Ngày đầu tiên của việc đóng cửa chính phủ liên bang đã chứng kiến các đảng Cộng hòa và Dân chủ đổ lỗi lẫn nhau về sự bế tắc, trong khi các địa điểm mang tính biểu tượng của quốc gia như Chuông Tự Do ở Pennsylvania và Trân Châu Cảng ở Hawaii phải tạm thời đóng cửa.
Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã cử Phó Tổng thống JD Vance xuất hiện tại phòng họp báo Tòa Bạch Ốc để cáo buộc, một cách sai lầm, rằng Đảng Dân chủ đã từ chối cấp ngân sách cho chính phủ vì họ muốn mở rộng bảo hiểm y tế cho những người nhập cư bất hợp pháp. Tuy nhiên, các lãnh đạo Đảng Dân chủ hàng đầu đã phản bác, cho biết họ chỉ muốn gia hạn trợ cấp y tế theo Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền để ngăn chặn giá bảo hiểm tăng vọt trên toàn quốc.
Trong khi các bên chưa có dấu hiệu nhượng bộ, những tranh cãi vẫn tiếp diễn, khả năng gây ra những tác động kinh tế lan rộng, có thể ảnh hưởng đến hàng trăm nghìn việc làm và các dịch vụ thiết yếu.
Thông tin từ Tòa Bạch Ốc cho biết, các cơ quan liên bang đã đăng tải những thông điệp công khai trên website với nội dung đổ lỗi cho Đảng Dân chủ về việc đóng cửa chính phủ. Tòa Bạch Ốc cũng làm sống lại một video được cho là deepfake do Tổng thống Donald Trump đăng tải, với hình ảnh Lãnh đạo Hạ viện Hakeem Jeffries đeo ria mép và đội mũ sombrero, một hành động mà ông Jeffries mô tả là phân biệt chủng tộc.
Phó Tổng thống Vance cho biết ông không thể dự đoán thời gian đóng cửa có thể kéo dài bao lâu, nhưng tin rằng sẽ không kéo dài vì một số Thượng nghị sĩ Dân chủ ôn hòa có thể sớm bỏ phiếu cùng phe Cộng hòa để khôi phục ngân sách. Ông cũng cảnh báo rằng nếu tình hình kéo dài, nhiều nhân viên liên bang sẽ phải nghỉ việc.
Lãnh đạo Thượng viện Dân chủ Chuck Schumer của New York khẳng định Tổng thống Donald Trump đã từ chối đàm phán thiện chí và những cáo buộc rằng Đảng Dân chủ đóng cửa chính phủ vì người nhập cư bất hợp pháp là lời nói dối. Ông Schumer nói: “Tổng thống Donald Trump tuyên bố rõ ràng: Ông ta đang lấy người dân Mỹ làm con tin, đe dọa gây đau khổ cho đất nước như một hành động tống tiền.”
Ước tính khoảng 750.000 công nhân liên bang sẽ bị tạm đình chỉ công tác, với một số có thể bị sa thải. Nhiều văn phòng đã đóng cửa, có thể vĩnh viễn, trong khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố sẽ thực hiện “những hành động không thể đảo ngược” để trừng phạt Đảng Dân chủ.
Các ưu tiên chính sách quan trọng của Tòa Bạch Ốc, bao gồm cả chương trình trục xuất mạnh mẽ, có thể vẫn tiếp tục mà ít bị gián đoạn. Tuy nhiên, các dịch vụ giáo dục, môi trường và các dịch vụ khác có thể dần bị ảnh hưởng. Tác động kinh tế có thể làm suy yếu thêm thị trường lao động vốn đã mong manh, khi báo cáo việc làm cho thấy các nhà tuyển dụng tư nhân đã cắt giảm 32.000 việc làm trong tháng trước.
Tòa Bạch Ốc của Tổng thống Donald Trump cũng bắt đầu nhắm mục tiêu vào các dự án tài trợ ở các bang do Đảng Dân chủ nắm quyền. Giám đốc Ngân sách Tòa Bạch Ốc Russ Vought đã thông báo tạm dừng khoảng 18 tỷ đô la thanh toán cho việc xây dựng Đường hầm Đường sắt Hudson và tuyến tàu điện ngầm Second Avenue ở Thành phố New York, hai dự án quan trọng đối với ông Schumer. Sau đó, ông thông báo gần 8 tỷ đô la cho các dự án năng lượng xanh sẽ bị tạm giữ đối với 16 bang, tất cả đều có hai thượng nghị sĩ Dân chủ.
Lần đóng cửa chính phủ trước đây xảy ra vào cuối năm 2018 và đầu năm 2019, dưới thời chính quyền đầu tiên của Tổng thống Donald Trump. Cuộc tranh cãi đó xoay quanh việc tài trợ cho bức tường dọc biên giới Mexico-Hoa Kỳ và kéo dài hơn 30 ngày. Tuy nhiên, Quốc hội đã thông qua các biện pháp tài trợ riêng biệt vào thời điểm đó, đảm bảo việc đóng cửa chỉ ảnh hưởng một phần đến dịch vụ chính phủ.
Tổng thống Donald Trump đã phải gánh chịu phần lớn trách nhiệm cho lần đóng cửa trước. Một cuộc thăm dò của AP-NORC vào thời điểm đó cho thấy khoảng 7/10 người Mỹ cho rằng ông Donald Trump có “trách nhiệm lớn” hoặc “khá nhiều” cho sự kiện này. Lần này, khoảng hai phần ba số cử tri đã đăng ký trong một cuộc thăm dò gần đây của New York Times/Siena cho biết Đảng Dân chủ không nên cho phép chính phủ ngừng hoạt động ngay cả khi yêu cầu của họ không được đáp ứng.
Tuy nhiên, Đảng Cộng hòa, với tư cách là đảng cầm quyền, cũng có thể phải đối mặt với sự phản ứng dữ dội. Khoảng một phần tư số cử tri đã đăng ký trong cuộc thăm dò đó cho biết họ sẽ đổ lỗi cho Tổng thống Donald Trump và Đảng Cộng hòa tại Quốc hội nếu xảy ra đóng cửa, trong khi khoảng 2/10 cho biết họ sẽ đổ lỗi cho các đảng viên Dân chủ Quốc hội. Khoảng một phần ba cho biết họ sẽ đổ lỗi cho cả hai bên như nhau.
Các tòa án liên bang sẽ tiếp tục hoạt động đầy đủ ít nhất cho đến ngày 17 tháng 10, và các dự báo cứu sinh của Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA) và Dịch vụ Thời tiết Quốc gia của họ vẫn chưa bị gián đoạn. Tuy nhiên, các tour tham quan Chuông Tự Do đã bị hủy bỏ, và Cổng Vòm Gateway ở St. Louis cùng Thư viện và Bảo tàng Tổng thống John F. Kennedy ở Boston đã đóng cửa. Đài tưởng niệm Trân Châu Cảng ở Hawaii bắt đầu đóng cửa vào thứ Tư, mặc dù các quan chức đang làm việc với các đối tác phi lợi nhuận để mở cửa trở lại.
Tại Vườn quốc gia Acadia ở Maine, nơi đón 4 triệu lượt khách mỗi năm, những người đi bộ tìm bản đồ đường mòn đã kiểm tra những thùng thư trống bên ngoài trung tâm du khách đã đóng cửa. Không có nhân viên kiểm lâm nào xuất hiện, Jim Feather ở Elizabethtown, Pennsylvania, và vợ ông không chắc chắn về việc có nên cố gắng chinh phục Núi Cadillac, nơi có tầm nhìn toàn cảnh bờ biển Bắc Đại Tây Dương hay không. Ông Feather nói: “Thật bực mình khi họ chơi trò chính trị ở D.C. Công việc của họ là thông qua ngân sách. Và nếu họ không làm tròn trách nhiệm của mình, thì họ đang làm gì ở đó?”
Báo cáo này có sự đóng góp của các phóng viên Associated Press Lindsay Whitehurst và Darlene Superville tại Washington, Jennifer Kelleher tại Honolulu, Alexa St. John tại Detroit và Robert F. Bukaty tại Vườn quốc gia Acadia.
