hạn thành công.
Một số người Ukraine đang tìm đến giải pháp xin tị nạn chính trị, một quá trình có thể mất từ 5 đến 10 năm nhưng cho phép họ có giấy phép lao động trong thời gian chờ đợi. Tuy nhiên, việc này cũng đòi hỏi ít nhất sáu tháng để có được giấy phép ban đầu, tạo thêm áp lực tài chính và tinh thần.
Trong Quốc Hội, một số dự luật nhằm hỗ trợ người Ukraine vẫn đang gặp khó khăn trong việc giành được sự ủng hộ. Dù vậy, Dân biểu Cộng Hòa Michael Baumgartner, đại diện khu vực Spokane, cũng đã kêu gọi chính quyền Tổng Thống Donald Trump tiếp tục bảo vệ người di dân Ukraine, nhấn mạnh rằng họ là những “di dân kiểu mẫu” đang đóng góp tích cực cho cộng đồng.
Theo tường trình của InvestigateWest, được phân phối qua hãng thông tấn Associated Press, hiện tại, di dân Ukraine vẫn đang sống trong sự không chắc chắn. Giám đốc Sở Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS), Joseph Edlow, đã tuyên bố rằng chính quyền có kế hoạch thắt chặt và tăng chi phí cho việc cấp giấy phép lao động cho di dân.
Đối với Denys và nhiều người khác, việc quay về Ukraine không phải là một lựa chọn. “Tôi yêu đất nước này,” Denys nói. “Chỉ cần cho tôi một cơ hội để làm việc hợp pháp.”
