Bộ Tư pháp Hoa Kỳ vừa công bố các cáo buộc chống lại một nhà nghiên cứu người Trung Quốc đang làm việc tại Đại học Michigan và bạn trai của cô, liên quan đến việc buôn lậu một loại mầm bệnh sinh học nguy hiểm vào nước Mỹ.
Theo tài liệu truy tố được công bố hôm thứ Ba, Yunqing Jian, 33 tuổi, nghiên cứu sinh sau tiến sĩ tại Đại học Michigan, và bạn trai là Zunyong Liu, 34 tuổi, bị buộc nhiều tội danh, bao gồm âm mưu lừa gạt Hoa Kỳ, buôn lậu hàng hóa vào nước này và khai báo sai với điều tra viên.
Vụ việc được phát hiện vào tháng Bảy năm ngoái khi Liu nhập cảnh vào Mỹ tại Sân bay Detroit Metropolitan. Các nhân viên biên phòng đã tìm thấy loại mầm bệnh là nấm Fusarium graminearum trong ba lô của anh ta. Số nấm này được giấu trong bốn túi nhựa nhỏ bọc trong một nắm khăn giấy.
Được biết, cả Liu và Jian đều từng nghiên cứu loại mầm bệnh này khi còn là sinh viên đại học ở Trung Quốc. Jian bắt đầu làm việc tại Phòng thí nghiệm Tương tác Thực vật-Vi sinh vật Phân tử của Đại học Michigan từ năm 2023.
Ban đầu, Liu khai không biết gì về các vật liệu này và nói rằng ai đó đã bỏ vào túi của mình. Tuy nhiên, sau đó anh ta lại khai khác. Theo đơn khiếu nại, Liu thừa nhận đã cố tình giấu mẫu vật vì biết có những hạn chế nhập khẩu. Anh ta cũng nói rõ việc giấu chúng trong khăn giấy là để các nhân viên Hải quan và Biên phòng (CBP) khó tìm thấy hơn, nhằm mục đích tiếp tục nghiên cứu mầm bệnh này ở Mỹ, dự định sử dụng phòng thí nghiệm tại Đại học Michigan.
Khi các điều tra viên nói chuyện với Jian, cô phủ nhận mọi hiểu biết về việc buôn lậu của Liu hoặc kế hoạch nghiên cứu của anh ta. Tuy nhiên, việc kiểm tra các thiết bị điện tử của cả hai đã phát hiện tin nhắn WeChat từ năm 2022, trong đó họ thảo luận về việc buôn lậu hạt giống vào Hoa Kỳ. Liu từng nhắn tin về việc giấu hạt giống trong giày, và Jian trả lời đồng ý.
Tại phiên tòa liên bang hôm thứ Ba, một thẩm phán đã ra lệnh giam giữ Jian vì các công tố viên xem cô là người có nguy cơ bỏ trốn. Liu, người không được phép nhập cảnh sau khi mầm bệnh bị phát hiện, hiện vẫn đang bỏ trốn.
Cục Điều tra Liên bang (FBI) đã tiến hành cuộc điều tra này. Theo đơn khiếu nại, nấm Fusarium graminearum gây thiệt hại kinh tế hàng tỷ đô la trên toàn thế giới mỗi năm và sản sinh độc tố có thể gây nôn mửa, tổn thương gan và các vấn đề sinh sản ở vật nuôi và con người.
Công tố viên Hoa Kỳ Jerome Gorgon nhận định hành động của những công dân Trung Quốc này, bao gồm cả một thành viên trung thành của Đảng Cộng sản Trung Quốc, là mối đe dọa an ninh quốc gia nghiêm trọng nhất. Tòa soạn NBC News đã liên hệ với Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington nhưng chưa nhận được phản hồi.
Đại học Michigan tuyên bố lên án bất kỳ hành động nào nhằm gây hại, đe dọa an ninh quốc gia hoặc làm suy yếu sứ mệnh công cộng quan trọng của trường. Đại diện trường cũng cho biết không nhận được bất kỳ khoản tài trợ nào từ chính phủ Trung Quốc liên quan đến nghiên cứu của những cá nhân bị cáo buộc này và sẽ tiếp tục hợp tác với cơ quan thực thi pháp luật liên bang trong cuộc điều tra và truy tố đang diễn ra.
Theo tường thuật của NBC News.
