Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio vừa công bố các biện pháp hạn chế thị thực đối với Chánh Án Tòa Thượng Thẩm Brazil Alexandre de Moraes, cùng các đồng minh và thành viên gia đình trực hệ của ông này. Động thái này được đưa ra sau khi Tòa Thượng Thẩm Brazil ban hành lệnh khám xét và cấm vận đối với cựu Tổng Thống Jair Bolsonaro, điều mà Ngoại Trưởng Rubio gọi là một “cuộc săn phù thủy chính trị” chống lại cựu lãnh đạo Brazil.
Ngoại Trưởng Rubio tuyên bố: “Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nói rõ rằng chính quyền của ông sẽ buộc các công dân nước ngoài chịu trách nhiệm cho việc kiểm duyệt các quyền tự do ngôn luận được bảo vệ tại Hoa Kỳ.” Ông nhấn mạnh thêm: “Cuộc săn phù thủy chính trị của Chánh Án Tòa Thượng Thẩm Liên bang Brazil Alexandre de Moraes chống lại Jair Bolsonaro đã tạo ra một sự đàn áp và kiểm duyệt rộng lớn đến mức không chỉ vi phạm các quyền cơ bản của người dân Brazil mà còn vượt ra ngoài biên giới Brazil để nhắm vào người Mỹ.”
Theo lệnh của tòa án Brazil, ông Bolsonaro bị cấm liên lạc với các quan chức nước ngoài, sử dụng mạng xã hội hoặc tiếp cận các đại sứ quán, liên quan đến cáo buộc ông tìm kiếm sự can thiệp của Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump. Chánh Án Moraes trích dẫn “khả năng cụ thể” ông Bolsonaro sẽ bỏ trốn khỏi đất nước. Cảnh sát liên bang đã khám xét nhà ông Bolsonaro và đặt vòng đeo chân điện tử cho ông.
Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nhiều lần gây áp lực lên các quan chức Brazil để giúp ông Bolsonaro, thậm chí công bố mức thuế 50% đối với hàng hóa từ Brazil bắt đầu từ ngày 1 tháng 8. Tổng Thống Trump khẳng định ông Bolsonaro là nạn nhân của một “cuộc săn phù thủy” và kêu gọi Brazil chấm dứt vụ án.
Ông Bolsonaro đang bị Tòa Thượng Thẩm Brazil xét xử với các cáo buộc âm mưu đảo chính để ngăn Tổng Thống Luiz Inácio Lula da Silva nhậm chức vào tháng 1 năm 2023. Cựu Tổng Thống Bolsonaro nói với Reuters rằng ông tin các lệnh cấm này được ban hành để đáp trả những chỉ trích của Tổng Thống Trump về vụ án của mình. Ông mô tả Chánh Án Moraes là một “nhà độc tài” và gọi các lệnh mới nhất của tòa án là hành động “hèn nhát”.
“Tôi cảm thấy bị sỉ nhục tột cùng,” ông Bolsonaro nói về việc phải đeo vòng đeo chân điện tử. “Tôi đã 70 tuổi, tôi đã là tổng thống nước cộng hòa trong bốn năm.”
Ông Bolsonaro phủ nhận bất kỳ kế hoạch rời khỏi đất nước nào, nhưng cho biết ông sẽ gặp Tổng Thống Trump nếu có thể lấy lại hộ chiếu của mình, vốn đã bị tịch thu năm ngoái. Ông cũng cho hay đã liên hệ với nhà ngoại giao hàng đầu của Hoa Kỳ tại Brazil để thảo luận về mối đe dọa thuế quan của Tổng Thống Trump.
Phát ngôn nhân Tòa Bạch Ốc Anna Kelly hôm Thứ Sáu, trích dẫn các bình luận trước đây của Tổng Thống Trump, cho biết “ông Bolsonaro và những người ủng hộ ông đang bị tấn công bởi một hệ thống tòa án bị vũ khí hóa.” Hôm Thứ Năm, Tổng Thống Trump cũng đã chia sẻ một lá thư gửi ông Bolsonaro, trong đó viết: “Tôi đã chứng kiến cách đối xử khủng khiếp mà quý vị đang phải chịu đựng dưới tay một hệ thống bất công chống lại quý vị. Phiên tòa này nên kết thúc ngay lập tức!”
Chánh Án Moraes cho biết trong quyết định của mình rằng các biện pháp hạn chế đối với ông Bolsonaro là do cáo buộc cựu tổng thống này đang cố gắng để “nguyên thủ quốc gia nước ngoài” can thiệp vào các tòa án Brazil, điều mà thẩm phán này gọi là một cuộc tấn công vào chủ quyền quốc gia. Chánh Án cũng nói thêm rằng các mối đe dọa tăng thuế của Tổng Thống Trump nhằm mục đích tạo ra một cuộc khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng ở Brazil để can thiệp vào hệ thống tư pháp của nước này.
Ông Bolsonaro cũng bị cấm liên lạc với các đồng minh chủ chốt, bao gồm con trai ông, Eduardo Bolsonaro, một nghị sĩ Brazil, người đã làm việc tại Hoa Kỳ để tập hợp sự ủng hộ cho cha mình. Cựu tổng thống Brazil nói với Reuters rằng ông đã nói chuyện với con trai gần như hàng ngày và phủ nhận bất kỳ nỗ lực vận động hành lang phối hợp nào của Hoa Kỳ. Ông cho biết con trai mình dự kiến sẽ tìm kiếm quốc tịch Hoa Kỳ để tránh trở về Brazil.
Một hội đồng gồm năm thẩm phán Tòa Thượng Thẩm Brazil đã giữ nguyên quyết định của Chánh Án Moraes. Tin tức này được Fox News tổng hợp từ nguồn Reuters.
