Tại cuộc họp cấp cao đầu tiên của Liên Hiệp Quốc về hoàn cảnh của dân tộc thiểu số Rohingya, cộng đồng Hồi giáo này đã tha thiết kêu gọi cộng đồng quốc tế ngăn chặn các vụ thảm sát đang diễn ra tại Miến Điện và giúp đỡ những người thuộc nhóm sắc tộc bị đàn áp này có cuộc sống bình thường.
Wai Wai Nu, người sáng lập và giám đốc điều hành Mạng lưới Hòa bình Phụ nữ-Myanmar, cho biết: “Đây là một dịp lịch sử đối với Miến Điện, nhưng đã quá muộn màng.” Bà nhấn mạnh rằng người Rohingya và các dân tộc thiểu số khác tại Miến Điện đã phải chịu đựng nhiều thập kỷ bị di dời, đàn áp và bạo lực, nhưng không thấy có hành động nào đáp lại các xác định rằng họ là nạn nhân của tội diệt chủng. “Vòng luẩn quẩn đó phải chấm dứt ngay hôm nay,” bà nói.
Miến Điện, nơi đa số là Phật giáo, từ lâu đã coi dân tộc thiểu số Hồi giáo Rohingya là “người Bengali” đến từ Bangladesh, ngay cả khi gia đình họ đã sống ở đó qua nhiều thế hệ. Gần như tất cả đều bị từ chối quyền công dân kể từ năm 1982.
Vào tháng 8 năm 2017, các cuộc tấn công của một nhóm nổi dậy Rohingya nhằm vào lực lượng an ninh Miến Điện đã châm ngòi cho chiến dịch tàn bạo của quân đội, đẩy ít nhất 740.000 người Rohingya sang Bangladesh. Quân đội bị cáo buộc cưỡng hiếp tập thể, giết người và đốt phá làng mạc. Quy mô của chiến dịch này đã dẫn đến những cáo buộc về thanh lọc sắc tộc và diệt chủng từ cộng đồng quốc tế, bao gồm cả Liên Hiệp Quốc.
Quốc vụ khanh Tị nạn Liên Hiệp Quốc, Filippo Grandi, cho biết Bangladesh hiện đang cưu mang gần 1,2 triệu người tị nạn Rohingya. Kể từ khi giao tranh tái bùng phát tại Rakhine vào năm 2024 giữa quân đội và Quân đội Arakan, thêm 150.000 người đã tìm nơi ẩn náu tại nước láng giềng.
Theo tin từ Associated Press, ông Grandi cho biết thêm rằng Quân đội Arakan, cánh quân sự được trang bị tốt của dân tộc thiểu số Rakhine, vốn tìm kiếm quyền tự trị, hiện đang kiểm soát gần như toàn bộ bang Rakhine, và tình hình của người Rohingya tại đó vẫn chưa được cải thiện. Họ vẫn đối mặt với sự phân biệt đối xử, làng mạc bị đốt cháy, bị loại trừ khỏi công việc, bị cấm di chuyển tự do, hạn chế giáo dục và chăm sóc sức khỏe, cùng với mối đe dọa bị bắt giữ. “Họ bị ép lao động và ép tuyển mộ”, “cuộc sống của họ mỗi ngày đều định hình bởi phân biệt chủng tộc và sợ hãi”, ông Grandi nói.
Bà Julie Bishop, đặc phái viên của Liên Hiệp Quốc về Miến Điện, cho biết có rất ít dấu hiệu cho thấy cuộc khủng hoảng chính trị có thể được giải quyết, với việc không có thỏa thuận ngừng bắn, con đường dẫn đến hòa bình hay giải pháp chính trị nào.
Cuộc họp do Chủ tịch Đại hội đồng Annalena Baerbock chủ trì đã kết thúc với lời tuyên bố: “Hôm nay chỉ là điểm khởi đầu, chúng ta phải làm nhiều hơn nữa.” Bà hứa hẹn một đợt theo dõi hành động cụ thể.
