- ‘Neo dopamine’ là một kỹ thuật tâm lý mới nổi, cho phép liên kết các hành động với phần thưởng để tăng cường động lực, theo các nhà khoa học.
- Kỹ thuật này có thể giúp bạn vượt qua những việc không mấy dễ chịu.
Bạn cảm thấy chán nản với những công việc phải làm vào cuối tuần? Có thể có một cách để đánh lừa bộ não của bạn xem những công việc đó như một phần thưởng.
“Neo dopamine” là một kỹ thuật tâm lý mới nhất đang lan truyền trên mạng xã hội.
Kỹ thuật này liên quan đến việc liên kết một thứ gì đó đáng mong muốn – chẳng hạn như âm nhạc hoặc đồ ăn nhẹ – với một nhiệm vụ hoặc hoạt động ít dễ chịu hơn, để “theo thời gian, bộ não của bạn bắt đầu khao khát chính nhiệm vụ đó”, theo Joshua Stein, một bác sĩ tâm thần học trẻ em và thanh thiếu niên tại PrairieCare ở Minnesota.
Từ góc độ khoa học thần kinh, chiến lược này hoạt động thông qua con đường dopamine của não.
Dopamine là một chất dẫn truyền thần kinh trong não có liên quan đến cảm giác thích thú. Bằng cách liên tục kết hợp một thứ gì đó thú vị với một hoạt động, bạn có thể huấn luyện bộ não của mình liên kết niềm vui với hành vi đó.
“Khi chúng ta mong đợi một phần thưởng, mức dopamine sẽ tăng lên trước khi chúng ta nhận được phần thưởng”, điều này giúp tăng cường động lực, bác sĩ Stein nói với Fox News Digital.
Bằng cách liên tục kết hợp một thứ gì đó thú vị với một hoạt động như dọn dẹp, viết lách hoặc thậm chí tập thể dục, có thể huấn luyện bộ não giải phóng dopamine trước, từ đó liên kết niềm vui với hành vi đó.
“Có sự hỗ trợ khoa học mạnh mẽ cho điều này, từ cả tâm lý học hành vi và khoa học thần kinh”, Stein nói, đồng thời lưu ý rằng việc kết hợp các kích thích và phần thưởng có thể ảnh hưởng đến hành vi, thậm chí có khả năng giúp ích cho chứng nghiện.
Kỹ thuật neo này cũng có thể hữu ích cho những người mắc các tình trạng như ADHD hoặc trầm cảm, nơi hệ thống dopamine có thể trở nên mất cân bằng hoặc bị rối loạn.
Stein lưu ý rằng một số người có thể gặp khó khăn với tình trạng được gọi là chứng mất khoái cảm, có nghĩa là họ có vấn đề với việc trải nghiệm niềm vui, bắt đầu một nhiệm vụ hoặc giữ sự tập trung.
“Bằng cách neo các kích thích dễ chịu một cách chiến lược vào các nhiệm vụ đầy thử thách, các cá nhân có thể về cơ bản ‘mồi’ bộ não của mình” để dung nạp tốt hơn, hoặc thậm chí thích thú với những hoạt động đó, theo bác sĩ.
“Nói chung, đó là về việc làm việc với hóa học não của bạn, chứ không phải chống lại nó.”
MẶT HẠN CHẾ
Mặc dù neo dopamine có thể là một công cụ hữu ích trong một số trường hợp, nhưng các chuyên gia cho rằng không nên dựa vào nó như là phương pháp điều trị duy nhất.
Có thể có những mặt trái khi dựa vào kỹ thuật này như một chiến lược tự giúp đỡ. “Giống như bất kỳ công cụ tâm lý nào khác, việc neo dopamine cần được sử dụng một cách có ý thức”, Stein cảnh báo.
Mọi người cũng nên tránh sử dụng những phần thưởng không lành mạnh hoặc gây kích thích quá mức làm neo, như ăn đồ ăn nhẹ có đường sau khi đạt được mục tiêu hoặc sử dụng mạng xã hội sau khi hoàn thành một bài tập – những hành vi có thể dẫn đến rối loạn điều hòa, kém tập trung hoặc kiệt sức, chuyên gia cho biết.
Stein gợi ý neo với những thứ tiếp thêm sinh lực nhưng không gây nghiện và xây dựng những khoảng thời gian nghỉ ngơi, nơi động lực có thể phát sinh một cách tự nhiên hơn.
“Hãy nghĩ về neo dopamine như một cây cầu, không phải là một cái nạng”, ông khuyên.
Theo Fox News.