Giới chức Nam Dakota đang ráo riết thúc đẩy việc xây dựng Vườn Tượng các Anh hùng Hoa Kỳ theo đề xuất của Tổng Thống Donald Trump tại khu Black Hills, gần Núi Rushmore. Tuy nhiên, nỗ lực này đang vấp phải sự phản đối từ các nhóm người bản địa, những người coi khu vực này là thiêng liêng.
Một công ty khai thác mỏ đã đề nghị tặng 40 mẫu Anh (16 ha) đất, cách Núi Rushmore chưa đầy một dặm. Nơi đây có những tác phẩm điêu khắc khổng lồ tạc hình bốn vị tổng thống nổi tiếng nhất của quốc gia trên đá granite.
Thống đốc đảng Cộng hòa Larry Rhoden đã viết trong một lá thư gửi Tổng Thống Trump: “Black Hills là vị trí hoàn hảo để thực hiện tầm nhìn của ông về Vườn Tượng các Anh hùng Hoa Kỳ. Cùng nhau, chúng ta sẽ biến dự án này thành hiện thực, tôn vinh các anh hùng của nước Mỹ, tận dụng vẻ đẹp tự nhiên của Nam Dakota và kết hợp tượng đài biểu tượng nhất dành cho những nhà lãnh đạo vĩ đại nhất của chúng ta: Đài Tưởng niệm Quốc gia Núi Rushmore.”
Tuy nhiên, Black Hills từ lâu đã là chủ đề tranh chấp giữa Nam Dakota và các bộ lạc bản địa. Hiệp ước Fort Laramie năm 1868 công nhận Black Hills thuộc về người Sioux, nhưng chính phủ Hoa Kỳ đã chiếm đất chưa đầy một thập kỷ sau đó để khai thác vàng. Một quyết định năm 1980 của Tối cao Pháp viện phán quyết rằng Hoa Kỳ đã vi phạm hiệp ước, nhưng các bộ lạc đã từ chối khoản bồi thường 1.3 tỷ đô la được đề nghị và giữ quyền đối với vùng đất.
Công ty khai thác mỏ, Pete Lien & Sons, cũng có những xung đột với các nhóm người bản địa trong khu vực, gần đây nhất là do một dự án khoan thăm dò graphite gần địa điểm thiêng liêng Pe’ Sla của người Lakota. Công ty này cũng đang hợp tác với nhà thiết kế công viên chủ đề Storyland Studios để xây dựng một điểm thu hút ở Black Hills, điều mà một số nhóm người bản địa phản đối.
Taylor Gunhammer, một nhà tổ chức của nhóm vận động bản địa NDN Collective, cho biết: “Thật vô lý khi Storyland Studios và Thống đốc Rhoden tuyên bố họ quan tâm đến việc bảo tồn lịch sử trong khi họ lại chứng kiến Lien & Sons cố gắng phá hủy Pe’ Sla và không làm gì cả. Họ là những người đang xóa bỏ và san bằng lịch sử, chứ không phải bảo tồn nó.”
Theo thông tin từ Associated Press, Thư ký báo chí của Thống đốc Rhoden, Josie Harms, đã viết trong một tuyên bố rằng khu vườn “sẽ không gây gián đoạn cho đất của tiểu bang hoặc bộ lạc” vì khu đất thuộc sở hữu của Chuck Lien, chủ sở hữu của Lien & Sons, và gia đình ông.
Tổng Thống Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp vào đầu năm nay để xây dựng khu vườn, trưng bày 250 bức tượng kích thước thật của các nhân vật lịch sử để vinh danh sinh nhật lần thứ 250 của đất nước vào ngày 4 tháng 7 năm 2026. Thời hạn nộp đơn cho các nhà điêu khắc là vào đầu tháng 7, mặc dù chính quyền không còn tìm cách hoàn thành nó vào mùa hè tới.
Hạ viện Hoa Kỳ đã thông qua 40 triệu đô la cho dự án, dự án này đang được giám sát bởi Bộ Nội vụ và Tổ chức Quốc gia về Nhân văn. Thượng viện vẫn chưa phê duyệt nguồn tài trợ.
Tổng Thống Trump lần đầu tiên công bố dự án trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình trong một bài phát biểu ngày 3 tháng 7 năm 2020 tại Núi Rushmore, vào thời điểm phong trào Black Lives Matter diễn ra khi một số người biểu tình đang phá bỏ các bức tượng mô tả các tướng lĩnh Liên minh miền Nam và những người khác.
Bộ Nội vụ cho biết dự án vườn được hồi sinh vẫn đang trong “giai đoạn lập kế hoạch và thảo luận” và từ chối cho biết những địa điểm nào đang được xem xét.
Khi Kristi Noem còn là thống đốc của tiểu bang, bà đã đề nghị 40 mẫu đất của công ty khai thác mỏ ở Black Hills. Người kế nhiệm bà, Rhoden, đã tăng gấp đôi lời đề nghị đó trong thư của mình, nhấn mạnh rằng địa điểm này sẽ “trong tầm nhìn của Núi Rushmore”.
Dù sao đi nữa, việc xây dựng một công trình tưởng niệm tầm cỡ như vậy, đặc biệt là ở một địa điểm có ý nghĩa lịch sử và văn hóa sâu sắc đối với người bản địa, đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng và tham vấn rộng rãi với tất cả các bên liên quan. Theo Associated Press.
