Bộ Quốc Phòng Hoa Kỳ hôm thứ Hai đã thông báo mở một cuộc điều tra chính thức đối với Thượng Nghị Sĩ Dân Chủ Mark Kelly của Arizona, vì một video ông này kêu gọi các quân nhân “từ chối những lệnh bất hợp pháp.”
Ngũ Giác Đài cho biết có thể triệu hồi ông Kelly, một cựu Đại úy Hải quân đã về hưu, trở lại quân đội để đối mặt với các thủ tục xử án quân sự hoặc các hành động hành chính khác theo Bộ Luật Tư Pháp Quân Đội Thống Nhất (UCMJ).
“Vấn đề này sẽ được xử lý tuân thủ luật quân sự, đảm bảo quy trình tố tụng công bằng và không thiên vị,” Bộ Quốc Phòng cho biết, đồng thời nhấn mạnh rằng các bình luận tiếp theo sẽ bị hạn chế để bảo vệ tính toàn vẹn của quá trình tố tụng. Tuyên bố cũng nhấn mạnh rằng các quân nhân đã về hưu vẫn phải tuân thủ UCMJ và nhắc nhở rằng “các mệnh lệnh được coi là hợp pháp” và phải được tuân thủ. Bộ dẫn chiếu các đạo luật liên bang, bao gồm 18 U.S.C. § 2387, cấm các hành động nhằm phá hoại lòng trung thành, tinh thần hoặc kỷ luật của lực lượng Hoa Kỳ.
Các trường hợp triệu hồi quân nhân về hưu như vậy là rất hiếm và thường chỉ dành cho các hành vi phạm tội nghiêm trọng như gián điệp, tấn công tình dục hoặc gian lận. Tuy nhiên, theo các vụ án *United States v. Dinger* (2018) và *United States v. Larrabee* (2020), các tòa án phúc thẩm quân sự đã tái khẳng định rằng những quân nhân về hưu vẫn nhận lương vẫn thuộc quyền tài phán của UCMJ và có thể bị xét xử về các hành vi phạm tội sau khi giải ngũ.
Nếu cuộc điều tra kết luận rằng bình luận của Thượng Nghị Sĩ Kelly cấu thành hành vi “gây tổn hại đến trật tự và kỷ luật tốt” hoặc vi phạm luật của Hoa Kỳ, ông có thể bị triệu hồi về làm nhiệm vụ để đối mặt với án quân sự chính thức. Các hình phạt theo các đạo luật đó có thể bao gồm tước lương, giam giữ hoặc sa thải khỏi quân đội – mặc dù những kết quả như vậy cực kỳ hiếm đối với các nhân vật chính trị. Bất kỳ thủ tục tố tụng nào cũng có thể gây ra một cuộc đối đầu hiến pháp về việc liệu lời nói trong bối cảnh chính trị có thể bị điều chỉnh bởi luật quân sự hay không, ngay cả khi do một sĩ quan đã về hưu phát biểu.
Trong video gây tranh cãi, Thượng Nghị Sĩ Kelly và năm thành viên Dân Chủ khác của Quốc Hội đã gửi thông điệp tới các quân nhân và sĩ quan tình báo rằng: “Luật pháp của chúng ta rất rõ ràng. Quý vị có thể từ chối những lệnh bất hợp pháp.” Theo Bộ trưởng Pete Hegseth, bốn trong số các Dân biểu khác là cựu quân nhân nhưng chưa về hưu, do đó không thuộc diện UCMJ. Thượng Nghị Sĩ Elissa Slotkin (D-Michigan) là cựu sĩ quan CIA.
“Bộ Quốc Phòng đang xem xét các tuyên bố và hành động của ông ấy, được gửi trực tiếp đến tất cả các binh sĩ trong khi sử dụng rõ ràng cấp bậc và sự liên kết với quân đội của ông ấy – tạo ra vẻ có thẩm quyền cho những lời nói của ông ấy,” Bộ trưởng Hegseth cho biết và nói thêm, “Hành vi của Kelly làm mất uy tín của lực lượng vũ trang và sẽ được xử lý thích đáng.”
Phản ứng về video này, Tổng Thống Donald Trump tuyên bố các nhà lập pháp nên bị bắt giữ và xét xử vì “hành vi nổi loạn,” mà ông cho là “có thể bị tử hình!” Thượng Nghị Sĩ Kelly đã phản bác cáo buộc của Tổng Thống Trump, gọi đó là “cố gắng đe dọa chúng tôi” và khẳng định: “Tôi sẽ không bị đe dọa.” Ông Kelly cũng bày tỏ lo ngại về những mối đe dọa gia tăng chống lại ông và các đồng nghiệp vì lời nói của Tổng Thống Trump. Trong một bài đăng trên X, Thượng Nghị Sĩ Kelly đã nhắc lại thời gian phục vụ trong Hải quân và làm phi hành gia tại NASA, đồng thời tuyên bố ông sẽ không bị “những kẻ bắt nạt quan tâm nhiều hơn đến quyền lực của mình hơn là bảo vệ Hiến pháp” làm im lặng, tin từ Fox News cho biết.
