Số vụ cứu hộ tại các vùng hoang dã xung quanh núi St. Helens, tiểu bang Washington, đang ngày càng gia tăng, và nhiều người cho rằng nguyên nhân là do hành động liều lĩnh của một số cá nhân.
Tin từ Seattle Times và Los Angeles Times cho biết, gần đây có những trường hợp như một thanh niên 21 tuổi chèo kayak qua thác nước và bị chấn thương cột sống, hay một phụ nữ 54 tuổi trượt xuống sườn núi St. Helens phủ đầy tuyết và đập đầu vào đá. Cả hai vụ cứu hộ này đều mất tới 6 giờ.
Trước tình hình đó, cảnh sát trưởng quận Skamania, một vùng núi hẻo lánh ở Washington là nơi có núi St. Helens, đang cân nhắc gửi hóa đơn cho những người gặp nạn do hành vi bất cẩn nghiêm trọng. Ông cho rằng cần tìm cách mới để ngăn chặn những hành vi nguy hiểm và bù đắp gánh nặng tài chính cho quận.
Ý tưởng này vẫn đang trong giai đoạn lên kế hoạch, nhưng mục tiêu là tạo ra một luật địa phương mới cho phép phạt tiền nếu người bị cứu hộ được xác định là bất cẩn hoặc liều lĩnh trong hành động của mình, theo Văn phòng Cảnh sát trưởng Skamania County. Số lượng nhiệm vụ tìm kiếm cứu nạn trong tháng 5 vừa qua tại quận Skamania đã tăng vọt so với cùng kỳ năm trước, nhiều vụ kéo dài từ 4 đến 9 giờ.
Tình trạng này không chỉ xảy ra ở Washington. Tại miền nam Utah, Văn phòng Cảnh sát trưởng quận Garfield mới đây đã yêu cầu giấy phép cho một số hẻm núi khe sâu hiểm trở nhất, do số lượng cuộc cứu hộ tăng đáng kể. Trên toàn quốc, số vụ cứu hộ trong các công viên quốc gia lên tới hàng ngàn mỗi năm (3.308 vụ trong năm 2023), bao gồm nhiều tình huống khác nhau từ trẻ nhỏ lạc bố mẹ đến người đi bộ bị lạc trong vùng hẻo lánh.
Việc yêu cầu những người thiếu trách nhiệm tự chi trả chi phí cứu hộ không phải là ý tưởng mới. Ở New Hampshire, tiểu bang này có thể yêu cầu người dân hoàn trả chi phí cứu hộ, trừ khi họ mua “Hike Safe Cards” (giá $25/người, $35/gia đình) để hỗ trợ các hoạt động tìm kiếm cứu nạn của tiểu bang. Một vụ việc nổi tiếng gần đây là hai người đi bộ phải nhờ cứu hộ sau khi cố tình đi vào rừng dù dự báo thời tiết có mưa, mưa đá và tuyết vào giữa tháng 1. Họ đi chệch khỏi đường mòn được đánh dấu, cảm thấy bị hạ thân nhiệt và không chuẩn bị đồ dùng phù hợp với điều kiện thời tiết được dự báo. Cả hai người này đều không có “Hike Safe Cards”.
Tại California, một chiến dịch tìm kiếm cứu nạn quy mô lớn đã được triển khai ở Orange County năm 2013 để tìm hai người đi bộ trẻ tuổi bị lạc sau khi đi hiking vào dịp lễ Phục Sinh. Sau khi tìm thấy methamphetamine trong xe của họ, một số quan chức chính phủ đã kêu gọi họ hoàn trả khoản chi phí cứu hộ lên tới $160,000. Một trong hai người đã nhận tội tàng trữ ma túy, nhưng sau đó vụ án đã được bác bỏ. Tuy nhiên, thẩm phán đã bác yêu cầu đòi bồi hoàn $55,000 chi phí cứu hộ từ cơ quan cứu hỏa, vì cơ quan này không phải là nạn nhân của vụ án hình sự.
Sau vụ việc này, các nhà làm luật California đã thay đổi luật để cho phép các địa phương đòi bồi hoàn chi phí cứu hộ trong tương lai, với một số điều kiện. Luật mới được ký năm 2015 cho phép quận hoặc thành phố đòi lại chi phí nếu việc cứu hộ đòi hỏi “các phương pháp phi thường” và do “hành động cố ý vi phạm luật” mà người đó bị kết án hình sự. Tuy nhiên, địa phương không thể thu tiền nếu người được cứu không đủ khả năng chi trả và có giới hạn về số tiền (tối đa $12,000 trừ khi người đó bị kết án trọng tội).
Mặc dù Orange County không thu hồi được chi phí, những người đi bộ này vẫn phải đối mặt với các hành động pháp lý khác. Một tình nguyện viên cứu hộ bị thương trong quá trình tìm kiếm (bị ngã hơn 100 feet) đã kiện một trong hai người vì hành động bất cẩn gây nguy hiểm cho người cứu hộ. Tình nguyện viên này đã nhận được $100,000 từ bảo hiểm nhà của mẹ người bị kiện theo một thỏa thuận dàn xếp.
Tuy nhiên, một số tổ chức tìm kiếm cứu nạn không ủng hộ ý tưởng tính phí người được cứu. Hiệp hội Cứu hộ Núi (Mountain Rescue Assn.) khẳng định không ai nên cảm thấy phải trì hoãn việc báo tin cho chính quyền vì sợ bị tính phí. Họ cho biết phần lớn các đội cứu hộ trên núi ở Mỹ là các tình nguyện viên chuyên nghiệp, dành thời gian của họ cho công việc này. Chi phí thường rất thấp vì phần lớn công việc do tình nguyện viên thực hiện.
Hiệp hội Tìm kiếm Cứu nạn Colorado cũng chia sẻ quan điểm tương tự, cho rằng việc tính phí không phải là giải pháp. Họ lo ngại rằng khi người ta biết sẽ bị tính phí, họ sẽ trì hoãn gọi giúp đỡ hoặc thậm chí cố tình trốn tránh lực lượng cứu hộ.
