Một năm sau vụ ám sát nhằm vào Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tại một buổi vận động tranh cử ở Pennsylvania, nhiều cuộc điều tra đã làm sáng tỏ những gì đã xảy ra trong ngày định mệnh đó, nhưng những câu hỏi quan trọng vẫn còn bỏ ngỏ.
Vụ việc này, theo các báo cáo, là sự kết hợp của nhiều yếu tố sai sót đã tạo điều kiện cho một đối tượng 20 tuổi leo lên một tòa nhà gần đó và thực hiện vụ nổ súng nhằm vào Tổng thống Trump. Một người tham dự đã thiệt mạng, hai người khác bị thương, và một viên đạn đã sượt qua tai của ông Trump trước khi một tay bắn tỉa của Sở Mật vụ (Secret Service) bắn hạ kẻ tấn công.
Sự kiện này đã gây chấn động một cuộc đua vào Nhà Trắng vốn đã hỗn loạn và củng cố thêm vị thế biểu tượng của Tổng thống Trump trong đảng của ông cũng như trong dư luận. Tuy nhiên, nó cũng đánh dấu một bước ngoặt đối với cơ quan chịu trách nhiệm bảo vệ Tổng thống. Khi các chi tiết về những gì đã sai sót dần được hé lộ, các câu hỏi ngày càng nhiều: Kế hoạch của Sở Mật vụ đã đi về đâu? Tại sao một mái nhà với tầm nhìn thẳng đến vị trí của Tổng thống lại bị bỏ trống? Động cơ của kẻ tấn công là gì?
Một vụ việc tương tự vào tháng 9, khi một kẻ vũ trang cắm trại trong bụi cây bên ngoài một sân golf của Tổng thống Trump trước khi bị một đặc vụ Sở Mật vụ phát hiện và bắn, cũng làm dấy lên những nghi vấn về hiệu suất làm việc của cơ quan này.
Một năm sau sự kiện ở Butler, Pennsylvania, nhiều cuộc điều tra đã đi sâu vào những sai sót trong ngày hôm đó. Dưới sự lãnh đạo mới do Tổng thống Trump bổ nhiệm, cơ quan này đang nỗ lực giải quyết các vấn đề, nhưng những câu hỏi cốt lõi vẫn chưa được giải đáp.
Theo các báo cáo từ NBC Philadelphia, các cuộc điều tra đã tập trung vào một số vấn đề cụ thể. Tòa nhà có tầm nhìn rõ ràng đến bục phát biểu, cách sân khấu khoảng 135 mét, đã bị bỏ trống. Kẻ tấn công đã leo lên đó và khai hỏa 8 phát bằng một khẩu súng trường. Cuộc điều tra nội bộ của Sở Mật vụ cho thấy rằng rủi ro từ tầm nhìn này đã được biết đến từ trước, nhưng nhiều nhân viên lại đánh giá chúng là “có thể chấp nhận được”. Các cấp trên đã dự kiến các thiết bị nông nghiệp lớn sẽ được bố trí để che chắn tầm nhìn từ tòa nhà đó, nhưng chúng đã không được sử dụng. Các nhân viên đến kiểm tra địa điểm trước cuộc biểu tình đã không báo cáo với cấp trên rằng các mối lo ngại về tầm nhìn đã không được giải quyết.
Một vấn đề khác là sự phối hợp thông tin rời rạc giữa Sở Mật vụ và lực lượng thực thi pháp luật địa phương, những đơn vị mà cơ quan này thường dựa vào để đảm bảo an ninh. Thay vì có một trung tâm chỉ huy thống nhất với đại diện của mọi cơ quan tham gia bảo vệ, đã có hai trung tâm chỉ huy tại địa điểm này. Một cuộc điều tra đã mô tả đó là một “hỗn hợp hỗn loạn” của các kênh liên lạc qua radio, điện thoại di động, tin nhắn và email.
Để giải quyết những vấn đề này, Giám đốc Sở Mật vụ Sean Curran, người được Tổng thống Trump bổ nhiệm, cho biết cơ quan đã thực hiện 21 trong số 46 khuyến nghị từ các cơ quan giám sát của Quốc Hội. Một số biện pháp bao gồm trang bị mới và tăng cường chú trọng vào các mối đe dọa từ trên không, với việc thành lập một Bộ phận Hàng không mới để giám sát các hoạt động trên không như máy bay không người lái. Cơ quan này cũng đang mua sắm các xe chỉ huy di động.
Tuy nhiên, nhiều biện pháp mà cơ quan này đưa ra là về việc thay đổi các chính sách và quy trình, như sửa đổi quy trình phối hợp với lực lượng thực thi pháp luật địa phương hoặc làm rõ trách nhiệm đối với các sự kiện có sự xuất hiện của người được bảo vệ.
Về mặt nhân sự, Giám đốc Sở Mật vụ thời điểm đó, Kim Cheatle, đã nhanh chóng từ chức. Cơ quan cho biết sáu nhân viên đã bị kỷ luật với hình thức đình chỉ công tác từ 10 đến 42 ngày mà không nhận lương.
Mặc dù vậy, động cơ của kẻ tấn công, Michael Thomas Crooks, vẫn còn là một bí ẩn. Hắn đã bị tiêu diệt bởi một tay bắn tỉa của Sở Mật vụ và không để lại nhiều thông tin về lý do hành động. Các nhà điều tra tin rằng hắn đã hành động một mình và không tìm thấy bất kỳ bình luận đe dọa hay tư tưởng nào trên mạng xã hội.
Các chuyên gia như Anthony Cangelosi, cựu đặc vụ Sở Mật vụ, bày tỏ sự khó hiểu về việc làm thế nào mà nhiều sai sót lại xảy ra trong ngày hôm đó, đặc biệt là việc bỏ trống mái nhà có tầm nhìn thẳng đến mục tiêu. Ông cũng đặt câu hỏi liệu cơ quan có yêu cầu thêm nhân sự cho một năm bầu cử bận rộn hay không và liệu những yêu cầu đó có được chấp thuận hay không.
Helen Comperatore, vợ của Corey Comperatore, người đã thiệt mạng trong vụ tấn công, cũng bày tỏ sự băn khoăn tương tự: “Tại sao lại là một thất bại lớn như vậy? Tại sao họ không chú ý? Tại sao họ lại nghĩ rằng mái nhà đó không cần được kiểm soát? Tôi muốn ngồi xuống và nói chuyện với họ.”
Dù còn nhiều câu hỏi, nhiều người trong cuộc tin rằng Sở Mật vụ đang đi đúng hướng. Như lời một cựu đặc vụ đã nghỉ hưu nhận định, “Rất nhiều người tốt đang làm công việc tốt ở đó, và tôi hy vọng họ tiếp tục đi đúng hướng.”
Thông tin được tổng hợp từ NBC Philadelphia.
