Hồi cuối tuần qua, đại diện của Hoa Kỳ và Ukraine đã tổ chức các cuộc đàm phán tại Geneva, được Tòa Bạch Ốc mô tả là “rất hiệu quả.”
Trên bàn đàm phán hiện là một dự thảo kế hoạch hòa bình gồm 28 điểm, được xem là một “thỏa thuận kinh doanh vững chắc” cho Ukraine, và không phải là một chiến thắng cho Tổng Thống Vladimir Putin của Nga. Tổng Thống Donald Trump đã nhận định vào sáng thứ Hai rằng “một điều tốt đẹp có thể đang xảy ra.”
Kế hoạch này được ông Witkoff, Đặc Phái viên của Hoa Kỳ, cùng với nhà tài chính Nga Kirill Dmitriev phát triển từ mùa xuân. Dù Ukraine phải chấp nhận mất lãnh thổ ở vùng Donbas, nhưng Nga vẫn còn đủ khả năng tấn công các thành phố và hạ tầng năng lượng của Ukraine trong nhiều năm tới.
Bài phân tích từ Fox News chỉ ra năm điểm mạnh đáng chú ý trong kế hoạch của ông Witkoff:
- Thịnh vượng cho Ukraine: Kế hoạch mang lại cơ hội gia nhập Liên Âu tức thì, chia sẻ điện từ nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia (dưới sự kiểm soát của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế – IAEA), và đảm bảo các tuyến đường vận chuyển ngũ cốc qua sông và Biển Đen. Với hòa bình, Ukraine còn có thể thu hút đầu tư công nghệ lớn từ Mỹ, chẳng hạn như trung tâm dữ liệu AI ở Lviv.
- Quân đội hùng mạnh: Một quân đội Ukraine 600.000 thành viên sẽ đủ sức mạnh, lớn hơn nhiều so với Anh Quốc (181.000) và Ba Lan (216.000). Ukraine sẽ cần hàng trăm xe tăng M1 Abrams của Hoa Kỳ để tạo ra một rào cản di động, ngăn chặn các cuộc tấn công trong tương lai. Ukraine cũng sẽ giữ lại các hệ thống phòng không hiện đại, với sự hỗ trợ cyber và không gian từ NATO và các công ty Mỹ.
- Không lực: Các máy bay chiến đấu Âu Châu đóng tại Ba Lan có thể nhanh chóng can thiệp nếu Nga tái tấn công. Kế hoạch không giới hạn số lượng tiêm kích F-35 luân phiên đồn trú tại Ba Lan, biến không lực thành phòng thủ tốt nhất chống lại xâm lược.
- Lợi ích cho Tổng Thống Putin: Tổng Thống Putin sẽ được tái gia nhập nhóm G8, hưởng lợi từ việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt và “tái hòa nhập” vào thị trường toàn cầu, điều cần thiết để giảm sự phụ thuộc của Moscow vào Bắc Kinh.
- Tài sản Nga bị phong tỏa: Kế hoạch sẽ sử dụng khoảng 300 tỷ đô la tài sản của Nga bị phong tỏa tại các ngân hàng như Euroclear ở Bỉ để hỗ trợ Ukraine, một động thái có thể khiến các quốc gia Âu Châu lo ngại về các quy định ngân hàng và lợi nhuận lãi suất bị mất.
Tuy nhiên, bài viết cũng cho biết, các nhà đàm phán Âu Châu đã “làm giảm nhẹ” kế hoạch của ông Witkoff vào cuối tuần, đặc biệt là việc trì hoãn tư cách thành viên Liên Âu của Ukraine. Tác giả Rebecca Grant nhận định rằng Liên Âu không có khả năng giải quyết cuộc chiến này.
Grant cũng bày tỏ mong muốn Nga rút hoàn toàn khỏi Ukraine, kể cả Crimea. Bà chỉ ra rằng việc Tổng Thống Joe Biden kìm giữ không lực của NATO trước cuộc xâm lược, cùng với việc Nga thiết lập các vành đai mìn ở Kherson năm 2022, đã làm phức tạp thêm vấn đề chiến thuật. Việc tìm ra “cái giá” của Tổng Thống Putin vẫn là một thách thức lớn, đặc biệt khi Trung Cộng đang cung cấp hỗ trợ và vi điện tử quốc phòng cho Moscow. Sau chiến tranh, với hàng triệu thương vong, Tổng Thống Putin có thể trở thành “chư hầu” của Chủ tịch Tập Cận Bình, hoặc ông có thể chấp nhận thỏa thuận này, theo phân tích của Fox News ngày 24 tháng 11 năm 2025.
