WASHINGTON, D.C. – Đảng Cộng Hòa, vốn luôn cảnh báo về việc chính phủ phụ thuộc vào tiền vay để chi trả các hóa đơn, nay có vẻ sẽ từ bỏ triết lý này. Họ đang chuẩn bị thúc đẩy thông qua dự luật chính sách trong nước, kết hợp cắt giảm thuế gần 4 nghìn tỷ đô la với mức tăng 5 nghìn tỷ đô la cho trần nợ công.
Mức tăng kỷ lục này cho thấy sự linh hoạt về mặt ý thức hệ mà nhiều đảng viên Cộng Hòa sẵn sàng chấp nhận khi nắm quyền. Tuy nhiên, việc thông qua mức tăng trần nợ chỉ bằng phiếu bầu của đảng mình thông qua quy trình ngân sách có tên là hòa giải, đang gây khó khăn cho họ trong việc duy trì uy tín về sự nghiêm khắc tài khóa.
Nợ quốc gia đang tiến gần mức 37 nghìn tỷ đô la. Thượng viện đã công bố dự luật tăng trần nợ lên 5,1 nghìn tỷ đô la, cao hơn mức 4 nghìn tỷ đô la mà Hạ viện đã thông qua. Mức tăng này có thể kéo dài khả năng vay nợ của quốc gia đến năm 2028.
Hầu hết các nhà kinh tế và phân tích đều hoan nghênh việc tạm ngừng các cuộc tranh cãi về trần nợ, vốn đã gây bất ổn cho nền kinh tế trong những năm gần đây. Tuy nhiên, việc tăng trần nợ cùng với dự luật dự kiến sẽ làm tăng thêm 3 nghìn tỷ đô la vào nợ quốc gia trong một thập kỷ cho thấy rằng các nhà lập pháp đang bỏ qua các vấn đề tài khóa dài hạn của quốc gia.
Bộ Tài chính Hoa Kỳ hiện đang triển khai các biện pháp đặc biệt để cho phép chính phủ liên bang tiếp tục thanh toán các hóa đơn. Hoa Kỳ dự kiến sẽ hết tiền vào cuối mùa hè này, gây thêm áp lực buộc các nhà lập pháp phải tăng hoặc đình chỉ trần nợ. Giới hạn này là mức tối đa tổng số tiền mà Hoa Kỳ được phép vay để tài trợ cho chính phủ và đáp ứng các nghĩa vụ tài chính.
Thượng nghị sĩ Rand Paul thuộc đảng Cộng Hòa cho biết ông sẽ bỏ phiếu chống lại việc tăng nợ 5 nghìn tỷ đô la như một phần của Đạo luật “One Big Beautiful Bill”.
Trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump, ông đã đạt được thỏa thuận với đảng Dân chủ vào năm 2017 và 2018 để đình chỉ trần nợ. Trước khi nhậm chức năm nay, Tổng Thống Trump đã kêu gọi bãi bỏ trần nợ, một mong muốn được chia sẻ với một số đảng viên Đảng Dân chủ, bao gồm Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren.
Tổng Thống Trump cũng cho biết nếu trần nợ bị phá vỡ, nền kinh tế sẽ phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng kiểu năm 1929.
William Hoagland, cựu chuyên gia ngân sách hàng đầu của đảng Cộng Hòa tại Thượng viện, cho rằng quyết định này có thể đồng nghĩa với việc kỷ nguyên tăng trần nợ lưỡng đảng đã kết thúc.
Cơ quan xếp hạng tín dụng Moody’s đã hạ bậc nợ của Hoa Kỳ xuống một bậc dưới mức xếp hạng Triple-A cao nhất do mức nợ ngày càng tăng.
Goldman Sachs cảnh báo rằng việc không hành động đối với thâm hụt sẽ gây tốn kém và lưu ý rằng “thâm hụt sơ cấp lớn hơn bình thường trong một nền kinh tế mạnh mẽ, tỷ lệ nợ trên GDP đang tiến gần đến mức cao nhất sau Thế chiến II”.
Việc giảm thâm hụt có ý nghĩa sẽ khó đạt được nếu không thay đổi các chương trình an sinh xã hội của quốc gia. Cả đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ, vì sợ phản ứng dữ dội về chính trị, đều miễn cưỡng theo đuổi các chính sách có thể làm giảm các phúc lợi của An sinh xã hội và Medicare.
Michael Peterson, Giám đốc điều hành của Peter G. Peterson Foundation, tổ chức thúc đẩy việc giảm thâm hụt cho biết: “Các dự luật hòa giải của Hạ viện và Thượng viện có thể chứa một số chi tiết chính sách khác nhau, nhưng có một điều giống nhau: Cả hai dự luật sẽ làm tăng thêm hàng nghìn tỷ vào nợ quốc gia của chúng ta”.
Theo The New York Times.
