Mexico đã chuyển giao 26 đối tượng bị cáo buộc là trùm băng đảng ma túy sang Hoa Kỳ theo yêu cầu của chính quyền Tổng thống Donald Trump, nhằm ngăn chặn chúng tiếp tục điều hành hoạt động phi pháp từ các nhà tù trong nước, các quan chức Mexico cho biết hôm thứ Tư.
Vụ chuyển giao quy mô lớn này không phải là một phần của các cuộc đàm phán rộng lớn hơn nhằm tránh nguy cơ bị áp thuế cao hơn mà Tổng thống Trump đe dọa áp lên Mexico, các quan chức khẳng định.
Bộ trưởng An ninh và Bảo vệ Công dân Mexico, Omar García Harfuch, cho biết tại một cuộc họp báo: “Những vụ chuyển giao này không chỉ là một biện pháp chiến lược để đảm bảo an toàn công cộng, mà còn phản ánh quyết tâm mạnh mẽ ngăn chặn những tội phạm này tiếp tục hoạt động từ bên trong các nhà tù và phá vỡ mạng lưới ảnh hưởng của chúng.”
Trong số 26 tù nhân bị giao cho các nhà chức trách Hoa Kỳ hôm thứ Ba có những nhân vật liên quan đến các băng đảng Jalisco New Generation và Sinaloa, cùng nhiều băng đảng khác. Họ bị các nhà chức trách Hoa Kỳ truy nã vì vai trò trong các hoạt động buôn bán ma túy và các tội danh khác. Động thái này diễn ra vài tháng sau khi 29 lãnh đạo băng đảng khác cũng được gửi sang Mỹ vào tháng Hai.
Trong quá trình trao đổi, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ cam kết sẽ không tìm kiếm án tử hình đối với bất kỳ ai trong số 55 người được chuyển giao trong hai đợt. Các chuyên gia nhận định động thái này có thể giúp tránh được các phản ứng bạo lực từ các băng đảng.
Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum cho biết trước đó trong ngày rằng các vụ chuyển giao là “quyết định có chủ quyền”, tuy nhiên, hành động này diễn ra trong bối cảnh nhà lãnh đạo Mexico đang đối mặt với áp lực ngày càng tăng từ chính quyền Tổng thống Trump yêu cầu bà trấn áp các băng đảng ma túy và hoạt động sản xuất fentanyl.
Ông Omar García Harfuch cũng xác nhận hôm thứ Tư rằng một máy bay không người lái của chính phủ Hoa Kỳ – không thuộc quân sự – đang bay trên miền trung Mexico, nhưng đó là theo yêu cầu của giới chức Mexico như một phần của cuộc điều tra đang diễn ra.
Cho đến nay, bà Sheinbaum đã cố gắng thể hiện sự sẵn sàng truy quét các băng đảng nhiều hơn so với người tiền nhiệm – một sự thay đổi đã được các quan chức Hoa Kỳ ghi nhận – và tiếp tục làm chậm quá trình di cư đến biên giới Hoa Kỳ, nhằm tránh những mối đe dọa thuế quan tồi tệ nhất của Tổng thống Trump. Hai tuần trước, hai nhà lãnh đạo đã có cuộc điện đàm và đồng ý gia hạn thêm 90 ngày để các đội của họ đàm phán, nhằm tránh việc áp dụng mức thuế 30% đối với hàng nhập khẩu từ Mexico.
Nhà phân tích an ninh Mexico David Saucedo nhận định: “Từng chút một, Mexico đang thực hiện yêu cầu của người Mỹ về việc giao nộp các trùm ma túy. Điều này giúp chính phủ Mexico có thêm thời gian.”
Ông Saucedo cho biết chính phủ Mexico đã tránh được một làn sóng bạo lực từ các băng đảng – một phản ứng thường thấy khi các trùm bị bắt giữ – một phần là do Ovidio Guzmán, con trai của trùm ma túy khét tiếng Joaquín “El Chapo” Guzmán, đã cho thấy khả năng đàm phán với các công tố viên Hoa Kỳ. Ovidio Guzmán đã nhận tội buôn bán ma túy và các cáo buộc khác vào tháng trước và hy vọng nhận được bản án nhẹ hơn để đổi lấy sự hợp tác.
Tuy nhiên, ông Saucedo cảnh báo rằng nếu việc chuyển giao tù nhân hàng loạt như vậy tiếp tục diễn ra, quốc gia Mỹ Latinh này chắc chắn sẽ chứng kiến một làn sóng bạo lực khác trong tương lai, theo tin từ Associated Press.
