WASHINGTON D.C. – Bà Andrea Lucas, người đang giữ chức vụ người đứng đầu tạm quyền của Ủy ban Cơ hội Việc làm Bình đẳng Hoa Kỳ (EEOC), cơ quan hàng đầu của quốc gia về thực thi quyền lợi người lao động, sẽ ra điều trần trước Ủy ban Thượng viện vào Thứ Tư này. Bà sẽ phải đối mặt với các câu hỏi về việc ưu tiên điều tra các vấn đề chống Đa dạng, Công bằng và Hòa nhập (DEI), đồng thời bỏ qua các trường hợp phân biệt chủng tộc và giới tính nhất định, cũng như dẹp bỏ các biện pháp bảo vệ cho người lao động chuyển giới.
Bà Lucas, được Tổng Thống Hoa Kỳ bổ nhiệm vào EEOC năm 2020 và giữ chức vụ người đứng đầu tạm quyền từ tháng 1 năm nay, là một trong bốn ứng viên của Bộ Lao động ra điều trần trước Ủy ban Y tế, Giáo dục, Lao động và Lương hưu của Thượng viện. Việc bà được đề cử cho nhiệm kỳ năm năm tiếp theo với tư cách là ủy viên EEOC cần sự xác nhận của Thượng viện. Tuy nhiên, việc bà có tiếp tục giữ chức vụ người đứng đầu hay không sẽ tùy thuộc vào Tổng Thống Hoa Kỳ.
Là người công khai chỉ trích các thực hành DEI và ủng hộ quan điểm chỉ có hai giới tính cố định, bà Lucas đã nhanh chóng triển khai chương trình nghị sự về dân quyền của Tổng Thống Hoa Kỳ sau khi ông bất ngờ sa thải hai ủy viên Dân chủ của EEOC trước khi hết nhiệm kỳ, một động thái chưa từng có trong lịch sử 60 năm của cơ quan này và đang bị thách thức trong một vụ kiện.
Bà Lucas đang ưu tiên các quyền lợi mà những người bảo thủ cho rằng đã bị EEOC bỏ qua dưới thời chính quyền trước. Điều này bao gồm điều tra các thực hành DEI của công ty, bảo vệ quyền của phụ nữ đối với không gian dành riêng cho cùng giới tính và chống lại sự kỳ thị chống Cơ đốc giáo tại nơi làm việc.
Thượng nghị sĩ Cộng hòa Bill Cassidy, Chủ tịch ủy ban tổ chức phiên điều trần, đã ủng hộ nhiều vấn đề này. Ông cáo buộc EEOC dưới thời chính quyền trước đã “tiêm chương trình nghị sự cực tả” vào nơi làm việc, chẳng hạn như cập nhật hướng dẫn về quấy rối tình dục để cảnh báo chống lại việc gọi sai giới tính của người lao động chuyển giới và bao gồm phá thai như một tình trạng liên quan đến thai kỳ theo quy định của Đạo luật Công bằng cho Người lao động Mang thai.
Các Thượng nghị sĩ Dân chủ trong ủy ban có khả năng sẽ chất vấn gay gắt bà Lucas về những chỉ trích rằng bà đã lạm quyền khi thay đổi sâu sắc hướng đi của EEOC theo ý muốn của Tổng Thống Hoa Kỳ trong bối cảnh cơ quan này thiếu quorum (số thành viên tối thiểu để ra quyết định) kể từ khi Tổng Thống Hoa Kỳ sa thải hai ủy viên Dân chủ.
Thượng nghị sĩ Patty Murray, một thành viên của ủy ban, cho biết bà sẽ phản đối bất kỳ đề cử nào cho EEOC trừ khi Tổng Thống Hoa Kỳ phục chức cho hai ủy viên Dân chủ bị sa thải, động thái mà bà và hơn 200 thượng nghị sĩ và hạ nghị sĩ Dân chủ khác đã lên án trong một bức thư gửi Tổng Thống Hoa Kỳ là lạm dụng quyền lực.
Bà Lucas đã nói rõ quan điểm của mình về giới hạn quyền tự chủ của EEOC. Trong một bản ghi nhớ gần đây gửi cho người sử dụng lao động, bà Lucas tuyên bố rằng “EEOC là một cơ quan thuộc nhánh hành pháp, không phải là một cơ quan độc lập” và sẽ “tuân thủ đầy đủ và mạnh mẽ” mọi sắc lệnh hành pháp. Điều này bao gồm hai sắc lệnh mà Tổng Thống Hoa Kỳ đã ký vào tháng 1: một chỉ đạo các cơ quan liên bang loại bỏ các hoạt động DEI của riêng họ và chấm dứt bất kỳ khoản trợ cấp hoặc hợp đồng nào liên quan đến “công bằng”, và một áp đặt điều khoản chứng nhận đối với tất cả các công ty và tổ chức có hợp đồng hoặc khoản trợ cấp của chính phủ để chứng minh rằng họ không vận hành các chương trình DEI.
Cách tiếp cận mới của EEOC đã khiến hơn 30 nhóm dân quyền báo động. Họ đã gửi một bức thư tới Ủy ban Thượng viện yêu cầu bà Lucas phải ra điều trần. Các nhóm này lập luận rằng EEOC được Quốc hội thành lập theo Đạo luật Dân quyền năm 1964 để trở thành một cơ quan lưỡng đảng hoạt động độc lập với nhánh hành pháp.
EEOC, cơ quan liên bang duy nhất có quyền điều tra phân biệt việc làm trong khu vực tư nhân, đã nhận được hơn 88.000 đơn tố cáo phân biệt đối xử tại nơi làm việc trong năm tài khóa 2024. Các ủy viên của cơ quan này được Tổng Thống Hoa Kỳ bổ nhiệm theo nhiệm kỳ so le, và không quá ba người có thể đến từ cùng một đảng. Phần lớn quyền hạn của EEOC được Quốc hội trao cho, bao gồm nghĩa vụ điều tra tất cả các đơn khiếu nại và ban hành quy định để thực hiện một số luật.
Dưới thời bà Lucas, EEOC đã rút lại bảy vụ kiện của riêng mình thay mặt cho người lao động chuyển giới hoặc phi nhị nguyên giới. Cơ quan này cũng đã rút một vụ kiện phân biệt chủng tộc thay mặt cho người nộp đơn xin việc là người Da đen, Thổ dân Mỹ và đa chủng tộc sau khi Tổng Thống Hoa Kỳ ra lệnh các cơ quan liên bang ngừng theo đuổi các vụ phân biệt đối xử thuộc phạm vi “trách nhiệm tác động khác biệt” (disparate impact liability), nhằm xác định các thực hành loại trừ có hệ thống các nhóm nhân khẩu học nhất định.
Thay vào đó, bà Lucas đã chuyển sự chú ý của EEOC sang điều tra các thực hành DEI của công ty. Trong động thái nổi bật nhất của mình, bà đã gửi thư cho 20 công ty luật yêu cầu thông tin về các chương trình học bổng đa dạng và các chương trình khác mà bà cho rằng có thể là bằng chứng về các thực hành phân biệt đối xử.
Bà Lucas cũng liên tục khuyến khích người lao động trên toàn quốc lên tiếng về các khiếu nại liên quan đến DEI. Bà đã mở một đường dây nóng cho người tố giác và nói rằng người lao động nên được khuyến khích báo cáo các thực hành DEI không tốt sau phán quyết của Tối cao Pháp viện giúp người lao động Da trắng và các nhóm không thiểu số khác dễ dàng hơn trong việc đưa ra các vụ kiện phân biệt đối xử ngược.
Theo tin từ ABC News/AP ngày 17/06/2025.
