Nhân dịp kỷ niệm 30 năm Hiệp định Hòa bình Dayton, các đại diện từ các quốc gia vùng Balkan cùng với các quan chức Hoa Kỳ từ cả hai đảng Cộng hòa và Dân chủ đã cùng tụ họp tại Dayton, Ohio, để tái khẳng định giá trị của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) trong việc duy trì hòa bình trên toàn thế giới.
Phát biểu tại một diễn đàn công cộng ở Đại học Dayton, Đại sứ Hoa Kỳ tại NATO Matthew Whitaker nhấn mạnh rằng thế giới, đặc biệt là Hoa Kỳ với vai trò siêu cường, chắc chắn sẽ đối mặt với nhiều thách thức trong tương lai và sẽ luôn “cần bạn bè”. Ông nói: “NATO là một liên minh tuyệt vời để cùng nhau với bạn bè và đồng minh của chúng ta đảm bảo chúng ta mạnh mẽ nhất có thể để có hòa bình cho các thế hệ mai sau”. Đồng thời, ông cũng nêu bật yêu cầu mới của Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đối với các đồng minh châu Âu về việc tăng chi tiêu quốc phòng.
NATO, được thành lập năm 1949 để cung cấp an ninh tập thể chống lại Liên Xô, hiện bao gồm 32 quốc gia thành viên. Các Dân biểu Hoa Kỳ Rick Larsen (Đảng Dân chủ, Washington) và Neal Dunn (Đảng Cộng hòa, Florida) cũng bảo vệ giá trị của việc Hoa Kỳ là thành viên của liên minh quân sự thời bình này trong một buổi thảo luận mang tên “Tại sao NATO quan trọng với mỗi người Mỹ”.
Cả hai dân biểu cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với sự hỗ trợ của Hoa Kỳ và NATO dành cho Ukraine, coi chiến thắng của nước này trước Nga trong cuộc chiến kéo dài 3 năm là yếu tố then chốt cho sự ổn định của châu Âu và ngăn chặn các cuộc xâm lược trong tương lai từ các quốc gia khác, đặc biệt là Trung Quốc.
Trước đó trong ngày, một buổi thảo luận khác đã làm rõ thêm điểm này khi đại diện từ Bosnia và Herzegovina và Croatia chia sẻ về những tác động lâu dài của Hiệp định Hòa bình Dayton năm 1995. Ngoại trưởng Bosnia và Herzegovina, ông Elmedin Konakovic, người từng là một người lính 17 tuổi trong cuộc chiến Bosnia, cho biết giá trị của thỏa thuận đạt được tại Dayton, với sự giúp đỡ của can thiệp quân sự và ngoại giao từ Hoa Kỳ và NATO, là “rất lớn lao”.
Ông Konakovic chia sẻ: “Tôi có thể nói với các bạn hòa bình quý giá như thế nào đối với tất cả chúng tôi. Điều này quan trọng, đặc biệt là ngày nay, bởi vì chúng ta có thể thấy những hình ảnh từ Ukraine, từ Gaza, từ Sudan và những nơi khác – và hòa bình là điều khả thi. Hôm nay tôi ngồi đây và đàm phán tương lai đất nước mình với những người mà cách đây 30 năm tôi đã chiến đấu chống lại, và điều đó tốt hơn chiến tranh rất nhiều, tin tôi đi. Nó phức tạp, rắc rối, không dễ dàng. Chúng tôi có nhiều vấn đề chính trị, nhưng nó tốt hơn chiến tranh rất nhiều”.
Nhiều người từng đóng vai trò chính thức trong cuộc chiến Bosnia cũng có mặt tại sự kiện, bao gồm cựu Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Kay Bailey Hutchison và cựu Đại sứ Hoa Kỳ tại NATO. Sự kiện kỷ niệm kéo dài 5 ngày và kết thúc vào thứ Hai tới. Hội nghị quy tụ khoảng 300 nghị sĩ và khách mời do Dân biểu Cộng hòa Mike Turner dẫn đầu.
Một số diễn giả trong buổi thảo luận buổi sáng cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với việc Bosnia và Herzegovina gia nhập NATO, trong bối cảnh nước này tiếp tục giải quyết các vấn đề còn tồn đọng từ thỏa thuận năm 1995 – một giải pháp tạm thời mà khung cấu trúc chung vẫn còn hiệu lực đến ngày nay.
Thông tin được tổng hợp từ tin tức của Associated Press (AP).
