SACRAMENTO, California — Thống Đốc Gavin Newsom hôm thứ Năm cảnh báo các nhà lãnh đạo đại học tại California rằng các trường sẽ mất hàng tỷ Mỹ kim tiền tài trợ từ tiểu bang nếu họ chấp nhận các yêu cầu từ Tổng Thống Donald Trump.
Cảnh báo của ông Newsom đưa ra sau khi chính quyền Tổng Thống Donald Trump yêu cầu chín đại học trên toàn quốc ký một thỏa thuận, được gọi là “Thỏa Thuận Vì Sự Xuất Sắc Học Thuật Trong Giáo Dục Đại Học,” để đổi lấy việc được nhận thêm tài trợ liên bang. Theo tin từ nhật báo The Washington Post và The Wall Street Journal, bản ghi nhớ 10 điểm này phản ánh một chiến thuật mới từ chính quyền, vốn trước đây thường dùng các cuộc điều tra và đe dọa cắt tài trợ để buộc các trường đại học tuân thủ các ưu tiên của mình.
Các điều khoản chính của thỏa thuận bao gồm yêu cầu các trường cam kết trung lập về thể chế, cấm nhân viên đại học bày tỏ quan điểm chính trị nhân danh trường, đóng cửa các khoa “trừng phạt, coi thường” hoặc “gây ra bạo lực chống lại các ý tưởng bảo thủ.” Thỏa thuận còn đòi hỏi định nghĩa “nam, nữ, đàn bà và đàn ông” theo chức năng sinh sản và các quá trình sinh học, cấm xem xét chủng tộc, giới tính hoặc các đặc điểm khác trong quy trình tuyển dụng, nhập học hay hỗ trợ tài chính.
Ngoài ra, các trường phải đóng băng học phí trong năm năm, giới hạn sinh viên quốc tế bậc đại học ở mức 15%, yêu cầu các bài kiểm tra tiêu chuẩn cho ứng viên và kiềm chế lạm phát điểm số. Những trường có quỹ tài trợ vượt quá 2 triệu Mỹ kim cho mỗi sinh viên đại học sẽ bị cấm thu học phí đối với các sinh viên được nhận vào các chương trình khoa học cơ bản.
Các trường được mời ký thỏa thuận bao gồm Đại Học Nam California (USC), cùng với các đại học danh tiếng khác như Brown, Dartmouth, Massachusetts Institute of Technology, Arizona, Pennsylvania, Texas at Austin, Virginia và Vanderbilt.
Văn phòng Thống Đốc Newsom đã lên án thỏa thuận này, gọi đó là “sự tiếp quản thù địch các đại học Hoa Kỳ” và cho rằng nó “gắn liền việc tiếp cận tài trợ liên bang với những hạn chế ý thức hệ bảo thủ cực đoan đối với các trường cao đẳng và đại học.” Ông Newsom khẳng định: “Nếu bất kỳ đại học nào ở California ký thỏa thuận cực đoan này, họ sẽ mất hàng tỷ Mỹ kim tài trợ tiểu bang—kể cả các khoản trợ cấp Cal grants—ngay lập tức. California sẽ không tài trợ cho các trường bán đứng sinh viên, giáo sư, nhà nghiên cứu và từ bỏ quyền tự do học thuật của mình.”
Mặc dù phần lớn tài trợ cho các trường học California đến từ tiểu bang và chính quyền địa phương, Bộ Giáo Dục Hoa Kỳ vẫn phân bổ hàng tỷ Mỹ kim cho các trường California hàng năm. Năm 2024, California nhận được khoảng 8 tỷ Mỹ kim cho giáo dục K-12 và khoảng 7 tỷ Mỹ kim cho giáo dục đại học, theo Mercurynews.com.