TÓM LƯỢC: Tình trạng chính phủ Hoa Kỳ ngừng hoạt động đang ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của hàng triệu công chức liên bang và có nguy cơ gây thiệt hại đáng kể cho nền kinh tế, theo các nhà phân tích. Các gia đình phải thắt chặt chi tiêu, hoãn các kế hoạch mua sắm lớn, và thậm chí phải tìm đến các dịch vụ hỗ trợ khẩn cấp.
Tình trạng chính phủ liên bang Hoa Kỳ ngừng hoạt động (government shutdown) đã bắt đầu gây ra những tác động rõ rệt, khiến hàng triệu công chức liên bang có nguy cơ không nhận được lương. Ông Michael Galletly, một chuyên gia công nghệ thông tin tại Bộ Nông nghiệp ở Utah, chia sẻ với BBC rằng gia đình ông có thể xoay sở được khoảng hai đến ba tháng chi tiêu eo hẹp, nhưng tương lai vẫn rất mờ mịt.
Sự bế tắc này đã làm gián đoạn hoạt động đi lại, trì hoãn các phê duyệt quan trọng về giấy phép và khoản vay, cũng như buộc nhiều bảo tàng phải đóng cửa. Khi hàng triệu nhân viên chính phủ bắt đầu bỏ lỡ các kỳ lương trong tuần này và buộc phải cắt giảm chi tiêu, các nhà phân tích cảnh báo rằng tác động sẽ lan rộng hơn đến nền kinh tế.
Ông Stash Graham, Giám đốc Điều hành tại Graham Capital Management, nhận định: “Chúng ta đang đến một điểm bùng phát quan trọng về việc chính phủ ngừng hoạt động và những hệ lụy của nó đối với nền kinh tế rộng lớn hơn.”
Những dấu hiệu ban đầu cho thấy sự sụt giảm trong niềm tin kinh doanh và người tiêu dùng, có thể là chỉ báo về sự suy yếu kinh tế sắp tới. Ngoài ra, việc trì hoãn hoặc đình chỉ công bố các dữ liệu kinh tế quan trọng, như báo cáo việc làm hàng tháng, càng làm gia tăng sự không chắc chắn, khiến các doanh nghiệp tạm dừng các quyết định chi tiêu và làm tăng rủi ro cho các nhà hoạch định chính sách khi họ phải đưa ra quyết định mà không có thông tin đầy đủ.
Ông Galletly cho biết ông đã phải hủy bỏ kế hoạch mua một chiếc xe kéo và thay vào đó mua một chiếc máy tính xách tay cũ cho con gái, cũng như trì hoãn việc thay thế các cửa sổ trong nhà, bao gồm cả một chiếc đang bị rò rỉ. Với viễn cảnh không nhận được lương vào tuần tới, ông đã nộp đơn xin trợ cấp thất nghiệp và liên hệ với ngân hàng để xin gia hạn thanh toán khoản vay mua nhà và xe.
Theo tin từ BBC, tác động của các đợt ngừng hoạt động chính phủ thường chỉ mang tính tạm thời và hạn chế, tương tự như sự gián đoạn do một cơn bão lớn gây ra. Các nhà phân tích ước tính thiệt hại cho tăng trưởng hàng quý có thể vào khoảng 0,2 điểm phần trăm mỗi tuần, tương đương khoảng 15 tỷ đô la, phần lớn sẽ được bù đắp sau khi chính phủ hoạt động trở lại và nhân viên nhận được lương truy lĩnh. Tuy nhiên, năm nay có những rủi ro bất thường khi Chính quyền Tổng Thống Donald Trump đe dọa các hành động chưa từng có, bao gồm việc từ chối trả lương truy lĩnh và sa thải vĩnh viễn đối với một số nhân viên.
Tình hình này diễn ra trong bối cảnh nền kinh tế đang có dấu hiệu chậm lại, với các doanh nghiệp và hộ gia đình vốn đã lo ngại về các biện pháp thuế quan, những thay đổi trong quy định nhập cư và việc cắt giảm chi tiêu chính phủ trước đó. Ông Michael Zdinak, Giám đốc Kinh tế tại S&P Global Market Intelligence, nhận xét: “Chúng ta đã khá liều lĩnh trong năm nay. Vì vậy, mặc dù tác động của một đợt ngừng hoạt động ngắn hạn có thể không đáng kể, một đợt ngừng hoạt động kéo dài sẽ là một canh bạc nữa có thể làm chệch hướng xu hướng tăng trưởng ổn định của chúng ta trong vài năm qua.”
Chính quyền Tổng Thống Donald Trump đã có những động thái nhằm giảm thiểu một phần thiệt hại kinh tế, điều chỉnh các khoản thanh toán của chính phủ để đảm bảo quân nhân tiếp tục nhận lương và một số chương trình lương thực quan trọng vẫn được tài trợ. Tuy nhiên, các biện pháp này cũng làm mờ đi hy vọng về một giải pháp, loại bỏ một số áp lực dự kiến sẽ thúc đẩy các bên đối thoại để giải quyết những bất đồng về chi tiêu.
Các nhà phân tích của Wells Fargo gần đây đã lưu ý rằng: “Nếu tình trạng ngừng hoạt động kéo dài sâu vào tuần tới, chúng ta sẽ bước vào vùng lãnh thổ chưa được khám phá.” Họ chỉ ra rằng hầu hết các đợt ngừng hoạt động trước đây, đặc biệt là những đợt kéo dài, có phạm vi hạn chế hơn nhiều.
S&P Global Market Intelligence ước tính rằng tỷ lệ thất nghiệp có thể tăng lên 4,8% nếu tình trạng ngừng hoạt động kéo dài đến ngày 18 tháng 10, một mức tăng đáng kể so với 4,3%. Hội đồng Cố vấn Kinh tế của Tòa Bạch Ốc ước tính rằng một đợt ngừng hoạt động kéo dài một tháng có thể dẫn đến khoản lỗ 30 tỷ đô la trong chi tiêu tiêu dùng, một phần do tác động đối với các nhà thầu của chính phủ, có số lượng lên tới hàng triệu người và không đủ điều kiện nhận lương truy lĩnh nếu công việc của họ bị ảnh hưởng.
Bà Allison, có chồng làm việc tại Bộ Quốc phòng ở Ohio và hiện đang làm việc không lương, cho biết gia đình năm người của bà đã hủy bỏ chuyến đi cuối tuần thường lệ đến Michigan vào mùa thu này, thay vào đó chỉ đi trong ngày để tiết kiệm tiền. Mặc dù bà Allison làm việc cho tiểu bang, chồng bà là người trụ cột chính. Bà lo ngại rằng nếu tình trạng này tiếp tục kéo dài đến tháng 12, con cái bà có thể phải bỏ dở các hoạt động ngoại khóa.
